Abdüllatif Uyan

Kırk tane güzel huy ve ahlâk vardır bu dinde. İşbu iyi huyların "Havf etmek"tir biri de. "Havf", cenâb-ı Allahın azâbından korkmaktır. "Recâ" da, rahmetinden hep ümitvar olmaktır.

İslâmda beğenilen kırk güzel ahlâk vardır. İşbu güzel huylardan birisi de "Vakar"dır. Vakar, ağırbaşlılık, sükûnet telkin eden, İyi huylardan olup, hâsıl olur iffetten.

İslâmda beğenilen kırk güzel ahlâk vardır. Bunlardan birisi de "Edeb" ile "Hayâ"dır. Çirkin olan şeylerden arınma duygusudur.

Dînin güzel dediği huylar, tam kırk adettir. Bunlardan birisi de elbet "Sükût etmek"tir. Hadîs-i şerîflerde; (Sükût eden kurtuldu.

Bu dinde beğenilen güzel huy, kırk adettir. Bunlardan birisi de her halde "Sabretmek"tir. Sabretmek, günahlardan sakınmaktır evvelâ. Ve tahammül etmektir, gelince dert ve belâ.

Dînimizde güzel huy ve ahlâk, kırk adettir. Biri de Rabbimize her dâim "Şükretmek"tir. Yâni herhangi kimse, herhangi bir zamanda, Herhangi bir kimseye, herhangi bir mekânda,

Dînimizde kırk adet güzel huy, ahlâk vardır. Bunlardan birisi de "Adâletli olmak"tır. Yâni kim müstehaksa hangi muâmeleye, Onu tatbik etmektir sadece o kimseye.

İslâmın beğendiği güzel huy, kırk adettir. Biri de Rabbimize "İbâdet eylemek"tir. İbâdetse, uymaktır dînin hükümlerine.

İslâmın methettiği kırk güzel ahlâk vardır. Bunlardan yedincisi, Duâ ve yalvarmaktır.

İslâmın beğendiği kırk güzel ahlâk vardır. İşbu güzel huyların beşincisi "Îsâr"dır. İyi huylardan olup, verilmiştir çok kıymet.

Beğenilen kırk güzel huy ve ahlâktan, yine, Üçüncüsü "Zühd"dür ki, lâzımdır her mümine. Zühd odur ki, haram ve şüpheliye düşmemek, Maksadıyla mubahın pek çoğu edilir terk.

Kırk güzel huy içinde, birincisi "Îman"dır. Îmanı doğru olan, sâlih bir Müslüman'dır.

Sevgili ağabeyimiz, merhum Cevdet Söztutan'ın kaleminden (40 Güzel Ahlâk) "Ahmet Mekkî Efendi", bir günkü sohbetinde, Buyurdu ki: "Kırk güzel ahlâk" vardır bu dinde.

Bir gün "Ahmed Kuddûsî" teşrîf edip Konya'ya, Ziyârete gelmişti, "Hazret-i Mevlânâ"ya. Ve lâkin o türbeye vâsıl olduğu zaman, Türbedâr, kapıları kilitliyordu o an.

"Sirâceddîn Şirvânî", buyurdu: (Ey insanlar! Günâh işlemeyin ki, Cehennem var, azâb var. İki niyetle olur işleri her kişinin.

Sa'd bin Ebî Vakkâs hazretleri, Eshâb-ı kirâmın en cesûr ve kahramanlarındandır. İslâmiyetin ilk yıllarında, Müslümanlar, müşrîklerden çok ezâ ve cefâ görüyorlardı. Bunun için ibâdetlerini rahat bir şekilde yapamıyorlardı. Bir gün Hz. Sa'd ile birkaç sahâbî, bir vâdide namaz kılmakta idiler. Bu sırada, müşriklerin azılılarından bazıları, kendileri ile alay etmeye ve hakâret etmeye başladılar.

"Şemseddîn-i Sivâsî", çok korkardı Allah'tan. Şiddetle kaçınırdı her günâh ve harâmdan. Bir gün, sevdiklerine buyurdu: (Kardeşlerim!

"Kuddûsî hazretleri" yaşarken Niğde-Bor'da, Makâm sâhibi biri, o anda İstanbul'da, Evinde otururken sevdikleri ile hep, Sordu ki: (Bu zamanın, velîsi kimdir acep?

"Seyyid Muhammed Sâlih", çok büyük bir velîydi. Sohbeti, dinleyene pek çok fâideliydi. O, bir gün buyurdu ki: (Bu din, "İlim" dînidir. İlim de, ehli sünnet âlimden öğrenilir.

"Yûsüf Ziyâ Bosnavî", âlim ve velî bir zât. Ediyordu herkese çok öğüt ve nasîhat. Bir gün de buyurdu ki: (İnsanda gâye, hedef, Ne ise, ona göre bulur kıymet ve şeref.