Abdüllatif Uyan

Edremit'in hakim bir tepesinde medfun bulunan "Şipşip Dede", henüz on yaşlarında bir çocuk iken, camiye gitti bir gün.

Yemen'de yetişen velilerden Ebu Bekr Es-Sekkaf hazretleri, medresede okurken hocasını çok sever, Onun rızasını almaya çalışırdı her fırsatta.

Yemen'de yetişen velilerden Ebu Bekr bin Salim Ayderus hazretleri, insanların dünya ve ahiret saadeti için çırpınırken, hasetçi biri de aleyhinde çalışırdı bu Hak dostunun. Gıybetini yapardı ötede beride. Çünkü çekemiyordu onu. Hatta bir gün, bu zatı seven bazı kimseleri evine çağırıp onlara dedi ki:

Edremit evliyasından "Somuncu Dede"nin çok sevdiği bir kimse vardı ki, adamcağız hastalandı bir gün. Meğer "Ölüm hastalığı"ymış bu. O gece ağırlaştı iyice. Artık son nefeslerini veriyordu ki, güçlükle mırıldandı:

Edremit'te yetişen velilerden "Somuncu Dede", bir gün bir talebesini alıp, dergahın yanındaki fidanlığa gitti. Birlikte fidanları buduyorlardı ki, bir ara talebesine dönüp, - Bak evladım, buyurdu. Şu yan sürgünleri görüyor musun?

Bağdat'ta yetişen velilerden Ebu Bekr bir Sa'dan hazretlerinin sevdiklerinden birinin hanımı, bir gece rüyada gördü bu zatı. Evlerine teşrif etmiş ve;

Bir gün, bir sevdiğini ziyarete gitti. Evde başkaları da vardı. Ancak içlerinden biri, bu zatın evliyadan olduğuna pek inanmıyordu.

Edremit toprağını nurlandıran velilerden "Sağma Dede"nin vefat şekli enteresandır. Şöyle ki:

Tus, yani Meşhed şehrinde yaşıyan velilerden Ebu Bekr-i Nessac hazretleri zamanında bir hoca vardı ki, kötü olarak tanıyordu bu Allah dostunu.

Kuhistan'da yetişen velilerden "Ebu Bekr-i Kisâî" hazretlerinin dergahı her gün dolup taşardı insanlarla.

Anadolu erenlerinden "Yaren Dede"nin talebesinden biri, hacca gitmek için katıldı bir kafileye. Ancak bir müddet sonra atı yoruldu ve çöküp kaldı. Diğerleri beklemeyip gittiler. Çölün ortasında kalakaldı yalnız başına. Kaldıramadı hayvanını.

Evliyanın büyüklerinden Ebu Bekr Kettanî hazretleri'nin sevenlerinden biri, kalbini kırmıştı bu zatın. Af da dilemedi üstelik.

Nişabur'da yetişen velilerden Ebu Bekr El Ferrâ hazretlerinin bir talebesi sefere çıktı bir gün. O zamanki şartlarda zor ve zahmetliydi yolculuk. Her yerde su bulunmaz, abdest ve namazda zorluklar yaşanırdı. Bu genç talebe, sefer dönüşü geldi hocasının yanına. Büyük zatın ilk suali "Namaz"dan oldu.

Anadolu evliyasından "İsmavlı Dede" zamanında bir genç, yolda bir kız gördü. Kızın güzelliği yaktı gönlünü. Âşık oldu bir anda. Ancak bir daha da göremedi.

Anadolu velilerinden İsmavlı Dede zamanında, yeterince bilgisi olmayan bir hoca vardı ki, ehliyeti olmadığı halde dini kitaplar yazıyor ve bunları satarak para kazanıyordu. Bu hoca, bir gün geldi zatın sohbetine.

Irak'ta yetişen velilerden Ebu Bekr Ensarî hazretlerinin bir grup talebesi gemiyle sefere çıktılar bir gün. Ancak bir müddet sonra şiddetli bir fırtına çıktı denizde. Gemi sallanmaya başladı.

Halep'te yetişen velilerden Ebu Bekir bin ebu Vefâ hazretleri zamanında fakir bir Müslüman hastalandı bir gün.

Horasan bölgesinde yetişen velilerden Ebu Bekr-i Ebherî hazretleri, bir gün bir dağın eteğinde oturmuş talebesiyle sohbet ediyordu. Derken namaz vakti geldi. Abdest almak için yakındaki çeşmeye gittiler. Ancak çeşme akmıyordu.

Anadolu'da yetişen velilerden Taşkesenli İbrahim Efendi'nin vefatından sonra o havalide harp çıkmış, sevdiği gençlerden biri ağır şekilde yaralanmıştı. Harpten sonra evine getirdiler delikanlıyı. Ancak yaraları ağır ve şiddetli ağrı yapıyordu. Ağrı ve acıdan uyuyamadı o gece. Çaresizlik içinde;

Şam'da yetişen evliyadan Ebu Bekr-i Dükkî hazretleri, gündüzü ilimle geçirirdi, geceyi ibadetle. Emanete çok titizdi. Mesela birinden aldığı kalemi sahibine vermeği unutunca, bir günlük yolu geri giderek, onu sahibine verdiği meşhurdur.