İsa Karakaş

​SGK, her ay emeklilik maaşı ödemesinde bulunduğu gibi bazı hâllerde de halk arasında "toptan emeklilik parası" olarak tabir edilen "toptan ödeme" yapmaktadır.

En karmaşık konuların başında emeklilik gelmektedir. Hâl böyle olunca gazetemize en çok emeklilik ile ilgili sorular yöneltilmektedir.

​Uzun yıllar devam eden sigortalılık süresi ile prim ödeme gün sayısı ve yaşın doldurulmasının ardından emekli olmak mümkün bulunmaktadır.

İşçiler, emekli olmadan istifa ederek kıdem tazminatı alabilirler. Bunun için emeklilikte öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartlar olan sigortalılık süresi ile prim ödeme gün sayısı veya yaş haddinden emeklilik (yaşlılık) aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlamış olmaları gerekmektedir.

Ülkemizde milyonlarca engelli vatandaşımız bulunmaktadır. Engelliler istihdam açısından maalesef dezavantajlı gruplar arasında yer almakta olup kendilerine uygun bir iş bulmakta çok zorlanmaktadır.

SGK’dan emekli aylığı almak için mutlaka bütün şartların yerine getirilmiş olması zorunludur. Bu kural normal emeklilik için de yaş haddinden emeklilik için de geçerlidir. Ancak normal emekliliğe göre yaş haddinden emeklilikte daha az prim gün sayısı aranmaktadır.

Emeklilerin sayısı 12 milyon 500 bin kişiye yaklaştı. Sadece emeklilerimizin sayısı 100’den fazla ülkenin nüfusunu geçmektedir.

SGK üzerinden işçi çalıştıranlara hâlen 10’dan fazla teşvik uygulanmaktadır. Bu teşvik ve desteklerle istihdamın artırılarak işsizliğin azaltılması, mesleği olmayan işsizlerin meslek sahibi yapılması, iş gücünün verimliliğinin artırılması, stratejik sektörlerin desteklenmesi, işverenleri ve üretimi desteklemek amacıyla uygulanmaktadır.

​SGK reformu bağlamında Türkiye’de ilk "Emeklilik" kitabını yazmıştım. Akabinde çıkarmış olduğum "Emeklilik Davaları" adlı eserim hâlen alternatifsiz tek kitap olma özelliğini sürdürmektedir.

Yıllardan beri staj ya da çıraklık çalışmalarının emeklilikte sayılmasını bekleyen yüz binlerce vatandaşımız bulunmaktadır. Hâl böyle olunca her gün çok sayıda okuyucumuz bu konudaki en son gelişmeleri sormaktadır.

Oturdukları evlerinde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamulleri, örgü, dantel, turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve urganları, hediyelik eşya, oyuncak, tarhana, erişte, mantı gibi ürünleri iş yeri açmaksızın çarşıda, pazarda, festival, panayır ile kamu kurum ve kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde satan kadınlar, istihdam oluşmak için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’tan destek bekliyor.

​Bugün, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet yönetimi ilan ettiği büyük gündür...

SGK uygulamasında erken emeklilik yolunu açan düzenlemelerden biri de “Borçlanma” hakkıdır. Bu uygulama ile emeklilik, dul ve yetim aylığına hak kazanabilmek için gerekli olan prim ödeme gün sayısının doldurulması, sigortalılık süresi ve öngörülen yaş şartları açısından hayati öneme sahip bulunmaktadır.

​SGK sigortalısının ölümü hâlinde hak sahiplerinin mağduriyetinin azaltılması amacıyla başta maaş bağlanması olmak üzere cenaze ödeneği ve diğer yardımlar yapılmaktadır.

"En erken kim emekli olabilir?" sorusunun cevabı elbette ki malulen emekliliktir. Göz hastalıklarından dolayı mesleğini artık icra edemeyen, çalışamayan okuyucularımıza hemen müjdeyi verelim. Göz hastalıkları nedeniyle de malulen erken emeklilik mümkün bulunmaktadır. Çünkü normal emeklilikte yaş şartı ve belirli bir süre prim ile sigortalılık şartları varken malulen emeklilikte bu şartlar son derece daha basit ve azdır. Hatta yaş şartı bile yoktur.

Yazımızın başlığını görünce şaşırdığınızı görür gibiyim. Ancak gerçekten böyle bir kanun teklifi TBMM’ye intikal ettirildi.

Çalışma hayatının en önemli sorunlarından biri de kayıt dışı istihdamdır. Kayıt dışı ekonominin istihdama yansıyan yüzünü, kayıt dışı istihdam teşkil ediyor. Kayıt dışı istihdam, genelde kamu maliyesini özelde ise en fazla SGK’yı olumsuz yönde etkiliyor.

Emeklilikte sonradan getirilen YAŞ engeli ile emeklilik hakları geciktirilerek mağdur edilen yüz binlerce EYT mağduru bulunmaktadır.

Hükûmet, son günlerde özellikle döviz kurlarında yaşanan dalgalanmaları fırsata çevirip üretilen mal ve hizmetleri fahiş bir şekilde artıranlara yönelik denetimleri artırdı. Ayrıca bütün Valiliklere vatandaş mağduriyetlerinin önlenmesi ve haksız rekabetin önüne geçilmesi amacıyla; fahiş fiyat uygulamalarıyla ilgili adli ve idari işlemlerin yapılması talimatı verildi.

Son 10 yılda kadınlara özellikle de çalışan kadınlara devrim niteliğinde çok sayıda yeni haklar tanınmıştır.