Vehbi Tülek

Aziz Nesefî, Mâverâünnehir bölgesinde yetişen velîlerdendir. Nesef şehrinde doğdu. 1300 (H.700) yılında vefât etti. Çok tesirli vaaz ve nasîhat yapardı...

"Bir kimsenin münâzara ve muhâlefet yaptığını, sâdece kendi görüşünü beğendiğini, ısrarlı bir tutum içerisinde olduğunu görürsen; hüsrânın tamam olduğunu bil."

Bilâl bin Sa'd bir kimseye; "Ölmek ister misin?" diye sorar. O kimse de; "Hayır, ben biraz daha yaşayıp iyi amel yapmak, ondan sonra ölmek istiyorum" der...

Câmî Ahmed Dede, babasının vefatından sonra bütün mirası kardeşlerine bıraktı. Sebebini sorduklarında; "Malları verip, hâlleri aldık" cevâbını verdi...

"Sâlihlerin hizmetinde bulunan kimse yükselir. Allahü teâlânın, kendisini, sâlihlere hürmet etmekten mahrûm ettiği kimse, insanlardan gelen sıkıntılara mübtelâ olur."

Behlûl-i Dânâ bir gün Hârûn Reşîd'in taht odasını boş bulur ve çıkıp tahta oturuverir. Bunu gören askerler onu kamçı ile dövmeye başlarlar!..

Buyurdu ki: "Ey oğlum, insanlara kızmaktan çok sakın, yoksa sana da kızarlar. Boş iş ve söze karışmaktan sakın, sonra aşağılanırsın."

Ebû Muhammed-i Basrî hazretleri çok zengindi. Geniş arazileri vardı. Bunları işletir, geliri ile muhtaçların ihtiyacını karşılardı...

Ahıskalı Mustafa Efendiye şöyle sordular: "Kendisini yetiştirecek bir rehber bulamayan, acaba ne yapmalıdır? Kimden feyz alıp istifâde edebilir?"

Ali bin Meymûn buyurdu ki: "Kendisine kurtuluşa ermiş bir kimsenin nazarı, bakışı erişip, yâni bir büyük zâtı tanıyıp da kurtuluşa eremeyen kimseye şaşarım!"

Bekâ bin Batû buyurdu ki: "Kendisinden daha aşağı derecede olan birinin nasîhatini kabullenmek, yüksek derecelerden birine sâhib olmaya işârettir..."

El-Bâzinî buyurdu ki: "Kalb temizlenip, nefs doğru yola girince, insanın her hâli değişir. Artık kimsenin ayıpları görülmez olur. Gözler, insanların hep iyi hâllerini görür..."

Ebû Muhammed Râzî buyurdu ki: "İlim öğrenmek, ilmi ile amel etmek, amelini düzgün yapamadığını düşünüp korkmak, Allahü teâlâyı tanımanın alâmetlerindendir..."

Seyyid Dâvûd zamanında Hristiyanlar üzümleri şarap yapıp, oradaki bazı fâsıklara da satıyorlardı. Seyyid Dâvûd hazretleri buna çok üzüldü. Ve bir gün...

"Allahü teâlâ kalplere ve bedenlere çeşitli musîbetler verir. Bunlar, rızık darlığı, ibâdetlerde gevşekliktir. Bunlardan daha şiddetlisi kalbin katılığıdır..."

Tâbiînin büyüklerinden Avn bin Abdullah ağlıyor ve gözyaşlarını yüzüne sürüyordu. Ona; "Gözyaşlarını niçin yüzüne sürüyorsun?" diye sordular...

Büyük velilerden Ebû Muhammed el-Yemenî hazretleri, vefatına yakın buyurdu ki: "Âhireti düşünmek aklın alâmeti ve kalbin hayâtıdır."

Buyurdu ki: "Dünyâya karşı oruçlu ol ki, iftarın ölüm olsun, insanlardan, aslandan kaçar gibi kaç, fakat cemâatle namazı terk etme ve sünnetten ayrılma!.."

Bündâr bin Hüseyin buyurdu ki: "Sûfî, seçilmiş bir kimsedir. Fakat zâhirî ilimlerdeki âlim, bunları elde etmeye çalışan, Rabbinin emirlerini bilen ve kendini haramlardan koruyandır..."

Gulâm Muhammed, İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin torunudur. Tasavvufta yüksek derecelerden olan Kayyûmluk, gavslık ve kutubluk makamlarına sâhipti...