50 ve 100 dolar sorunu piyasayı sallamıştı! Sahte dolar nasıl anlaşılır?

Türkiye son günlerde Kapalıçarşı'daki sahte dolar krizini konuşuyor. Yurt dışında basılan ve Türkiye'ye sokulan yüklü miktardaki sahte dövizler nedeniyle hem bankalar hem de esnaf alarm verdi. 

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın soruşturma başlatmasının ardından açıklamalar peş peşe geldi. Türkiye Bankalar Birliği ve Merkez Bankası olaya el attı. 

MB VE TBB NE DEDİ?

TBB'den sahte döviz banknotlarına ilişkin yapılan duyuruda şu ifadelere yer verildi:

"Sahte dövizle mücadele ve dolaşımının engellenmesi amacıyla, kullanımdaki para sayma, sahte döviz kontrol ve ATM makinelerinin gerekli kontrolleri ve güncellenmeleri yapılmaktadır. Bankacılık sektörü, ilgili kamu kurumlarıyla yakın iş birliğinde, ekonomik faaliyetin sağlıklı ve kesintisiz bir şekilde devam etmesi, müşterilerin hak ve menfaatlerinin korunması ve sahte dövizle etkin mücadele için gerekli çalışmaların kısa sürede tamamlanması amacıyla hassasiyetle çalışmaktadır."

Merkez Bankası tarafından yapılan açıklama ise şöyle:

"Bankamız, banknot sahteciliği ile etkin mücadele kapsamında ilgili adli mercilerle koordinasyon içinde gerekli çalışmaları yürütmektedir.

Bu kapsamda son günlerde piyasada sahte yabancı banknot dolaşımının arttığına dair haberlere konu olan sahte efektifler, adli merciler tarafından bilirkişi raporu düzenlenmesi amacıyla Bankamıza gönderilmiştir"

Öte yandan vatandaşlar da "Sahte dolar nasıl anlaşılır?" sorusunu sormaya başladı. 

TGRT Haber muhabiri Erdal Kuruçay, Kapalıçarşı'ya giderek döviz bürosu sahiplerinden bu sorunun cevabını aradı. 

Sahte dolardaki ışığa dikkat çeken esnaf, "Bunları ışığa tuttuğumuzda farklarını görebiliyoruz. Mesela, soldaki sureti koyu olan sahte. Ancak vatandaş, eliyle veya gözle kontrol ettiğinde bunu anlayamıyor. Hatta makinelerde bile sahte dolarlar geçebiliyor. Sahte doların kağıdı biraz daha kremsi oluyor, oysa ki orijinal renk beyazdır" ifadelerini kullandı. 

İlgili Haber

Cem Küçük, asgari ücret zammı için canlı yayında rakam verdi: Yapmazsa millet bunu affetmez

"DURUM FARK EDİLİR EDİLMEZ OLAYA EL KONULDU"

Sahte dolarların Orta Doğu'daki profesyoneller tarafından piyasaya sürüldüğünü söyleyen esnaf, durumun farkına varılır varılmaz 50'lik ve 100'lük dolarların bankalar ve ATM'ler dahil kaldırıldığını söyledi ve şöyle devam etti:

Şu anda bu mavi seriler kullanılıyor. Her yerde de geçiyor ama 50'lik ve beyaz yüzlük şu an durduruldu.

Beyaz seri sıkıntılı. Makinelere şu anda güncelleme bekleniyor. Yoğunluktan dolayı yeni güncelleme gelmedi ama en kısa süre içerisinde gelecektir.

Öte yandan EGM de sahte doları anlamaya yarayacak bir kılavuz yayımladı. 

Emniyet Genel Müdürlüğü’nün "ABD doları güvenlik özellikleri" başlıklı metninde, orijinal dolar banknotları özelliklerine ilişkin şu bilgiler yer alıyor:

RENK DEĞİŞTİREN MÜREKKEP

50 dolar: 1997 yılında tedavüle sürülen 50 ABD Doları banknotların ön yüzünde bulunan 50 rakamına dik bakıldığında yeşil, açılı bakıldığında siyah renkte görüntü veriyor. 2004 yılındaki baskıda ise 50 sayısı banknot yukarıya ve aşağıya doğru eğildiğinde bakır renginden yeşile dönüşüyor.

100 dolar: 1996 ve 1999’da tedavüle sürülen 100 ABD doları banknotların ön yüzünde bulunan 100 sayısı, dik bakıldığında yeşil, açılı bakıldığında siyah renkte görüntü verir. 2011’deki baskıda ise 100 sayısı banknot yukarıya ve aşağıya doğru eğildiğinde bakır renginden yeşile dönüşür.

50 dolar: 1996 yılında tedavüle sürülen 50 ABD Doları banknotların ön yüzünde bulunan portrenin etrafındaki 3 sıradan oluşan çerçeve çizgilerin son sırasında "THE UNITED STATES OF AMERICA" ibaresi mikro yazılıdır.

1997 yılı baskısında, banknotun ön yüzünde bulunan portredeki şahsın gömleğinin sol yakası üzerinde "UNITED STATES OF AMERICA" ibaresi aşağıya doğru ve banknotun sol ve sağ kenar sularında “FIFTY” ibaresi tekrarlanarak mikro yazılıdır.

2004 yılı baskısında ise banknotun ön yüzünde bulunan ABD Merkez Bankası mührünün sağında ve sol üstündeki iki adet yıldızda tekrarlanarak yazılı “USA 50”, “USA FIFTY” ibareleri ile portedeki şahsın gömleğinin sol yakası üzerinde “THE UNITED STATES OF AMERICA” ibareleri mikro yazılıdır.

100 dolar: 1996’da tedavüle sürülen 100 ABD doları banknotların ön yüzünde bulunan portrenin etrafındaki çerçevenin dışında bir çizgi halinde ‘THE UNITED STATES OF AMERICA’ ibaresi tekrarlanarak mikro yazılı.

1996’da tedavüle sürülen ve Franklin portreli 100 ABD doları ile 1999’da piyasaya sürülen 100 ABD dolarında portredeki şahsın ceketinin yaka kenarında, aşağıya doğru “UNITED STATES OF AMERICA” ibaresi ile sol alt köşede bulunan ‘100’ sayısı içinde “USA 100” ibaresi tekrarlanarak mikro yazılı.

2011 baskısında ise, banknotun ön yüzünde bulunan portrenin ceket yakasında “THE UNITED STATES OF AMERICA”, ön yüzün sağ tarafında bulunan portre filigranını içeren boş alanın etrafında “USA 100” ve ön yüzünde bulunan altın renkli tüy kalem boyunca “ONE HUNDRED USA” ibaresi mikro yazı olarak yer alır. Ayrıca banknotta yer alan şeritlerde küçük 100 rakamı mikro yazı şeklinde yazılı.

BANKNOTTAKİ RENK FARKI 

1996 yılı baskısı 1, 2, 5, 10, 20, 50 ve 100 ABD doları banknotlarda yeşil ve siyah renkler kullanıldı.

2004 yılı baskısı 50 ABD Doları banknotlarda mavi, kırmızı ve yeşil renkler; 2011 baskısı 100 ABD doları banknotlarda ise mavi, turuncu, sarı, yeşil ve siyah renkler yer aldı.