Bir yıl daha ekmeyenin tarlası kiraya verilecek! 3 milyon hektar atıl alan değerlendirilecek

ESMA ALTIN ANKARA- Türkiye’de hali hazırda yaklaşık 3 milyon hektar atıl tarım arazisi bulunuyor. Yönetmeliğe göre, mülkiyeti gerçek ve tüzel kişilere ait olan tarım arazileri üretim amacıyla sezonluk olarak kiraya verilebilecek. Kiraya verilecek arazileri ve bu arazilerin rayiç kira bedelini tespit için 2 ayrı komisyon kurulacak. Komisyon üyeleri kendilerine, eşlerine veya birinci derece akrabalarına ait tarım arazileriyle ilgili itirazların incelenmesinde görev alamayacak. Bunun yanı sıra kadastro parsel verileri, uydu görüntüleri, coğrafi bilgi sistemleri gibi veriler kullanılarak işlenmeyen tarım arazileri belirlenecek. Bu belirleme için de Arazi Kiralama Komisyonu kurulacak.
Hisseli olma durumu, mülkiyet anlaşmazlığı, çok parçalılılık, tarımsal faaliyetin bitmesi, göç gibi sebeplerle 2 yıl işlenmeyen tarım arazileri dikkate alınacak. 2024 ve 2025 üretim yıllarına ait veriler izlenecek, 2025’in son çeyreğine kadar ekim yapılmazsa kiralama sistemi devreye girecek. Arazi önce Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kaydedilecek, ardından tarımsal üretim planlaması dahilinde ekim yapılması için kiralanacak. Bu sayede gıda güvenliğine katkı sağlanacak.

İZİNSİZ YAPIYA PARA CEZASI

Yönetmelikle, arazilerin uygunluk şartları da belirlendi. Bu kapsamda, dikili ve örtü altı tarım arazileri kiralama işlemleri kapsamına alınmayacak. Üzerinde tarımsal üretime engel olacak izinsiz yapı, tesis tespit edilen arazilerin sorumlularına 1000 TL’den az olmamak üzere her metrekare için 10 TL ceza verilecek. Arazinin projeye uygun hale getirilmesi için sorumlu kişiye 2 ay süre tanınacak. Süre sonunda aykırılık devam ediyorsa ceza 3 katına çıkacak. İzinsiz yapılar, bir ay içinde belediyeler veya il özel idarelerince yıkılacak ve taşınmazlar tarımsal üretime uygun hale getirilecek.

KİRALAMADA ÖNCELİK BÖLGE HALKINA VERİLECEK!

• Kiralama işlemi, tek bir tarım arazisi parseli bazında yapılabilecek. Ayrıca, yetiştirilecek ürün ve verimlilik dikkate alınarak birden fazla tarım parsel de kiralanabilecek.
• Tarım arazilerinin rayiç kira bedelinin tespitinde aynı yerleşim yerinde bulunan benzer özellikte en az 3 adet kiralanmış tarım arazisi baz alınacak. Ayrıca hazine arazilerinin kiralama verilerinden faydalanılacak. Arazilerin Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Y-ÜFE) değişim oranları dikkate alınarak kira bedelleri güncellenecek. Rayiç kira bedelinin tespitinde kullanılacak ortalama birim kira değeri kiralanacak parselin eğimi, yerleşim yerine, pazara ve yola mesafesi gibi kriterler dikkate alınarak, yüzde 15 oranına kadar artırılıp azaltılabilecek.
• Tedbir kararı bulunan parseller kiralanamayacak.
• Kiralamalarda öncelik, tarım arazisinin bulunduğu yerleşim yerinde ikamet edenlere, sivil toplum kuruluşlarına (STK) ve meslek odalarına verilecek.
• ÇKS’ye kaydedilecek arazi için tarımsal desteklerden yararlanılabilecek.
• Arazi maliklerine veya hak sahiplerine ulaşılamaması hâlinde kira bedelleri, bir kamu bankasında araziye ait açılacak 3’er aylık vadeli hesapta nemalandırılacak.