Prof. Dr. Ekrem Buğra Ekinci

Savaş ve benzeri sebeplerle erkek ölümlerinin daha fazla oluşu erkekleri çok evliliğe yöneltti. Martin Luther'in iki, Alman imparatoru Friedrich Barbarossa'nın dört, Mormon tarikatinin kurucusu Brigham Young'un 55 karısı vardı

Bugün uçaklardan savrulan tonlarca bomba, hiçbir kaide tanımadan, canlı cansız ayırt etmeden ölüm kusuyor. Osmanlılar zamanında, savaşta muharip olmayanlar öldürülmez; ağaçlar kesilmez; ekinler yakılmaz; sular zehirlenmezdi.

Bugün Hırvatistan'a ait olan Dubrovnik'in ticaret ağı, Osmanlılar zamanında Hindistan ve Amerika'ya kadar uzanırdı. Dobrovenedikli tacirler, gezip dolaştıkları Alman, İspanyol ve İtalyan şehirlerinde görüp işittiklerini gelip Osmanlılara muntazaman haber verirdi.

Toprak ve ganimet elde etmek veya insanları Müslüman yapmak için savaşılmazdı. Cihad, ancak sulhü temin etmek için yapılırdı.

Hazret-i Hüseyin'in şehit düştüğü Kerbelâ Vak'ası bütün Müslü-manların yüreğini sızlatan acı bir hâdisedir. Nitekim şair "Her yer bize Kerbelâ; Her gün bize Âşûrâ" demiş. Ancak bu fâcia vesilesiyle, insanlar arasında ayrılıkların körüklendiği de bir hakikattir...

İnsanlar, akan zamanı durdurmak şöyle dursun; yaşlandıklarına bakmadan, onu saymaya kal-kıştılar. Kısımlara ayırdılar. Takvimler yaptılar...

O gün halk, hat­ta ül­ke­de bu­lu­nan ec­ne­bi­ler "za­ma­nın en haş­met­li hü­küm­da­rı­"nı gör­mek için yol­la­ra dö­kü­lür­dü. Pa­di­şah­tan bir ta­le­bi olan­lar da mey­dan­da bi­ri­kir, el­le­rin­de­ki is­ti­da­ları sır kâ­tip­le­ri aracılığı ile pa­di­şa­ha tak­dim ederlerdi

Ör­tün­me­ bah­si, CHP'nin 'çar­şaf a­çı­lı­mı' i­le bu­gün­ler­de tek­rar gün­de­me gel­di. An­cak me­se­le­nin de­rin bir ma­zi­si var

Os­man­lı­lar­da ne­re­dey­se af­fe­dil­me­yen bir ka­ba­hat var­dı. O da teş­ri­fat (p­ro­to­kol) k­âi­de­le­ri­ne ay­kı­rı dav­ran­mak­tı. Ce­mi­yet­te her­kes mev­ki­i­ni ta­nır; had­di­ni bi­le­rek ha­re­ket e­der­di.

Sul­tan II. Ab­dül­ha­mid ta­ra­fın­dan yap­tı­rı­lan Hi­caz De­mir­yo­lu hat­tı A­na­do­lu, Su­ri­ye, İs­ra­il ve Ür­dün'de ha­len fa­a­li­yet­te... Su­u­di A­ra­bis­tan'da da hat­tın tek­rar ha­ya­ta ge­çi­ril­me­si i­çin ça­lış­ma­lar ya­pı­lı­yor...

Pâ­yi­tah­tı, ül­ke­nin en u­cu­na bağ­la­yan Hi­caz De­mir­yo­lu, 20. yüz­yı­lın en bü­yük p­ro­je­le­rin­den bi­ri­dir... Dev­le­tin en zor za­ma­nın­da, ta­ma­men yer­li ser­ma­ye ve e­le­man­la ya­pı­lan bu te­şeb­büs, mu­az­zam bir ba­şa­rı sa­yı­lır...

Dün­ya­da hâ­lâ par­lak mo­nar­şi ge­le­nek­le­ri­nin hü­küm sür­dü­ğü ül­ke­ler var. En­te­re­san­dır ki, bu­gün dün­ya­nın en is­tik­rar­lı ve de­mok­ra­si­nin de en mun­ta­zam iş­le­di­ği ül­ke­ler bun­lar­dır.

Os­man­lı Sa­ra­yın­da pa­di­şa­hın ça­lış­ma ofis­le­ri­nin bu­lun­du­ğu iç kı­sım­da sağır ve dil­siz­ler gö­rev ya­par­dı; dev­let adam­la­rı bun­lar­la an­la­şa­bil­mek için dil­le­ri­ni öğ­ren­mek zo­run­day­dı.

Ame­ri­ka'da 43 baş­kan ge­lip geç­ti. Bun­lar­dan oku­ma yaz­ma bil­me­di­ği söy­le­nen­le­ri de ol­du; ba­lık av­la­ma me­ra­kı yü­zün­den Be­yaz Sa­ray'a hiç gel­me­yen­le­ri ve felç olup has­ta ya­ta­ğın­da baş­kan­lık ya­pan­la­rı da. Ancak Barack Obama'nın seçilmesi kesinleşirse, Beyaz Saray'ın ilk siyahi sahibi olacak.

Bu­gün Av­ru­pa'nın en ka­la­ba­lık şeh­ri olan İs­tan­bul'a es­ki­den yer­leş­mek ko­lay de­ğil­di. Çe­şit­li se­bep­ler­le İs­tan­bul'a hu­su­sî izin­le ge­len­ler ve­ya ge­çen­ler, iş­le­ri bi­tin­ce şeh­ri terk et­me­ye mec­bur­du. İzin bel­ge­si al­mış ol­sa bi­le şek­li şe­ma­ili be­ğe­nil­me­yen he­men ge­ri gönderilirdi.

"Os­man­lı­lar­da ne ni­kâ­hın, ne de bo­şan­ma­nın kay­dı tu­tu­lur­du. Her şey er­ke­ğin iki du­da­ğı ara­sın­da idi. Ka­dın­lar mağ­dur olu­yor­du..." gi­bi söz­ler çok işi­ti­li­yor. Ha­ki­kat aca­ba böy­le mi­dir? Kos­ko­ca bir im­pa­ra­tor­luk­ta ev­li­lik­le­rin, bo­şan­ma­la­rın kay­de­dil­me­di­ği­ne inan­mak müm­kün mü?

Şerif deyince akla western filmlerindeki kasaba şerifleri geliyor. Vaktiyle bizde de şerifler vardı. Ama ne şerif... Osmanlı idaresindeki Hicaz, kendi içinde bir muhtariyete sahipti. Hazret-i peygamber soyundan şerifler tarafından yönetilirdi.

Dünyada ilk soyadı kanunu Yahudileri asimile etmek için Avrupa'da çıkarıldı. Sonra işler tersine döndü. Bu sefer Yahudileri ifşa etmek için kullanıldı.

İslam'ı Talas Savaşında kılıç savururken tanıdılar. Kılıç zoruyla değil; gönül rızâsı ile Müslümanlığı seçtiler ve asırlarca İslamiyetin yeryüzündeki bayraktarı oldular.

İngiltere, ülkedeki Müslümanlar için 6 büyük kentte şeriat mahkemeleri oluşturdu. Bu, yeni bir uygulamaymış gibi görülse de aslında benzerleri Avrupa'da hayat bulmuştu. Ancak modern demokrasilerin bu asırda geldiği çizgiyi, Osmanlılar altı asır öncesinden yakalamıştı.