Suyun seviyesi 2 metre yükselecek, kıyı şehirleri tehlikede! Antarktika'da 'geri dönüşü olmayan' kırılma
Antarktika'nın altında yer alan alt buzulun erimesi, dünya için sanıldığından çok daha büyük bir tehlikenin önünü açıyor. Alt buzulun erimesiyle, deniz seviyesinin iki metre yükseleceği tahmin ediliyor. Bu durum, kıyı şehirlerinden başlayarak milyonlarca insanı etkileyebilecek ciddi küresel sonuçlar doğurabilir.
Antarktika’nın geleceğine yönelik öngörülerin en büyük belirsizliklerinden biri, kıtadaki buz kaybına neyin sebep olduğunu tam olarak anlayabilmektir.
Son yapılan bilimsel araştırmalar, kalın buz tabakasının altında yer alan göl ve akarsu ağının, buzun okyanusa doğru daha hızlı kaymasına yol açarak bu süreçte sanılandan çok daha büyük bir rol oynadığını ortaya koydu.
Araştırmaya göre, “altbuzul suyu” olarak adlandırılan bu su kütlesi buz tabakası modellerine doğru şekilde entegre edilmediği takdirde, deniz seviyesi artışları ciddi şekilde eksik tahmin ediliyor.
KIYI ŞEHİRLERİ TEHLİKEDE
Modellerde altbuzul su etkisi hesaba katıldığında, okyanusa taşınan buz miktarının üç katına çıkabileceği ve 2300 yılına kadar deniz seviyesinde iki metreden fazla bir yükselme yaşanabileceği öngörülüyor.
Bu durum, başta kıyı şehirleri olmak üzere dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyebilecek boyutta riskleri beraberinde getiriyor.
ALTBUZUL SUYUNUN OLUŞUMU VE ETKİLERİ
Altbuzul su, buz tabakasının tabanında meydana gelen erimeyle oluşuyor. Bu erime, buzun hareketinden kaynaklanan sürtünme ya da alt tabakada bulunan kayaçlardan gelen jeotermal ısı nedeniyle gerçekleşiyor.
Söz konusu su, buzun zemin üzerinde daha kolay hareket etmesini sağlarken, buz raflarının alt kısmında da erimeyi hızlandırarak buz kaybını artırıyor.
Ancak bu su kütlesi doğrudan gözlemlenemiyor. Zira iki kilometreyi aşan kalınlıktaki buz tabakasının altında yer alıyor. Araştırmacılar, bu suya ulaşabilmek için binlerce metre buz tabakası delmek zorunda kalıyor.
Bu yöntem oldukça maliyetli ve lojistik açıdan da zorlayıcı. Bu nedenle, alternatif olarak buz-penetrasyon radarı ve lazer altimetri gibi teknolojiler kullanılarak buz altındaki su hareketleri dolaylı yollarla inceleniyor.
Son 20 yılda, Antarktika buz tabakasının altında 140’tan fazla aktif alt buzul gölü tespit edildi.
Ancak özellikle Doğu Antarktika bölgesinde keşfedilmemiş büyük alanlar olduğu ve bu göller arasındaki bağlantılar hakkında yeterli bilgi bulunmadığı ifade ediliyor.
DENİZ SEVİYESİ TAHMİNLERİ GÖZDEN GEÇİRİLMELİ
Araştırmacılar, altbuzul suyun buz hareketi üzerindeki etkisinin göz ardı edilmesi hâlinde, deniz seviyesi tahminlerinin 2300 yılına kadar iki metreye kadar eksik hesaplanabileceği uyarısında bulundu.
Söz konusu artış, pek çok kıyı kentini ciddi tehdit altına alabileceği gibi, milyonlarca insanın yerinden edilmesine, altyapı kayıplarına ve trilyonlarca dolarlık ekonomik zarara neden olabilecek potansiyele sahip.
Ayrıca bu etkiyi göz ardı etmek, buz tabakasında “geri dönüşü olmayan” kırılma noktalarının zamanlamasının da yanlış öngörülmesine yol açabilir.
Çalışmaya göre, birçok bölgenin bu eşiği tahmin edilenden çok daha erken (bazı durumlarda 2050 yılına kadar) geçebileceği belirtiliyor. Bu durum, küresel iklim değişikliğiyle mücadelede acil önlem alınması gerektiğine işaret ediyor.
'da Takip Edin!
