Orta Doğu demokrasi aradı bizim ödediğimiz fatura yükseldi

Dünyanın en önemli enerji kaynaklarından olan petrol, o kadar hassas bir ürün ki, havadan da etkileniyor kavgadan da... Bu önemli enerji kaynağı, yılbaşından itibaren yepyeni bir havayla çıkıyor yeryüzüne. Çünkü ocak ayı ortasından itibaren Orta Doğu kaynamaya başladı. Bölge halkının kemikleşmiş yönetim şeklinden kurtulma, on yıllar süren tek kişi iktidarlarını değiştirme özlemi, Tunus ve Mısır'ı yaktı. Ardından Bahreyn, Libya ve İran'a sıçradı. Bu sıçrama, uluslararası piyasalarda petrol fiyatlarını da zıplattı. Aslında genelde petrol fiyatları demek yerine, 'İngiliz tipi Brent petrolü' dersek daha doğru olur. Çünkü kükürt oranının yüksek olmasından dolayı tarih boyunca bu petrol türü, ABD ham petrol fiyatının hep 3-5 dolar altında kalmıştır. Yıllardır yaklaşık 3 dolar geriden gelen Brent petrolü, son dönemde ABD ham petrolünün 20-22 dolar önüne geçti. Brent petrol neden mi daha ucuzdu? Çünkü 100 litre ham petrolden kullanıma hazır akaryakıt üreteceksiniz diyelim. Brent petrolü kullanırsanız, elde edeceğiniz ürün içerdiği kükürt sebebiyle ABD petrolüne göre çok daha az. Bu da fiyatının düşük olmasını getiriyordu. Şimdi ise petrolün çıkarılması ve petrole ulaşılmasının zorluğu sebebiyle durum tersine dönmüş durumda. Yani şimdi Brent daha pahalı! Endişe her geçen gün artıyor Dünyanın petrol üreticisi ülkelerindeki son gelişmeleri bizim gibi petrol ve enerji ithal eden ülkeler endişeyle izliyor. Öte yandan İngiltere, ABD ve özellikle de Rusya ve benzeri ülkeler cari açıklarını rahat rahat kapatıyorlar. Kısacası fatura yine biz ve bizim gibi petrol ithalatçısı ülkelere kesilmiş oluyor. TÜPRAŞ'ın ileri teknolojisi ve arıtmada gösterdiği başarıları sebebiyle yıllardır 3-5 dolar ucuza kullandığımız Brent petrolün fiyatındaki anormal artış, ekonomi yöneticileri tarafından olduğu kadar, faturası her geçen gün yükselen tüketiciler tarafından da kaygıyla izleniyor. Varil başına 20 dolar köpük var Geçen hafta ABD ham petrol fiyatı uluslararası piyasada 87.72 doları gördükten sonra haftayı 86.22 dolardan kapattı. Brent petrolü ise, haftalar önce yaptığımız analizlerde de belirttiğimiz gibi 104.5 dolar direncine kadar yükseldiğinde satışla karşılandı. Önce 102.9 dolar (5 günlük, günlük yükselen ortalaması) desteğini kırarak alttaki 100.3 dolar (22 günlük, günlük yükselen ortalaması) desteğine doğru yeniden geri çekilmek zorunda kaldı. Cuma günü kapanışa doğru yeniden toparlanan fiyatlar haftayı 102.96 dolardan kapadı. Aralık başından beri 91 dolar desteğinin üzerinde tutunduktan sonra 104-105 dolar direncine doğru yönelen piyasanın önemli direncin üzerinde kapanışlar yapması halinde 147.29 dolar 11 Temmuz 2008 tarihî zirveye doğru yönelebilir. Bu önemli seviye öncesi 120 - 127.8 dolar ara dirençleri var. Yükselen fiyatların cari açık üzerinde çok etkili olduğunu biliyoruz. Geçenlerde 2011 tahmini ortalama petrol fiyatı 80 dolardan 90 dolara revize edilmişti. Mısır ve diğer ülkelerdeki gelişmelerin kısa vadede yatışmayacağının anlaşılması, direnç seviyelerinin zorlanacağını da gösteriyor. Bu zaman, o zaman değil Uluslararası piyasalarda faiz indiriminin sonuna gelindiği sırada faiz indirerek sıcak parayı kontrol altına almaya kalkan Merkez Bankası, nihayet bu ay herhangi bir değişiklik yapmadan 'durumu izlemeyi' tercih etti. Kasım, aralık ve ocak aylarında faiz indiren; ayrıca 6 aya kadar vadelerde munzam karşılıkları artıran Para Politikası Kurul üyeleri dünyada gelişmekte olan ülke piyasalarından sıcak para çıkışlarını görünce bu ay munzam karşılıkları yeniden artırmadı. Çok da iyi yaptıklarını düşünüyoruz. Çünkü Çin, Brezilya ve Kore dışında dünyada yeniden faiz artırımı furyası başladı. Olumlu gelen ABD verileri sonrası FED her an faizleri artırabilir. ABD, darphaneyi çalıştırıp durmadan dolar basarken diğer taraftan sıcak para gelsin diye kırk takla atıyor. Bizim gibi ülkeler için ise sıcak parayı kontrol altına almak isterken yanlış yapacak zaman değil. BEKLENTİLERİMİZ Arap coğrafyasındaki gösteri ve olaylara rağmen haftalardır yükselişini sürdüren ABD ve Avrupa borsalarındaki yükselişler iç piyasalara pek yansımadı. Geçen hafta İMKB ilk defa haftalık ve aylık ortalama seviyelerinin üzerine yükseldi. Dolar 1.58 TL desteğinin altına, spot piyasada faiz yüzde 8.25 seviyesine gevşedi. Haftayı 65.986 puandan kapayan İMKB 100 endeksinin kısa vadeli 65.300 (5 günlük, günlük yükselen ortalaması) - 64.960 (22 günlük, günlük düşen ortalaması) 64.000 (psikolojik) destek ve 66.500 (bollenger üst sınırı) - 68.500 direnç seviyeleri var. Son haftalarda olduğu gibi, eksi başladıkları günü ciddi artıda kapatan ABD borsaları haftaya olumlu açılacağımızın müjdesini verirken hafta sonu gelişme ve açıklamalara da dikkat etmekte yarar olduğunu ifade etmek gerekiyor. Döviz piyasasındaki alım satımlar diğer piyasalar hakkında fikir verebileceği için Tahtakale'de doların 1.58 TL civarındaki seyri yakından takip edilmeli.