Abdüllatif Uyan

Bursa velilerinden Tokatlı Hayreddin Efendi, çok şefkatli, çok cömert ve yardım sever bir zattı. Şöyle ki...

Irak'ta yetişen büyük velilerden Ebu Bekr El Betâihîhazretlerinin bir âdeti vardı ki, misafirsiz yemeğe oturmazdı.

Yemen'de yetişen velilerden Ebu Bekr bin Abdurrahman Sekkaf hazretleri zamanında birkaç genç, şeytana uyup kıra gittiler bir gün. Eğlenip içki içeceklerdi orada. Ancak yine de kimseye görünmemek için tenha bir yeri seçtiler. Zira biliyorlardı fena bir iş yaptıklarını.

Hindistan evliyasından Abdülvahid-i Lahorî hazretleri zamanında adamın biri, bir gece hırsızlığa çıktı ve rastgele girdi bir eve.

Basra'da yaşayan Abdülvahid bin Zeyd hazretleri, bir gün sevdikleriyle oturmuş sohbet ediyordu ki;

Büyük velilerden Ebu Bekr Ayderusî hazretlerinin genç bir talebesi vardı. Zeki ve kabiliyetliydi. Bu genç, bir ara kötü arkadaşlara uyup ayrılmak istedi medreseden. Geldi bu maksatla bu zatın huzuruna. - Bir maruzatım var hocam.

Bursa evliyasından Alaaddin Ali Fenarîhazretlerinin bir talebesini haydutlar yakaladı bir gün. Elini ayağını bağlayıp attılar bir zindana. Garip, o karanlık yerde ellerini açıp, yaşlı gözlerle yalvardı:

Türkistan'da yetişen velilerden Ebu Said-i Ebül Hayr hazretleri, bir gün talebesiyle dergahında oturuyordu ki, bir yabancı genç girdi içeri. Selam verip oturdu bir köşeye. Maksadı, imtihan etmekti bu mübarek zatı.

Mısır evliyasından Abdülvehhab-ı Mısrî hazretleri, geceleri uyumaz, sabahlara kadar ibadet edip gözyaşı dökerdi hep.

Hindistan'da yetişen büyük velilerden Ebu Said-i Farukî hazretleri, birkaç talebesini alıp kabristana gitti bir gün. Ve lâlettayin bir kabir başında durdu. Bir kadına aitti bu mezar. Bir müddet sessiz durduktan sonra buyurdu ki: - Burada yatan bir kadındır ve şu anda kabir azabı çekiyor.

Kuhistan'a bağlı Âbiz köyünde doğan Alaaddin Âbizî hazretleri, Allah korkusundan devamlı ağlar; - "Keşke annem beni doğurmasaydı" derdi sık sık.

Hindistan'da yetişen meşhur velilerden Abdülvehhab Müttekî hazretlerinin yanına bir gün bazı insanlar gelip dert yandılar:

Bağdat evliyasından Ebu Said-i Harraz hazretlerinin huzuruna bir genç geldi bir gün. Bazı dini sualler sorup, aldı cevaplarını. Ancak soracaklarından birini unuttu o arada.

İstanbul evliyasından Ahmet Mekkî Efendi hazretleri, gençlere ilim öğretmek hususunda en ufak bir gevşeklik göstermezdi. Hangi hal ve şartta olursa olsun, yapardı bu hizmeti.

İstanbul'da vefat eden Ahmet Mekkî Efendi hazretleri kalp gözü açık bir zat idi. İçlerini okurdu insanların. Şöyle ki...

İstanbul'da yetişen velilerden Ebu Said bin Sun'ullah hazretlerinin "Ahmet Efendi" diye bir sevdiği vardı ki, hastalandı bir gün. Hemen bir mektup yazıp gönderdi bu zatın yakın bir talebesine. Mektubunda; - Hocamıza selamımı söyle, bana dua etsin! diye yazdı.

İstanbul'da Kadıköy Müftüsü iken vefat eden Ahmet Mekkî Efendi hazretlerinin sevdiği bir komşusu vardı ki, ticaret işleriyle uğraşırdı. Ve gitgide büyüttü işini. Fakat sonunda "Faiz"e bulaştı. Bu mübarek zat bunu öğrenince ikaz etti kendisini:

Hırsızın biri, Yemen velilerinden Ebu Şu'be Hadramîhazretlerinin evine girmeyi tasarladı bir gece yarısı. Sessizce gelip bahçe duvarına tırmandı ve yine sessizce atladı içeri. Ortalık zifiri karanlıktı. Fakat o da ne?

Mısır'da yetişen velilerden Ebu Tahir Mahallî hazretleri, Allah korkusu ile çok ağlar, gözyaşları sel olur akardı geceleri. Gündüz ziyaretçiler geldiğinde, etrafı yaş bulup, abdest alırken su sıçrattığını sanırlardı.

Büyük velilerden Ebu Türab Nahşebî hazretlerinin sevdiği bir komşusunun yüklü miktarda parası çalındı bir gün. Adamcağız senelerce çalışıp biriktirmişti o paraları. Ne yapacağını şaşırdı. Çaresizlik içinde koştu bu büyük zata. - Hocam, ben mahvoldum, ben bittim.