Abdüllatif Uyan

Balıkesir toprağını nurlandıran "Tekir Dede"nin talebesinden birinin gözleri ağrımıştı bir gün. Bu yüzden o gün dersini yapamadı. Ve gece yatarken dua etti:

Balıkesir'de yetişen Velilerden "Tekir Dede", bir gün talebesiyle dolaşırken küçük bir fidanlığa geldiler. Fidanlığın ortasında Velîlerden birinin kabri vardı. Mübarek zat oraya gelince durup o kabri gösterdi ve - Burada, Allah dostlarından biri yatıyor, buyurdu. Dün gece kendisini rüyada gördüm. Beni yanına çağırdı. Gençler merak ettiler.

Nişabur'da yetişen Velilerden "Ebu Muhammed Razî" hazretlerinin vefatından dört sene geçmişti ki, kabrini açmak icab etti. Zira bir tarafı göçtüğünden tamir edilecekti kutlu mezar. İlgililer toplanıp dikkatle açtılar mübarek kabrini. Fakat o da ne?

Kabr-i şerifi Erdek'te bulunan Anadolu Velilerinden "Murat Dede" zamanında bir kadının oğlu iftiraya uğramıştı. Muhakeme edilip idamına karar verildi. Kadıncağız iki gözü iki çeşme koştu bu zatın huzuruna ve - Hocam, duanıza muhtacız, diye arzetti.

Anadolu erenlerinden "Seyyit Gazi Dede"nin talebesinden biri hacca gitmek istiyordu. Ancak parası yoktu garibin. Bir gün bu arzusunu hocasına arz edince, Seyyit Gazi hazretleri ona küçük bir cüzdan verip, - Bunu al, buyurdu. Hacca gidip gelinceye kadar sana yeter. Artanı da iade edersin. Genç sevinmişti.

Anadolu Velilerinden "Seyyit Gazi Dede", bir kaç talebesiyle bir yerde oturuyordu ki, önlerinden bir koyun sürüsü geçti. Büyük Velî, şöyle bir baktı sürüye. İçlerinden beyaz renkli, uzun boynuzlu, irice bir koça işaret ederek, talebelerine,

Anadolu Velilerinden olup 1847 de Tillo'da vefat eden "Gavsül Memduh" hazretleri zamanında adamın biri, ufak altın boncuklardan yapılmış bir gerdanlık almıştı hanımına. Kadıncağız çok sevinip boynuna taktıysa da o gün kaybetti onu. Ancak kocası çok sinirli bir adamdı. Akşam eve gelip de hadiseyi öğrenince şiddetle tehdit etti kadıncağızı.

Anadolu evliyasından olup 1697 de İstanbul'da vefat eden "Gavsî Ahmet Dede"nin sevdiklerinden bir delikanlı, bir vapur yolculuğu sonunda geldi bu zatın huzuruna. Büyük zat sevgiyle karşıladı genci.

Erzurum'da yetişen evliyadan "Garip Hafız"ın yanına bir gün bir genç gelip, - Hocam, bana dua eder misiniz? diye ricada bulundu.

Anadoluda yaşayan Hak dostlarından "Mehmet Dede"yi çekemeyen bazı kimseler vardı ki, bunlar bir gün toplanıp geldiler bu zatın dergahına. Maksatları imtihan etmekti bu Allah adamını.

Anadolu Velilerinden "Narlı Dede"nin huzuruna, bir gün sevdiklerinden biri geldi. Ancak fena halde hastaydı adamcağız. Güçlükle duruyordu ayakta. Büyük Velî onu böyle görünce sordu:

Anadolu'nun Havran ilçesinde yaşayan "Narlı Dede"nin talebeleri, bir gün uzun bir sefere çıktılar. Bir müddet sonra, önlerine irice bir "Kurt" çıktı. Yol vermiyordu hayvan. Çocuklar, korkudan yola devam edemediler ve geri dönüp söylediler bunu hocalarına. Mübarek zat kalktı ve birlikte gittiler o yere. Koca kurt, bütün heybetiyle yol ortasında dikilmiş duruyordu.

Büyük Velilerden "Atâ Süleymî" hazretlerine, günahlara dalmış bir genç gelip nasihat istedi bir gün. Zira bu zatı seviyordu. Mübarek, ona şefkatle bakıp buyurdu ki:

Kabr-i şerifi Havran ilçesinin Temaşalık köyü yakınında bulunan "Narlı Dede" henüz genç iken yaşlı babası hastalandı bir gün. Adamcağız günden güne ağırlaştı. Artık son nefeslerini alıyordu ki, bir gece vakti bu oğlunu çağırıp, - Canım taze hurma istiyor, dedi. Narlı Dede, - Peki babacığım, dedi. Hemen getiriyorum! Dedi ama, o yörede hurma yetişmediği gibi, taze hurma mevsimi de değildi üstelik. Ne yapsın? Çekildi bir köşeye. Açtı ellerini, yalvardı âlemlerin Rabbine: - Yâ Rabbî! Sen herşeye kadirsin. Bana yardım et!

Gönen evliyasından "Paşa Dede", bir gün aldı bir talebesini, ormana odun kesmeye gittiler birlikte. Talebe bir ara su aramak için ayrılıp, geri geldiğinde dehşet verici bir manzara ile karşılaştı. Zira koca bir "Arslan", başını hocasının dizine koymuş uyuyordu. Korkudan yaklaşamadı. Paşa Dede seslendi kendisine: - Korkma evladım, gel! Çocuk korkudan titriyordu.

Kabr-i şerifi Gönen'de bulunan Anadolu erenlerinden "Paşa Dede" hazretlerine, günün birinde bir genç gelip talebe olmuştu. Ancak bir müddet sonra soğudu ilimden. Derslere gelmemeye başladı. "Kötü arkadaş"lara uymuştu çünkü. Ve bir gece yarısı... Kalktı ve gizlice terk etti dergahı. Ancak Paşa Dede farkındaydı bunun ve istemedi onun ayrılmasını. O istemeyince o da gidemedi bir türlü.

İstanbul'da yaşayıp 1876'da vefat eden "Feyzullah Efendi"nin huzuruna, o yerin kadısı gelip arzetti bir gün: - Hocam tayinim çıktı. Falan yere gideceğim. - Öyle mi?

Şam'da vefat eden Allah adamlarından Ebu Müslim Havlanî hazretleri, bir gün sevdikleriyle bir bahçede oturuyordu ki, birisi arzetti: - Hocam, eski evliyalarda çok kerametler görülürmüş. Mesela yerden biraz toprak alsalar, "Altın" olurmuş ellerinde. O böyle deyince, Ebû Müslim hazretleri eğilip yerden bir avuç toprak aldı ve; - Böyle mi? diyerek açtı avcunu. Ordakilerin gözleri faltaşı gibi açıldı o anda. Zira büyük velinin avcundaki toprak "Altın" olmuştu. Onların şaşkınlığı sürerken; - Toprağı altın yapmak marifet değildir, buyurdu. Ordakiler bir daha şaşırdılar. - Marifet nedir öyleyse?

Kabr-i şerifi Belh şehrinde bulunan Ebu Nasr-ı Pârisâ hazretleri, bir gün, bazı talebeleriyle deniz yolculuğuna çıkmıştı. Ancak gemide bitti suları... Çocuklar fazlaca susayıp, başladılar kıvranmaya. Büyük veli durumu sezmişti. Denizden bir kap su alıp uzattı onlara.

Horasan'da yetişen velilerden Ebû Osman-ı Hîrî hazretlerinin zamanında zengin bir Hristiyanın bir tek oğlu vardı. Çocuk bir gün hastalandı ve günden güne ağırlaştı. Adam göstermedik tabip bırakmadı o havalide. Ancak deva bulunamadı hastalığa. Çocuktan ümidini kesmişti ki, bu büyük zatı tavsiye ettiler kendisine. Çaresizlikten; - Peki, dedi.