M. Ali Demirbaş

Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki: Mevlana Celaleddin-i Rumi hazretleri, bir gün insanlardan uzaklaşıp biraz dinlenmek için dergâhın dışında bir ağacın altına oturmuş. Orada bir karıncanın, bir ekmek parçasını ağzına alıp, yuvarlayarak büyük bir gayretle taşımaya çalıştığını görür. Ama ekmek karıncadan birkaç misli daha büyük...

Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki: Zenginler aslında fakirdir ve sıkıntı içerisindedir. Çoğu uykusunu, bazısı da aklını kaybeder. Çok zengin bir tüccarın, (Senelerdir bir damla rahat uyku uyuyamıyorum. O paralar gözümün önüne geldiği zaman onları düşünmekten, hesaplamaktan uykum kaçıyor, ilaç da içsem bir türlü uyuyamıyorum) dediği rivayet edilir.

Sual: Hicri yılbaşının önemi nedir? CEVAP: Peygamber efendimiz, miladi 571'de 20 Nisana rastlayan, Rebiul-evvel ayının 12. Pazartesi sabahı, Mekke'de doğdu. 622'de Mekke'den Medine'ye hicret etti. 20 Eylül Pazartesi günü, Medine'nin Kuba köyüne geldi. Bu tarih Müslümanların Şemsi yılbaşı oldu.

Sual: Kur'an-ı kerimde, Muhammed ismi geçen âyetlerin mealleri nasıldır? CEVAP: Muhammed [aleyhisselam] ism-i şerifinin geçtiği âyet-i kerimelerin mealleri şöyledir:

Sual: Nafile oruçları tutmak mecburi olmadığı için, istenince bozabilir miyiz? CEVAP: Bir ibadete başlayınca, bunu özür olmadan bozmak haramdır. İhtiyaç olunca, nafile orucu bozmak caiz olur.

Sual: İbadet etmemek, günah işlemek kibirden midir? İbni Teymiye'nin bir mezhebe bağlanmaması da mı kibirdendir? CEVAP: İki âyet-i kerime meali şöyledir:

Sual: Çok yemek ne demektir? Doyuncaya kadar yemek, çok yemek midir? CEVAP: İmam-ı Rabbani hazretleri, (Tasavvuf, az yemek, az içmek değil. Herkesin helalden kazanıp, doyuncaya kadar yemesi lazımdır) buyuruyor. Şah-ı Nakşibend hazretleri de, (Bir şey yemek, aç kalmaktan iyidir) buyuruyor.

Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki: Allah'tan korkan ve her işinde Allah'ın rızasını gözeten, hiç üzülmesin! Ama hesabını kitabını, başkalarına göre yaparsa, sonunda bir gün onlar onun başına bela olur.

Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki: İnsan, düşmanı hep dışarıda arar. Hâlbuki en büyük düşman içimizdedir. Peygamber efendimiz, (En dehşetli düşman nefsinizdir) buyuruyor. Büyükler bize, başkasına değil, kendimize düşman olmayı öğretmiş, (Düşmanı dışarıda aramayın, düşman içinizdedir) buyurmuşlardır.

Sual: Kâbe'yi ilk görünce edilen dua kabul oluyormuş, orada nasıl dua etmek gerekir? CEVAP: Aşağıdaki duaların biri veya hepsi yapılabilir:

Sual: (Kısa kollu gömlekle namaz kılmak, dini bir mekruh değil, örfi bir mekruhtur. Yani bir beldede herkes uzun kolla namaz kılıyorsa, siz kısa kolla kılarsanız, bu da dikkati çekiyorsa, örfî mekruh olur. Eğer yadırganmazsa bir mahzuru olmaz) deniyor.

Sual: İbni Teymiyye, (Kâfir, Cehennemde ebedî kalmaz) sözünden dolayı tekfir ediliyor da, aynı sözü söyleyen İbni Arabî niye tekfir edilmiyor?

Sual: Allah ve Peygamber için, sevgili denir mi? Aşk kelimesi, onlar için kullanılır mı? Bunlar, insanlara mahsus değil mi? CEVAP: Sevgili, sevilen kimse demektir. Asıl sevilmesi gereken, Allahü teâlâ ve onun sevdikleridir. Yani, sevgili onlardır. Aşk da böyledir. Sevginin kuvvetli olmasına aşk denir.

Sual: Allah indinde bir mümine yapılacak en kıymetli şey nedir? CEVAP: Bir iyilik ederek, onu sevindirmektir. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki: (Farzlardan sonra en kıymetli amel, bir mümini sevindirmektir.) [Taberani]

Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki: Allahü teâlâ dünyayı sıkıntı için yaratmış, âhireti ferahlık için yaratmış. Dünya kelamı sıkıntı veriyor, âhiret kelamı ferahlık veriyor. Peygamber efendimiz, (Bu dünya sevgisi yani haramların, günahların sevgisi leş gibi, çöplük gibidir, onun talipleri köpek gibidir) buyuruyor.

Hikmet ehli zatlar buyuruyor ki: Peygamber efendimiz, (Kıyamette Cenab-ı Hakk'ın kendisini sevindirmesini isteyen, dünyada Onun kullarını sevindirsin) buyuruyor. Çünkü dünya tarladır, burada ne ekersek, âhirette onu biçeceğiz. Evliya bir zata, (Siz bizim mahalle arkadaşımızdınız, bu nimete nasıl kavuştunuz?) diye sorulunca buyurmuş ki:

Sual: Tevbe ettiği günahı tekrar işleyip, sonra tekrar tevbe eden, uygunsuz iş mi yapmış olur? CEVAP: Tevbe ettiği hâlde, günaha devam edip, (Şimdi bu günahı işleyeyim de, nasıl olsa, tevbe edince, affedilir) denirse, uygunsuz iş yapılmış olur. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:

Sual: Bir hoca, (Seferde nafile olarak kurban kesen, üçüncü günü mukim olursa, yeniden kesmez. Çünkü seferde mesela öğle namazını kılan, öğle çıkmadan mukim olsa öğleyi tekrar kılması gerekmez) diyor.

Sual: Ünlü biri, (Hayvan keserek bayram kutlamak olacak şey değildir) dedi. Maksadı dinimizin kurban kesme ibadetini kastetmiyorsa, niye yılbaşını hindi keserek kutlayanlara bir şey denmiyor?

Sual: (Peygamberlik, çalışmakla elde edilir) diyen oluyor. Çalışmakla peygamber olunur mu? CEVAP: Peygamberlik, çalışmakla ve çok ibadet yapmakla ele geçmez. Yalnız Allahü teâlânın ihsanı, seçmesiyle olur. İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: