İsa Karakaş

Yargıtay'a da yansıyan olayda markette hırsızlık yapmaya kalkışanları iki küçük çocuk mağaza sorumlu yardımcısı olarak çalışan işçiye haber verdi.

İş sağlığı ve güvenliği, hangi meslekte ve sektörde olursa olsun bütün çalışanlar için hayati öneme sahip bulunmaktadır. Keza doğrudan doğruya çalışanların bedensel ve ruhsal sağlıklarının korunmasını amaç edinmektedir.

SGK sürekli iş göremezlik geliri, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve engellilik nedeniyle SGK tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlara istinaden SGK sağlık kurulunca meslekte kazanma gücü en az %10 oranında azalmış bulunduğu tespit edilen sigortalılara bağlanmaktadır.

Sendikalar, demokrasinin gelişmesi ve olgunlaşmasında büyük öneme sahip bulunmaktadır. Ülkemizde sendikal istatistiklere bakıldığında sendikal örgütlenmenin maalesef çok düşük seviyelerde seyrettiği görülmektedir. Sendikal faaliyette bulunan sendika yöneticilerinin sosyal güvenliği ise diğer çalışanlara göre farklılıklar göstermektedir. Bu yazımızda sendika ve konfederasyon ile sendika şubelerinin başkanlıkları ve yönetim kurullarına seçilenlerin sosyal güvenliklerinde özellik arz eden hususlar irdelenmiştir.

SGK’ya her ay verilen aylık prim ve hizmet belgeleri ile maliyenin ilgili birimlerine verilen muhtasar beyannameleri ‘Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi’ adı altında tek bir belgede birleştirilerek bu aydan itibaren Türkiye genelinde faaliyet kolu ve türü ne olursa olsun tüm özel sektör iş yerleri için zorunlu hâle getirildi. 2020/Ocak ayından itibaren öngörülen beyannameyi yasal sürede vermeyenlere ceza kesilecektir.

2019 Temmuz ayında gurbetçilerin yurt dışında geçen sürelerinin borçlanması ve emeklilikleri ile ilgili köklü değişiklikler yapılmıştır. Bu düzenleme ile birlikte gurbetçilerin ödeyeceği prim oranları %32’den %45’e kadar yükseltilmiştir. Bu durumda prim oranlarında %13 puanlık bir artış söz konusu olmuştur.

Haklı sebeplerin varlığı hâlinde İş Kanunu işverene iş sözleşmesini feshetme hakkı tanımaktadır. Bu haklı sebeplerden biri de “Devamsızlıktır”. Ancak her devamsızlık yapan işçinin işten atılması mümkün değildir. Bu konuda Yargıtay belirli şartların yerine getirilip getirilmediğine bakmaktadır. Okuyucularımızdan gelen çok sayıdaki sorulara cevap olmak üzere son dönemde Yargıtay'ın vermiş olduğu emsal nitelikte kararlar çerçevesinde bu suallere açıklık getirilmiştir.

Hâlen Kendi istekleri dışında işten çıkarılan işçiler, iş sözleşmelerinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak ve son üç yıl içerisinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olmak kaydıyla, 30 gün içinde İŞKUR birimlerine şahsen veya elektronik ortamda başvurmaları şartlarıyla işsizlik sigortası ödenek ve hizmetlerinden yararlanabilmektedir. Bu şartların tamamını yerine getiremeyen milyonlarca işsiz, ödenek almaktan mahrum kalmaktadır.

Bilgisayar ve internet kullanımı iş hayatında birçok kolaylıklar sağladığı gibi aynı zamanda beraberinde birçok yeni sorunların da doğmasına neden olmaktadır. Çalışanların işlerini ifa etmeleri için zimmetlerine verilen bilgisayar, tablet, telefon gibi araçlar ile internet, e-Posta ve diğer elektronik ortamları yaptıkları iş haricinde özel amaçlarla kullanmaları beraberinde işçi-işveren ilişkilerinde birçok ihtilafların ortaya çıkmasına sebebiyet vermektedir. Konuyla ilgili olarak Yargıtay 22. Hukuk Dairesi emsal nitelikte çok önemli bir karara imza attı.

Çalışmakta olan işçilerin geçerli bir sebep olmadan veya keyfî olarak işten çıkarılmalarına karşı iş güvencesi kapsamında işe iade hakları bulunmaktadır.

İlk defa 2008/Ekim ay başından sonra sigortalı olanlardan; sigortalı olarak işe başlamadan önce malul olan, çalışma gücü kaybı oranı %60’ın altında bulunan, erken yaşlanan ve maden iş yerlerinin yer altı işlerinde çalışan sigortalılar korunarak, bu sigortalılara daha kolay şartlarla emekli olabilme imkânı sağlanmıştır. Bu yazımızda işe başlamadan önce malul olanların emekliliği irdelenmiştir...

Engelliler istihdam açısından dezavantajlı grupta bulunmaktadır. Bu nedenle devletin, engellilerin korunmalarını ve toplum hayatına intibaklarını sağlayıcı tedbirleri alması yükümlülüğü Anayasa ile teminat altına alınmıştır.

Bir kaç gün sonra yeni yıla girmiş olacağız. Yeni yıl gelmeden çok sayıda okuyucumuz "askerliği saydırsak mı, saydırmasak mı?" sorularını yöneltmektedir. Keza daha ucuza askerlik borçlanması için birkaç gün kaldı. Emeklilikte erkekler için askerlik borçlanması uygulanması büyük bir ehemmiyet arz etmektedir. Askerlik borçlanması emeklilikte bazen avantaj sağlamakta iken bazen de tam tersine dezavantaj sağlamaktadır.

Bağ-Kur (4/1-b) kapsamında bulunan esnaf, sanatkâr, şirket ortağı, iş yeri sahipleri ile diğer bağımsız çalışanlar başta olmak üzere gelir testi uygulanan genel sağlık sigortalıları, SGK Kanunu EK- 5 maddesi kapsamındaki tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanlar ile EK-6 maddesi kapsamındaki kısmi süreli çalışanlarla bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilerin, SGK genel sağlık sigortasından faydalanabilmeleri için birtakım şartlar öngörülmüştür.

Evinizin içerisinde çalıştırdığınız temizlikçi, hizmetçi, bakıcı ve diğer tüm ev hizmetlerinde çalışanların SSK’sının yapılması zorunlu bulunmaktadır.

Aşırı hız, trafik kurallarına uymamak, dikkatsizlik, alkollü araç kullanmak, bilinçsizlik ve benzeri nedenlerle her gün çok sayıda trafik kazası meydana gelmektedir.

2020 yılbaşına sayılı günler kaldı. Emeklilik için tüm şartları yerine getirmiş veya 2020 yılı içerisinde yerine getirecek olup da sadece eksik primleri bulunması nedeniyle emekli olamayan kadınlar için bu sayılı günler daha az para ödeyerek eksik primleri borçlanmak suretiyle doldurmak için önemli bir fırsattır.

İşverenlerin, çalışanlarının sağlık gözetimini yapmaları yasal bir zorunluluktur. Bu nedenle çalışanların iş yerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik risklerini dikkate alarak sağlık gözetimine tabi tutmaları gerekmektedir.

​SGK, tüm işçiler, esnaf ve sanatkârlar, şirket ortakları, iş yeri sahipleri, memurlar ve sözleşmeliler, çocuklar, emekliler, ülkemizde yaşayan yabancılar ile diğer kişilerle birlikte neredeyse toplumun tamamına genel sağlık sigortası kapsamında sağlık hizmeti vermektedir. Verilen sağlık hizmetlerinden dolayı belirli hâllerde ve kişilere yönelik istisnalar hariç olmak üzere tüm çalışanlar ve emeklilerden katılım payı alınmaktadır.

Ekonomik daralma ve diğer ekonomik darboğaz hâllerinde sadece işçiler, işsiz kalmamaktadır. Özelikle küçük esnaf ve sanatkârlar ile diğer kendi nam ve hesabına çalışanlar da çoğu zaman iflas, ödeme aczine düşme ya da kendi iş yerlerini kapatmak durumunda kalmaktadır.