Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci

Osmanlı padişahlarından her biri bir evliyanın talebesidir. Tasavvuf, devletin kuruluşunda maya vazifesi gör- müştür. Osmanlı saray terbiyesi ve kültürünün de esasını teşkil etmiştir.

Avrupa hanedanlarının çoğu verâset sebebiyle farklı millettendir. İsveç kral ailesi de, Fransız asıllıdır. Bunun sebebi verâset değildir. İsveç tahtındaki Fransız ailenin hikâyesi, tarihte nâdir rastlanan cinstendir.

Bir zamandır gazeteler halifeliğin tekrar kurulacağını, buna mevzuatın da müsait olduğunu söylüyor. Halifelik nasıl ve niye kaldırıldı? Şimdi kim ve niye geri getirmek istiyor?

AB'ye intibak için kaldırılmıştı. Bugünlerde artan asayişsizliğe çare olmak üzere idam cezasının tekrar getirilmesi konuşuluyor...

Son günlerde gazetelerde ve internette Hazret-i Peygamber'e ait olduğu söylenen kabir resimleri dolaşıyor. Hatta yazılan yorumlarda bunu görmekten duydukları büyük hazzı ifade edenler bile var. Hatta bunu poster şeklinde büyütüp duvara asanlar bile olmuş...

Şimdi Amerikan vatandaşı olmak için insanlar yarışıyor. Vaktiyle Osmanlı vatandaşı olmak böyle itibarlıydı. İnançları, ırkları, gelenekleri sebebiyle baskıya uğrayanlar için Osmanlı vatandaşlığı bir can simidi vazifesi görürdü.

Kurban Bayramı bitti, ama münakaşası bitmedi. Bu sene bayram, İslâm memleketlerinde üç farklı tarihte kutlandı. Türkiye Perşembe; Pakistan ve Malezya Cumartesi; diğer bütün Müslüman memleketler Cuma günü bayramı başlattı... Bunlar, hicrî ayların başlangıcının hesaplanmasındaki usullerin farklılığından kaynaklanıyor.

İlkmekteplerde çocuklara süt dağıtılıyormuş. Bazısı rahatsızlanmış. Süte alışkın olmadığı için bünyenin hassasiyet gösterdiği söylenmiş. Eskiden süt tozu dağıtılırdı. Bana sorsanız, süt yerine yoğurt dağıtsalar daha makbule geçer. Ne de olsa millî gıda. Bünye alışık olsa gerek.

Osmanlı ekonomik hayatına liberal prensipler hâkimdir. Ama bu başıboş bir liberalizm değildir. Millî gelirin ferdlere taksiminde sosyal adalet esastır. Mülk edinme ve tasarruf hürriyeti tamdır.

ATATÜRK, cumhuriyetin ilanından sonra hep iki kişiyle beraber anılır. Bunlar İsmet İnönü ve Fevzi Çakmak'tır. Çokları, esaslı mizaç ve dünya görüşü farklılığına rağmen, Ulu Önder'in Çakmak'a olan teveccühünün sebebini anlamakta güçlük çeker.

Fevzi Çakmak, Yunan Harbi'nin kazanılmasında, Cumhuriyet inkılâplarının yerleşmesinde, Atatürk ve İnönü'nün iktidara gelişinde tarihî roller oynamış bir şahsiyettir. Hem muhafazakâr, hem inkılâpçı görüntüsü bir tezat mıdır? Yoksa aslında her şey bir oyundan mı ibarettir?

İhtişamlı Osmanlı armasına her yerde rastlanıyor. İnsanlar, maziye olan hasreti, duvarlara bu armayı asarak, telefonlarına duvar kâğıdı yaparak gidermeye çalışıyor... Cumhuriyetin ilk yıllarındaki kıyımdan kurtulan birkaç tanesi de eski binaların girişini süslüyor. Bu arma, zannedildiği kadar eski değildir ve meraklı bir hikâyesi vardır...

TAKSİM'E câmi yapılması her sağ iktidar zamanında konuşulur. Malum bir çevre buna karşı çıkar. Polemikler sürer gider. Sonra mevzu küllenir... Vaktiyle Taksim'de bir câmi vardı. Şimdi onu hatırlayan muhtemelen kalmamıştır.

Önceki miras hukukumuz çok orijinaldir. Kur'an-ı kerimde en tafsilatlı hükümler mirasa dairdir. Vârisler mirası dilediği gibi taksim edebilir. Anlaşamazlarsa mahkeme ferâize göre taksim yapar.

Ömer Hayyam, ölümünün ardından 9 asır geçmesine rağmen hâlâ hakkında konuşulan bir şahsiyet. Herkes kendisini şarap hakkında ve çoğu kendisine ait bile olmayan rubaileriyle tanıyor.

Yüzlerce ırkın yaşadığı, binlerce dilin konuşulduğu renkli kıta Hindistan'da, hiçbir yere benzemeyen nice âdetler vardır. Bunlar göreni ve duyanı hayrette bırakır.

Hanedanın sürgünde yaşadıklarının her biri ayrı bir elem tablosudur. Sultan Hamid'in güzide oğlu ve kıymetli asker Abdürrahim Efendi'nin hayatı ise çok iç burkucudur.

Başta Peygamber Efendimiz olmak üzere, bazı peygamberlere, din büyüklerine ve mukaddes yerlere ait hatıra eşyalar Topkapı Sarayı Hırka-ı Saadet dairesinde teşhir ediliyor. Bu dairede, dört asır boyu gece gündüz Kur'an-ı kerim okunmuştur.

İstanbul'un her köşesi bir tarih. Hem de tarihin çeşitli devrelerine dair izlere sahip. Hele Topkapı Sarayı'nda saklanan Mukaddes Emanetler, şehrin bu vasfına ayrı bir renk katıyor şüphesiz.

Asırlardır Burma'da yaşayan milyonlarca Müslüman, son senelerde ağır baskı ve zulüm altında. Son Arakan hâdiseleri sebebiyle dünya bunun farkına varır gibi oldu.