Krizin merkezindeki ABD ve İngiltere en az kaybetti
2007 mayısında ABD'de mortgage fonlarında başlayan ve ataklar halinde dünya piyasalarına yayılan krizden etkilenmeyen Rus borsası RTSI, 2008'i yüzde 72 kayıpla kapattı. Bizim gibi emerging market içinde; yani gelişmekte olan ülkeler arasında yer alan ancak petrol ve doğal gaz ihraç eden ülkelerin başında gelen Rus borsası, 19 Mayıs tarihinde 2.498 puanla tarihi zirve yaptı. Rusya'nın Gürcistan'ı işgali ve petrol fiyatlarının hızlı düşüşü RTSI'nin dibe çakılmasına sebep oldu. Günlerce kapalı kalan, uluslararası yatırımcının güvenini kaybeden piyasada her yükseliş satış fırsatı olarak değerlendirildiği için endeks, yılın en düşük seviyesine yakın 632'den kapandı. RTSI'nin yıllık kayıbı yüzde 72'yi buldu. UZAK DOĞU'DA CİDDİ KAYIP VAR 27 ayda yüzde 620 pirim yapan Çin borsası, 2008 yılı içinde üçte ikisini kaybetti. 2005 yılı temmuzunda 1000 puanın altında seyreden Shcomp Şangay borsası, Ekim 2007'de 6056 puanı gördükten sonra yılı 5.261 puandan tamamladı. Şangay, 2008 yılı içinde 5.523 ile 1664 puan aralığında dalgalandıktan sonra yüzde 65 değer kaybıyla yılı, 1.821 puandan tamamladı. Uzak Doğu'nun önemli borsası Tokyo Nike1 225 borsası ise 15.308 puanla 152 puanlık geple başladığı yılı, yüzde 42'lik düşüşle kapattı. Ataklar halinde gelen global krizden olumsuz etkilenen NIKX borsası 15.156 ile 6.995 arasında dalgalandığı yılı 8.845 puandan kapattı. PETROL BOVESPA'YI DA YIKTI Tokyo borsası gibi yine yılı yüzde 42 kayıpla tamamlayan, Fransa'da CAC 40 endeksi oldu. CAC, 5.614 puanla başladığı yıl içinde 5.665 puan ile 2.838 puan aralığında dalgalandıktan sonra yılı 3.231 puandan tamamladı. Listemizde Fransa'nın hemen altında yüzde 41 ile gelişmekte olan ülkeler içinde yer alan Brezilya borsası var. Petrol ihraç eden ülke olma sebebiyle yılın ilk altı ayında yükselişine devam eden, 29 Mayıs'ta 73.920 puanla tarihi zirve yapan Bovespa'nın tahtı, yıl sonuna doğru petrol fiyatlarının 100 doların altına gerilemesiyle sallandı. 29.435 puana kadar düşen endeks yılı 37.550 puandan tamamladı. Kapitalizm dersi veren ülkeler de çöktü Euro bölgesinin en güçlü ekonomisine sahip olan Almanya borsası DAX 8.067 puandan başladığı yıl içinde 8.100 puanı gördükten sonra ekim sonunda 4.014 puana kadar geri çekildi. Kasım başında toparlanmaya başlayan DAX, yılı yüzde 40 eksiyle 4.810 puandan tamamladı. Krizin merkezindeki ABD'de DJI yüzde 34 değer kaybederken, yatırım bankacılığından mevduat bankasına sıçrayan, mevduat sahiplerini banka önlerine döken krizden çıkmak için FED faiz indirimlerini sert şekilde eleştiren, kapitalizmin en sert savunucusu İngiltere'de kayıp yüzde 31'i buldu. Mevduatın ülkeden kaçışını önlemek için özel bankaları devletleştiren, yıllarca kapitalizm dersi veren İngiltere, söylemlerinin tam tersini yaparak borsadaki düşüşün önüne geçti. İMKB'deki kayıp dolar bazında yüzde 63 oldu Yıla 257 puanlık gep'le 55.281 puandan başlayan İMKB önce kapatma davasıyla 40 binli seviyelere, ardından ABD'de Lehman Brothers'ın batışı ve krizin mevduat bankasına sıçramasıyla değer kaybetti. Hızla değer kaybeden İMKB, 20.912 puana kadar düştü. 31 Aralık 2007 tarihinde borsa endeksi 55.538 puandan, dolar 1.17 YTL'den yılı kapatırken, borsada işlem gören şirketlerin toplam değerleri 378 milyar YTL ve 323 milyar dolar idi. Krizle birlikte borsa ve YTL hızla değer kaybetti. Endeks 21 binli seviyelerdeyken dolar 1.73 YTL'den işlem gördü. Bu arada borsadaki şirket değerleri 143 milyar YTL ve dolar bazında 82 milyar YTL'ye düştü. 2000 yılındaki tarihi zirveyi destek yapan piyasa toparlandı ve endeks yılı yüzde 52'lik kayıpla 26.874 puandan tamamladı. Şirketlerin değeri 182 milyar YTL'ye yükseldi. Ancak kurdaki yükselişi de dikkate alırsak İMKB dolar bazında yüzde 63'lük kayıpla 119 milyar dolardan kapandı.