Beklentiler alınır gerçekler satılır
S&P ve Moody's gibi kredi ve derecelendirme kuruluşlarının görevi, dünyanın her ülkesinde o ülkenin ekonomisini ve siyasetini iyi bilen uzmanlar yetiştirmek. Bu uzmanların her biri kendi uzmanlık alanlarında, diğer ülkelerdeki aracı kurumlarıyla birlikte global yatırımcılara portföy tavsiye etmek. Buraya kadar yabancı yatırımcıyı anlattık. Yerli yatırımcılara da yine aracı kurumların analistleri değişik portföyler tavsiye etmektedirler. Şimdiye kadar anlatılanlar normal olanlar ve olması gerekenler. Paranın ve menfaatin olduğu yerde spekülasyonlar vardır. Spekülatörler grup portföylerini yönetirler ve yanlarında iyi analistler bulundururlar. Önce oturup strateji belirlerler ve yavaş yavaş uygulamaya geçerler. Hisse senedi piyasasında yatırım yapacaklarsa önce hisse belirlenir. Belirlenen hissenin hangi fiyattan ne kadar alınacağı ve hangi kademede ne kadar satılacağı kararlaştırılır. Önce piyasaya hissettirilmeden hisse yavaş yavaş toplanır. Toplanma işlemi bittikten sonra fısıltı yoluyla küçük yatırımcılara haberler ulaştırılır. Tabiki küçük yatırımcı hisse almaya başlar, hissenin fiyatı da artar. Bu arada spekülatörün asıl hedefi hiçbir zaman doğru söylenmez. Hep beklenti büyük olur. Spekülatörler iki hata yaptı 1997-1998 Uzakdoğu krizinden sonra yerli spekülatörler bayağı bu işi öğrendiler ve tecrübe kazandılar. Ondan önce hep yabancı yatırımcılar ellerindeki hisseleri önce satıp piyasadan çekiliyorlardı. Bugün Türkiye'de belirli bir paraya hükmettiklerini görüyoruz. Bu paraların zaman zaman borsaya, zaman zaman da faiz ve dövize kaçtığını görüyoruz. Bu spekülatörler bana göre bu yıl iki kez hata yaptılar. Birincisi 3 Kasım ikincisi de Meclis'te tezkerenin onaylanmayacağını düşünemediler. Tahminen 30 milyar dolarlık bir yardımla, Türkiye kısa vadeli borçlarını öder, faiz ve döviz düşer borsa da yükselir. Tabi ki borsanın yükselişe geçmesi spekülatörlerinde iştahını kabartıyordu, ama maalesef beklenen sonuç çıkmadı. Kredili kredisiz çok büyük hisse elde kalmıştı. Dönüp satışa geçilse büyük zarar edeceklerdi. Borsa açılışıyla birlikte küçük yatırımcıların satışları ile 10.000 seviyelerine geri geldi ama spekülatörlerin gayreti ile tekrar 11.200 puan seviyelerine kadar yükseltildi. Bu arada tezkerenin ikinci kez Meclis'e gelebileceği haberleri anlaşıyordu. Bir miktar 11.000 seviyelerinde satıldı ise de büyük bir miktarda hisse ellerinde kaldı. Çok da iyi oldu. Hisseler elde kaldı Geçtiğimiz haftaya baktığımızda, "ABD'den gelecek yardımın artık masada olmaması ve ABD'nin B planına geçmesi" bu haber, Irak'tan önce bombanın piyasalara düştüğünü gösteriyordu. Öyle de oldu. Hemen borsaya ve faizlere gelen satışlarla İMKB 100 Endeksi 8.950 puan seviyelerine düştü. Faizler %72 seviyelerine. Dolar 1 milyon 735 bin, Euro 1 milyon 830 bin seviyelerine yükseldi. Özellikle İMKB 100 Endeksi bir gün 1.300 puan düşerken bir gün 1000 puan artışlar yaşıyor. Faizlerde de günlük %5 ile 10 puanlık artışlar ve eksilmeler oluyor, keza döviz de aynı durumda. Derken savaş başlıyor. Dolar diğer para birimleri karşısında değer kazanıyor. Dünya borsalarında yükselişler oluyor. Petrol ve altın fiyatları düşüyor. Bizim piyasalar ise haftanın son gününü ABD uçaklarına Türkiye hava sahasını kullanıp kullanmayacağı, Türkiye'nin Kuzey Irak'a asker gönderip göndermeyeceğinin restleşmesini tartışıyor. Kısacası spekülatörler ellerindeki hisseleri nasıl bir beklentiyle piyasaya satıp kaçma hesapları yapıyorlar. ABD'den yardım yok. Türkiye kendi gerçekleri ile ayakları üzerinde durmak mecburiyetinde. Her an gündemin değişti şu günlerde, endeksin 8.900 ve 8.500 seviyelerinde desteği, 9.600-10.000 ve 10.800 de direnci var. Gelebilecek olumlu bir haberle endeksin 11.200 çıkması da mümkün. Tam tersi bir haberle 7.000 seviyelerine de düşebiliriz. Borsada bir gerçek vardır. Beklentiler alınır gerçekler satılır. Bugünlerde yatırımcıların pozisyonlarını değiştirmemelerini tavsiye eder. Hayırlı ve bol kazançlı günler dilerim.