ABD’nin tarifeleri Avrupa’yı vurdu, Türkiye zeytinyağında tahtı devraldı!
ABD’nin uyguladığı gümrük tarifeleri İspanyol zeytinyağı ihracatını tehdit ederken, Türkiye üretim ve ihracatta dikkat çeken bir yükseliş gösteriyor. 2024/25 sezonunda Türkiye, %109 artışla dünyanın en büyük ikinci zeytinyağı üreticisi oldu.
İspanya merkezli zeytinyağı ihracatçıları birliği ASOLIVA, ABD’nin Avrupa Birliği ülkelerine uyguladığı tarifelerin ardından sektörün yeni bir krizle karşı karşıya olduğunu açıkladı. Donald Trump’ın 2024 yılında başlattığı yeni gümrük tarifeleri, İspanyol zeytinyağını hedef alırken, Türkiye başta olmak üzere bazı ülkeler bu boşluğu doldurmaya başladı.
TÜRKİYE'NİN ÜRETİMİ REKOR KIRDI
Avrupa Komisyonu’na göre Türkiye, 2024/25 sezonunda zeytinyağı üretimini %109 artırarak 450.000 ton seviyesine ulaştı. Komisyon raporuna göre söz konusu miktar, Türkiye’yi dünyanın en büyük ikinci üreticisi konumuna taşıdı. Aynı dönemde İspanya, ABD’ye 1,036 milyar avro değerinde 118.385 ton ihracat yapmıştı.
İhracatın yaklaşık yarısını dökme zeytinyağı, diğer yarısını ise markalı ürünler oluşturuyor. Ancak sektör temsilcileri, dökme ürünlerin de gümrük vergileri kapsamına alınabileceği konusunda uyarılar mevcut.
ABD PAZARINDA TÜRK 'SORPASSO'SU
ABD, yılda 400.000 tondan fazla zeytinyağı tüketen ve üretimi sınırlı olan bir pazar konumunda.
ASOLIVA Direktörü Rafael Pico, ABD pazarındaki eşitsiz tarifelerin İspanyol üreticiler aleyhine sonuçlar doğurduğunu belirtti.
Pico, "İspanya’nın markasız ürünlerle ABD’deki darbeden kaçınması mümkün değil. Türkiye ve Fas gibi üreticiler düşük maliyetlerle rekabet avantajı sağlıyor" dedi.
ÇİN PAZARI HALA ZAYIF
Çin’in potansiyel bir alternatif pazar olarak görülmesine rağmen, ASOLIVA yetkilileri ülkenin henüz bir "zeytinyağı kültürüne" sahip olmadığını ve tüketici talebinin düşük olduğunu belirtti. Çin’deki satışlar son üretim krizinde %60 azaldı.
İSPANYOL SEKTÖRÜ ENDİŞELİ
Trump döneminde olduğu gibi bu kez de tarifelerin Avrupa’nın tamamına yayılabileceği ifade ediliyor. 2026 yılında sona erecek olan Airbus vergisi muafiyetinin uzatılmaması halinde, İspanyol şişelenmiş zeytinyağı ABD’de %45'e varan gümrük vergileriyle karşı karşıya kalması bekleniyor.
'da Takip Edin!
