Abdüllatif Uyan

"İmâm-ı Rabbânî" ki, büyük velî ve âlim. Buyurdu ki: Seâdet istiyorsa eğer kim,

"İmâm-ı Rabbânî" ki, çok büyük evliyâdır. O, bir nasîhatinde şöyle buyurmaktadır:

İslâm âlimlerimiz buyurdu: Her Peygamber, Kendi zamanlarının en üstünü idiler.

Anadolu Velîlerinden "Ahmed Câhidî Efendi", bir gün şunu anlattı sevdiklerine: Pâdişâh "Sultân Ahmet", rüyâ görür bir gece. Uyanınca üzülür.

Büyük velîlerden "Nîmetullah Geylânî" hazretleri, bir gün cemaatine; - Mümin, nefsine uyup, günah yapmak istediğinde, Allahü teâlâ bu kula acırsa, günah işlemesini istemez. O da, yapamaz, buyurdu.

Anadolu velîlerinden "Cerrahzâde Muslihiddîn Efendi", bir gün şunu anlattı sevdiklerine: Âdem aleyhisselamın topraktan yapılan bedenine ruh verilince, ruh ilkin "Dimâğ"a tesir edip, önce o hayat buldu. Sonra el, kol ve bacağına yayıldı.

Büyük velîlerden "Necmeddîn-i Kübrâ" hazretleri, bir gün sevdiklerine; - "Âhiret" ile "dünya" birbirinin zıddıdır, buyurdu. Âhireti kazanmak için, dünyayı terk etmek lâzımdır. Sordular:

Azîz Mahmûd, henüz talebedir ki, hocası Üftâde hazretleri bir gün yanına çağırır cümle talebeleri. Mevsim kış, vakit akşam üzeridir.

İstanbul evliyâsından "Ahmet Mekkî Efendi" hazretleri, bir gün şunu anlattı cemaatine: Fâtih Sultan Mehmed Hân, Fâtih Câmii etrafındaki meşhur medreseleri yaptırınca, giriş kapısının önüne derince bir çukur kazdırıp, üzerine demir ızgara koydurdu. Ancak devlet erkânı bu işe bir mânâ verememişti. Nihayet arz ettiler:

"Abdülkerim Efendi", Edirne'de yaşamış bir velîdir. Bir gün şunu anlattı cemaatine:

Erzurum evliyâsından "Molla Osman Efendi"ye, bir gün bâzı sevdikleri; - Efendim, geçim sıkıntısının sebebi nedir? diye sordular. Cevabında;

Zile evliyâsından "Mustafa Kuddûsî" hazretleri, bir gün sevdiği bir gence; - Oğlum, insanların kaybettiğini bulmaya çalış, buyurdu. Delikanlı merak etti:

Kûfe evliyâsından "Mesruk bin el Cedâ" hazretleri, bir sohbetinde; - Kardeşlerim, bir araya geldiğinizde lüzumsuz, mâlâyâni şeyler konuşmayın, buyurdu. - Ne konuşalım? dediler.

"Bilâl bin Sa'd", Tâbiinin âlimlerinden bir Allah dostudur. Bir gün şu menkıbeyi anlattı sevdiklerine: Hak teâlâ, Âdem aleyhisselamı yaratmak isteyince, yeryüzüne; - Ey Arz! Ben, topraktan insan halketmeyi diledim, diye ferman eyledi. Ve buyurdu ki:

Zile evliyâsından "Mustafa Kuddûsî" hazretleri, bir gün sevdiği bir gence; - Evladım, insanların kaybettiğini bulmaya çalış, buyurdu.

"Azîz Mahmûd Hüdâyî" hazretleri'nin Bursa'da kadılık yaptığı yıllarda bir fakir vardır. Çok ister hacca gitmeyi, ama gidemez. Zira Hacca gidip gelecek parayı tedarik edemez.

Büyük Velîlerden "Nasr bin Abdürrezzak" hazretleri, bir gün şunu anlattı sevdiklerine: Kâbe-i şerîfte devamlı salevat-ı şerîfe okuyan birini görüp sordum: - Arkadaş, sen niçin durmadan salevat okuyorsun öyle?

Allah dostlarından Abdülehad Nûri "rahmetullahi aleyh" zamanında bir kadı vardı. Adı "Abdurrahman'dı.

İstanbul Evliyâsından "Ahmet Mekkî Efendi" hazretlerine, bir gün bâzı sevdikleri gelerek; - Efendim, muvaffak olmanın sırrı nedir? diye sordular.

"Abdülehad Efendi" bir gün talebelerine seslendi: - Evlatlarım! Gençler, bir ağızdan; - Buyurun hocam! dediler. - Üsküdar'da görülecek bir işimiz vardır. Hanginiz bu işi yapabilir? Talebeden ses çıkmadı.