Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci

*Nargile şarkta sosyal hayatın sembolü olmuş bir alışkanlıktır. “Yalnız nargile içilmez, Karaköy köprüsü geçilmez” derler.

*Türkçede hilenin menfi manası vardır. Arapçada hile, çare demektir. Türkçedeki hile, Arapçada "hüd’a" kelimesi ile ifade edilir.  “Hile hurda” tabiri buradan gelir...

*Hükümdarların sözleri, sözlerin de hükümdarıdır, derler. Osmanlı padişahlarının hemen hepsi şiir söylemiş, içlerinden bu vadide yüksek sanatkârlar çıkmıştır.

Dinî bir kutlu günle şeker arasında ne irtibat olabilir?

*Osmanlılar zamanında neredeyse hiç Kur’ân-ı kerim meali yazılmadı. Peki, insanlar lisanı Arapça olan bu kitabı nasıl anladılar?

*Bir zamandır, dinin yalnızca Kur’ân meali okuyarak öğrenileceğini iddia eden bir cereyan vardır. Bunlar tıpkı Protestanların İncil için yaptığı gibi “Bize Kur’ân yeter!” sloganına sarılmıştır.

*Sultan Muhammed Alpaslan’ın, “Biz temiz Müslümanlarız. Bidat nedir bilmeyiz. Onun için Allah bizi aziz kıldı” dediği meşhurdur.

* 3 Mart 1924 Müslümanların en eski müessesesi olan 14 asırlık halifeliğin tarihe gömüldüğü gündür. Osmanlıları üç kıtada hâkim kılan bu güçten, ne pahasına vazgeçildi!..

*Yunanlıların İzmir’den Ayvalık’a yürümesi üzerine, Damad Ferid Paşa 27 Mayıs 1919’da Yunanlıların Ayvalık’a sokulmaması emrini verdi. 172. Piyade Alayı düşmanı püskürttü... Şu hâlde Yunanlılara karşı ilk mukavemet, bir başka tabirle “Millî Mücadele” burada ve Ferid Paşa’nın emriyle başlatılmış demektir.

Osmanlı padişahlarının günleri seferde dahi olsalar ibadetle başlar, ibadetle sona ererdi. Havuz başında cariye oynatan padişah imajı, Batılı ressamların uydurmasıdır.

Eski zaman zenginlerinin eli ve evi açıktı. Yedirirler, içirirler, yüzlerce insanı giydirip kuşatırlar, mahallenin fakir fukarasını gözetirlerdi.

* Avrupa’da "içine şeytan girdi" diye yakılan akıl hastalarını ilk defa hasta kabul edip insanca muamele yapan, su, kuş ve melodi sesi, meşguliyet gibi vasıtalarla ilk tedaviye çalışan Türkler olmuştur...

İtalyan Kont Sforza der ki: “İngiltere’nin harb sonrası politikaları yardımcı olmasaydı, ne kadar enerjik ve ileri görüşlü olursa olsun, milliciler tek başlarına muvaffak olamazdı.”

Bürokrasisi güçlü Osmanlı İmparatorluğu’nda 400 kişiye bir memur düşerken, Türkiye Cumhuriyeti’nde 17 kişiye bir memur düşer.

Eskiler, “Yaz gününde güneşsiz, kış gününde ateşsiz, ele güne karşı kardeşsiz, koma beni Allahım” diye dua eder. Ama en namlı düşmanlık hikâyeleri de kardeşler arasından çıkmıştır.

Osmanlılardan başka dünyada hiçbir hanedan yoktur ki, hükümdarlarının tamamına yakını devlet adamlığı, askerlik ve sportmenlik yanında, üst seviyede sanatkâr, şair, hattat ve âlim olsun…

İngiltere, her zamanki “Bekle ve gör!” politikası çerçevesinde, Yunanlılara destekten kaçındı. Her tarafı idare etti. Âdeti üzere, hangisi galip gelirse, onunla işini yürütecekti.

*Dünyada kriptanaliz (şifre çözme) metodunun kurucusu Abbasi matematikçisi Kindî’dir. *Derler ki: “O zaman gazete olsaydı, sultanlar hepsine abone olurlardı.”

Dünyanın en eski ve en güzel şehirlerinden Şam, vaktiyle kumaşları ve tatlılarıyla meşhurdu. Şam’ın şekeri, fellahın yüzünü görmeğe değerdi...

Tarih boyunca İmam Ebu Hanife hazretlerinden İmam Rabbânî'ye, İmam Gazâlî'den Mevlânâ Hâlid'e büyük âlimlere çeşitli iftiralar atıldı. Ancak onların şanlı namı hâlâ yaşarken müfterilerin habis isimleri unutuldu.