Vehbi Tülek

Büyük velî Abdullah bin Muhammed el-Osmânî hikmetli sözleriyle meşhurdur. Buyurdu ki: "İstişâre etmeyen pişman olur. Kendisini başkalarına muhtaç görmeyen, kendi bildiği gibi hareket eder..."

Emevi Hanedanı Endülüs'te iki yüz yetmiş beş yıl hüküm sürmüştür. "Kurtuba Emirliği" adıyla kurulan devletin adı, lll. Abdurrahman zamanında "Endülüs Emevi Hilafeti" olmuştur. En parlak dönemi ise ll. Hakem devridir...

Ahmed bin Ömer, Şâfiî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. Usûl ve furû' ilimlerinden başka kelâm, meânî ve hesap ilimlerini de bilirdi. "Münazara" ilmini ilk ortaya koyan ve insanlara, "Cedel" ilmini öğreten bu zattır...

Hakem dönemi Endülüs'te İslam hakimiyetinin zayıflama döneminin başlangıcı olarak kabul edilir. Ülkede ayaklanmalar çıkmış ve Endülüs'ün en önemli şehirlerinden Barcelona kaybedilmiştir...

Ali Ramiteni hazretleri, Silsile-i aliyyenin on ikincisidir. Herkese yol gösteren Mahmud-i Encirfagnevi hazretlerine talebe oldu. Mânevî ve maddî ilimlerde kemâl buldu. Kendisi de çok talebe yetiştirdi...

Hüseyin bin Ahmed el-Mûsulî, on beşinci yüzyılda Suriye ve Irak'ta yaşamış velîlerdendir. Aslen Halebli olduğu halde Mûsul'a gelip yerleştiği için "Mûsulî" diye anıldı. İbn-i Atânî diye meşhûr olmuştur...

Ebû Bekr Ayderûs, evliyânın meşhurlarındandır. İsmi Ebû Bekr bin Abdullah Alevî Şâzilî'dir. Lakabı Ayderûs'tur. 1447 (H.851) senesinde Terîm'de doğdu. 1508 (H.914)'de Aden'de vefât etti. Kabri ziyâret mahallidir...

Şems-i Tebrizi (Mevlana Muhammed) Azeri Türklerindendir. Şemseddin yani "Dinin Güneşi" lakabıyla anılmıştır. Bugün o mübarek zatın bir yolculuk esnasında yaşadığı garip bir hadiseden bahsedeceğiz...

Abd-ül a'lâ bin Müshir el-Gassânî meşhûr hadîs hâfızıdır. Aynı zamanda Şamlıların târihlerini, neseplerini çok iyi bilirdi. Fazîlet ve vera' sahibi bir zat olup, İslâm âlimleri arasında yeri büyüktür...

Arabî Feştâlî el-Mağribî, on yedinci yüzyılda Kuzey Afrika'da yetişmiş olan fıkıh âlimlerinden ve evliyâdandır. Doğum yeri ve târihi bilinmemektedir. 1679 (H.1090) senesinde vefât etti...

Abdülgaffâr Gencevî hazretleri, Azerbaycan'da yaşayan evliyânın büyüklerindendir. Karabağ'ın Gence şehrinden olup, on altıncı asırda yaşamıştır. Çok talebe yetiştirmiştir...

Demir Hoca, Nevşehir'de yaşamış velîlerdendir. Asıl ismi Mustafa'dır. Nevşehir'in Karasoku Mahallesinde 1870 (H.1287) senesinde doğdu. Halk arasında "Demir Hâfız" veya "Demir Hoca" ismiyle meşhur oldu...

Ömer Rızâî Efendi, evliyânın meşhurlarındandır. Dârende'de 1757 (H. 1170)'de doğdu. İlk tahsîline burada başladı ve Arap Fars dillerini öğrendi. Hâdim'e varıp Müftü Yeğen Efendi'den zâhir ve bâtın ilimlerinde dersler aldı...

Nalıncı Baba, adsız sansız Allah dostlarından biridir. Asıl adı, Muhammed Mimi Efendidir. Bergamalıdır. 1592 yılında vefat etti. Cenaze hizmetlerini bir rüya üzerine bizzat III. Murad Han görmüştür!..

Bir Çanakkale şehidi... Adı, Üsteğmen Zahid... Defnedilmeden önce üstü arandığında bir mektup çıkar cebinden. Hanımına hitaben yazılmış, ancak gönderecek zamanı olmamıştır...

Büyük hadis âlimi Ali bin Harb hazretleri aslen Azerbaycanlıdır. Meşhur âlimlerden hadis öğrendi. Ömrünün sonlarına doğru Musul'a yerleşti. Burada çok talebe yetiştirdi...

Bedreddîn Serhendî, Hindistan'da yaşamış olan büyük velilerdendir. İmam-ı Rabbânî hazretlerinin önde gelen talebelerindendir. Keşf ve kerâmetler sâhibi bir zat idi...

Rüstem Halîfe Bursevî, evliyadan bir zattır. Aslen Bolu vilâyetinin Göynük kazâsından olup, Bursa'ya yerleşti ve orada vefat etti... Hızır aleyhisselâmdan da ilim öğrenmiştir...

Ebû Abdullah Muhammed bin Ahmed Şerîf et-Tlemsânî, gâyet sevimli, ağırbaşlı, cömert ve nâzik bir zât idi. Mazlûmların ve muhtaçların sığınağı idi. Onlara çok yardımlarda bulunurdu. Pek çok talebe yetiştirdi...

Büyük velî Necmeddîn-i Kübrâ, Harezm'e bağlı Hayvek'te dünyaya gelir. Tasavvufta "Kübreviyye" (Zehebiyye) yolunun kurucusudur. Tam adı, "Ebû'l-Cenâb Ahmed bin Ömer bin Muhammed bin Abdullah'tır...