Abdüllatif Uyan

Bursa'da medfun olan "Lütfullah Efendi"ye "Vefakârlık"tan sordular bir gün. - Âlemlerin Efendisi, anlatılamayacak kadar vefakârdı, buyurdu. - Nasıl? dediler.

Mısır'da yetişen evliyânın büyüklerinden "Leys bin Sa'd" hazretleri, bir gün; - Kardeşlerim, dünya malı dünyada kalır. Ona gönül bağlamayın, buyurdu.

Bursa'da medfun bulunan "Lâmiî Çelebi" hazretlerine, bir gün sevdikleri; - Edeb nedir? diye sordular.

Konya velîlerinden "Ladikli Hacı Ahmet Efendi"ye, bir gün bazı sevdikleri;

Mısır'da medfun bulunan velîlerden "Zeynelâbidin Münâvî" hazretlerine, bir gün "ahde vefâ" hakkında sordular.

Hindistan evliyâsından "Kutbüddin Bahtiyar Kâkî" hazretleri, bir gün bâzı gençlere, Efendimizle ilgili olarak; - Sevgili Peygamberimiz fakirliği severdi, buyurdu. Nitekim doyuncaya kadar yediği görülmemiştir. Bâzan ekmeğine sirkeyi katık edip yer, çoğu zaman da katıksız yerdi.

Hindistan evliyâsından "Seyyid Celâl Buhârî" hazretleri, bir gün "Küfür" hakkında sohbet ederken;

Nişabur'da yetişen velîlerden "İmam-ı Kuşeyrî" hazretleri, bir gün "Besmele" okumanın önemini anlatırken;

Aydın'ın Kuşadası kasabasında medfun bulunan "Kuşadalı İbrahim Halvetî" hazretlerine, bir gün; - Efendim, emr-i maruf yapmanın sevabı ne kadardır? diye sordular.

Son devir Anadolu velîlerinden "Zeynullah Kazânî" hazretleri, bir gün sevdiklerine Peygamber Efendimizden bahsederken;

Kayseri'de medfun bulunan velîlerden "Kılıç Ali Efendi", bir gün bâzı gençlere Peygamber Efendimizi anlatırken; - O, insanlara olduğu gibi, her can taşıyana da acır, şefkat ederdi, buyurdu.

Merzifon'da medfun bulunan velîlerden "Kılıç Dede", bir günkü vaazında; - Ey cemaat! Her Müslüman "Sırat köprüsü"nde yedi yerde durdurulur ve "yedi sual" sorulur, buyurdu. - Onlar nelerdir? dediler.

Kıbrıs velîlerinden "İbrahim Sıdkı Efendi", bir gün sevdikleriyle sohbet ederken; - Bir kimse sefere giderken yanına ne alır? diye sordu. Ordakiler;

Kıbrıs'ta medfun bulunan velîlerden "Hâfız Ali Efendi", bir gün gençlerle sohbet ederken; - Evlatlarım, bugün ve her zaman "Cehennemden kurtulma"nın bir tek çaresi vardır, iki değil, buyurdu. Bu, ne namazdır, ne oruçtur, ne hacdır.

Hindistan evliyâsından "Ziyâeddin Bernî" hazretleri, bir gün şunu anlattı sevdiklerine:

Hindistan evliyâsından "Kerîmüddin Bâbâ Hasan Ebdâlî" hazretleri, bir gün bâzı gençlere Peygamber Efendimizden bahsederken; - Allahın Sevgilisi "gayet edebli" ve "mütevazı"ydı, buyurdu. Herhangi Müslümanla müsafaha ettiğinde, o kişi elini çekmedikçe mübarek elini ondan ayırmaz, o yüzünü çevirmedikçe, mübarek yüzünü ondan çevirmezdi. Bir kimsenin yanında oturacak olsa, "iki diz üzerine" otururdu.

Hak dostlarından "Ahmet Mekkî Efendi" hazretleri, bir gün şunu anlattı sevdiklerine:

Niğde'de medfun bulunan "Kemal Ümmî" hazretleri, bir gün şunu anlattı sevdiklerine:

Hindistan evliyâsından "Muhammed Seyfullah" hazretleri, bir gün şunu anlattı sevdiklerine: Fakir bir adam, oltayla balık tutuyordu bir gün.

Yemen'in büyük velîlerinden "Zeynelâbidin Ayderûsî" hazretleri, bir gün Peygamberimizin şu mucizesini anlattı sevdiklerine: