Abdüllatif Uyan

Evliyanın büyüklerinden ve Kudüs'te vefat eden Ebu Abdullah Kureşî hazretleri, bir gün mescitte sohbet ediyordu ki, birdenbire ağlamaya başladı.

Konya'da doğup Şam'da vefat eden Alaeddin Konevî hazretlerinin ziyaretine bir gün bir terzi gelmişti. Oturup sohbet ettiler.

Horasan'da yetişen, Sûfiâbad şehrinde vefat eden Alaüddevle Semnânî hazretleri, bir gün yolda gidiyordu ki, kendini bilmez bir gençle karşılaştı.

Evliyanın büyüklerinden ve Kahire'de vefat eden "Ahmet Derdîrî" hazretleri, bir gün talebesiyle sohbet ediyordu ki, bir ara sordu onlara: - Evlatlarım! Siz mi beni buldunuz, ben mi sizi?

Evliyanın büyüklerinden ve Yemen'de vefat eden "Ebu Abdullah Hodramî" hazretleri, bir gün gusul abdesti alıp seslendi hanımına. Hanımı koşup geldi yanına.

Evliyanın büyüklerinden ve Dînever şehrinde vefat eden "Ebu Abdullah Dîneverî" hazretleri zamanında bir genç, fena halde âşık olmuştu bir kıza. Onunla evlenmek istiyordu.

Anadolu'da yetişen ve Konya'da vefat eden "Ali Behçet Efendi"nin iki talebesi sefere çıktılar bir gün. Deniz yoluyla gideceklerdi. Bunun için geldiler rıhtıma. Tam gemiye bineceklerdi ki, o sırada hocaları gözüktü birden ve - Bu gemiye binmeyin. Şuna binin! buyurup kayboldu gözden. Gençler şaşırmışlardı.

Evliyanın büyüklerinden "Ali Bekkâ" hazretleri devrinde bir genç İslâmiyeti öğrenmek istiyordu. Bir gece; - "Yâ Rabbî! Ben dinimi öğrenmek istiyorum. Bana yardım et!" diye dua edip yattı. Rüyasında "nur yüzlü bir ihtiyar" göründü ona. Mübarek zat şefkatle bakıp sordu:

Basra'da yetişen evliyadan "Ebu Abdullah el Basrî" hazretlerinin sevdiklerinden bir kimse vardı ki, çocuğu olmuyordu. Bu kişi, bir gün bu zata gelip arz etti: - Efendim! Bir maruzatım var.

Bosna'nın Mostar kasabasında yaşayan "Ali Dede Bosnevî" hazretleri, bir gün evden çıkıp çarşıya gitti ve bir dükkandan alış veriş yaptı.

Mısır'da yetişen velilerden "İbrahim bin Musa" hazretleri, bazan atına atlayıp süratle bir yerlere gider, saatler sonra tozlara ve kana bulanmış olarak geri dönerdi.

Bursa'da medfun bulunan Allah dostlarından "Ebdal Murad" hazretleri kalp gözü açık bir velîydi. Ancak bazısı çekemiyordu bu zatı. İşte bunlardan biri vardı ki, çok ileri gitti bu hususta. Kendisi gibi düşünen birkaç kişiyi evinde topladı ve;

Şam'da yetişen büyük velilerden "Ali el-Harîrî" hazretleri ile aynı mahallede oturan bir aile vardı o devirde.

Rumeli evliyasının büyüklerinden "Dimitrofçalı Muslihuddin Efendi" devirde bir kişi, bilmiyordu bu zatın büyüklüğünü. Bir gece rüya gördü. "Sevgili Peygamberimiz" o beldeye teşrif etmiş, bu zatın dergahında sohbet etmekteydi.

Anadolu evliyasından "Derya Ali Baba" devrinde, Hasan isminde bir kimse vardı ki, sevmiyordu bu Allah dostunu. Yolda rastlasa yüzünü çeviriyordu ondan.

Anadolu evliyasından, İstanbul Kazlıçeşme'de medfun olan "Derya Ali Baba"nın zamanında bir kimse, onun evliyadan bir zat olduğuna inanmıyordu.

Evliyanın büyüklerinden "Derviş Muhammed" hazretlerinin talebesinden biri, izin alıp sefere çıktı bir gün. Ancak yolda kaybetti kafileyi. Uçsuz bucaksız bir sahrada kalmıştı tek başına.

Ankara'nın Çamlıdere beldesinde yaşayan ve orada vefat eden "Ali Semerkandî" hazretleri, bir gün şunu anlattı cemaatine:

Mâveraünnehr bölgesinde yetişen âlim ve velilerden "Derviş Ahmed Semerkandî" hazretlerini "Kadı" yapmak istediler bir zaman. Ancak o kabul etmedi. "Kul hakkı"na girerim diye korktu. Israr ettiler, yine kabul etmedi.

Mısır'da yetişen büyük velilerden "Demirtaş Muhammedî" hazretleri, bir gün, birkaç sevdiğiyle yolda gidiyordu ki, karşıdan gelen bir edepsiz hakaret etti bu zata. O, hiç cevap vermeyip devam etti yoluna. Adam bunu görünce ileri gidip, daha çirkin şeyler söyledi. Yine cevap vermeyince yanındakilerin sabrı taştı.