Deprem korkusunu yenmenin yolları: Gündemin merkezi Sismofobi

23 Nisan 2025 tarihinde İstanbul'un Silivri ilçesinde meydana gelen 3,9 büyüklüğündeki depremin ardından, saat 12.49'da yaşanan 6,2 büyüklüğündeki güçlü sarsıntı büyük panik meydana getirdi. Çevre illerde de hissedilen depremin ardından halkta yoğun bir korku atmosferi oluştu. Şu anda ise artçı depremler devam ederken, deprem korkusu gündemin önemli bir parçası haline gelmiş durumda. Deprem korkusunu yenmenin yolları ve Sismofobi tedavisine dair detaylar araştırılıyor.
Sismofobi kişinin muhtemel bir deprem tehdidi nedeniyle kendisinin ve sevdiklerinin can güvenliğine dair sürekli ve yoğun bir korku hissetmesi durumudur.
Depremi doğrudan deneyimlemek, çevreden duyulan hikayeler veya medyada izlenen görüntüler, bu fobinin oluşmasına neden olabilir.
Bazı bireylerde deprem korkusu hayat kalitesini ciddi anlamda düşürecek düzeye gelebilir. Türkiye gibi deprem gerçeğiyle yaşayan ülkelerde bu durum daha yaygındır. Bilinçli olunmasına rağmen, deprem anında kontrolü sağlamak kolay değildir. Çünkü bu tür anlarda beynin "Savaş-Kaç" mekanizması devreye girer ve hayatta kalmaya odaklanılır.
DEPREM KORKUSUNU YENMENİN YOLLARI NELER?
Deprem korkusu özellikle de büyük depremler yaşayan toplumlarda oldukça yaygın bir durumdur. İnsanların güven duygusunu temelinden sarsan depremler, uzun süreli kaygıya ve hayat kalitesinde ciddi düşüşlere yol açabilir.
Deprem korkusunu yenmek için öncelikle bu duygunun doğal olduğunu kabul etmek gerekir. Panik yapmak yerine alınacak basit önlemlerle hem psikolojik hem de fiziksel güvenlik hissi artırılabilir.
Depreme hazırlıklı olmak yaşanan kaygının kontrol altına alınmasında büyük rol oynar. Deprem tatbikatlarına katılmak, acil durum çantası hazırlamak ve güvenli alanları belirlemek bireyin kendisini daha güçlü hissetmesini sağlar. Korkularla yüzleşme sürecinde profesyonel destek almak, sismofobinin uzun vadede aşılmasına büyük katkı sunar.
DEPREM KORKUSU (SİSMOFOBİ) NEDİR?
Sismofobi bireyin depremlere karşı yoğun ve kontrol edilemeyen bir korku hissetmesi durumudur. Korku bazen deprem yaşanmadan da ortaya çıkabilir ve kişinin günlük hayatını olumsuz etkileyebilir.
Bilhassa deprem riski yüksek bölgelerde yaşayan bireylerde Sismofobi daha sık görülmektedir. Sismofobi yalnızca büyük depremler sonrası değil, küçük sarsıntıların ardından da gelişebilir.
Zamanla büyüyen korku, bireyin sürekli tetikte olmasına, evini terk etmekten kaçınmasına veya günlük aktivitelerini sınırlamasına yol açabilir. Sismofobi bir tür kaygı bozukluğu olarak değerlendirilirken uygun yöntemlerle tedavi edilmediğinde bireyin hayat kalitesini ciddi biçimde düşürebilir.
DEPREM KORKUSU BELİRTİLERİ NELERDİR?
Deprem korkusu yaşayan bireylerde çeşitli fiziksel ve duygusal belirtiler gözlemlenebilir. Sürekli bir endişe hali, huzursuzluk, uyku problemleri ve kabuslar en sık karşılaşılan duygusal tepkiler arasında yer alır.
Bunun yanı sıra çarpıntı, terleme, nefes darlığı ve mide rahatsızlıkları gibi fiziksel belirtiler de ortaya çıkabilir. Bazı kişiler, en ufak bir sarsıntıyı bile büyük bir deprem sanarak yoğun panik yaşayabilir.
Yaşanan korku zamanla sosyal izolasyona, iş hayatında verim kaybına ve genel bir hayat memnuniyetsizliğine yol açabilir. Deprem korkusunun belirtileri kişiden kişiye değişse de semptomların günlük hayatı etkileyecek düzeye gelmesi durumunda mutlaka profesyonel destek alınması gerekir.
DEPREM KORKUSUNDAN NASIL KURTULURUM?
Deprem korkusuyla baş etmek için öncelikle bu duyguyu bastırmak yerine anlamak ve kabul etmek önemlidir. Korkuların kaynağını keşfetmek ve depremle ilgili doğru bilgiler edinmek, panik düzeyini azaltabilir.
Depremle yaşamayı öğrenmek, korkuyu kontrol altına almanın en etkili yollarından biridir. Güvenli bir ortam oluşturmak, acil durum hazırlıkları yapmak ve deprem anında ne yapılacağını bilmek, bireyin kaygı düzeyini büyük ölçüde düşürür.
Ayrıca nefes egzersizleri ve gevşeme teknikleri, anksiyete ataklarını hafifletmede oldukça işe yarar. Eğer bu yöntemlerle korku hissi azalmıyorsa bir psikolog ya da psikiyatrdan destek almak deprem korkusunun profesyonel bir şekilde ele alınmasını sağlar.
SİSMOFOBİ TEDAVİSİ NEDİR, VAR MI?
Sismofobi yani deprem korkusu, doğru yöntemlerle tedavi edilebilen bir fobidir. Tedavi sürecinde en etkili yöntemlerden biri bilişsel davranışçı terapidir. Bilişsel davranışçı terapi, bireyin korkularına neden olan düşünceleri tanımasını ve bu düşünceleri değiştirmesini hedefler.
Bilişsel davranışçı terapi sayesinde kişi deprem anına dair felaket senaryoları üretmekten vazgeçebilir ve daha gerçekçi düşünceler geliştirebilir. Ayrıca maruz bırakma terapisi de sıklıkla tercih edilen bir yöntemdir.
Bu yöntemle kişi kontrollü bir şekilde depremle ilgili uyaranlara maruz bırakılır ve zamanla korkularıyla yüzleşmesi sağlanır. Bazı durumlarda anksiyete azaltıcı ilaçlar da tedavi sürecine destek olabilir.
Tedavi yöntemleri kişiye özel olarak belirlenir ve düzenli bir destek süreciyle Sismofobiden tamamen kurtulmak mümkündür.