Bugünlerde Türk Dünyası ülkelerinde hummalı çalışmalar yürütülüyor.
Kazakistan’ın Türkistan şehri önceki gün çok önemli bir organizasyona ev sahipliği yaptı. Hoca Ahmet Yesevi hazretlerinin medfun bulunduğu bu kutsal şehirde “Türk Dünyası’nın Kutsal Mekânları: Birliğin Mihenk Taşları” adı altında uluslararası düzeyde bir toplantı düzenlendi. Bu toplantıda konuşan Türk Akademisi Başkanı Dr. Fuzuli Mecidli ile telefon üzerinden bir söyleşi gerçekleştirdik.
Sayın Mecitli’ye "Neden Türkistan, neden kutsal mekânlar?" diye sordum. Verdiği cevap inanılmaz güzel ve anlamlı:
“Meryem Hanım, Uluslararası Kutsal Miras, Hac ve Sürdürülebilir Turizm Konferansı’nın Türkistan’da düzenlenmesinin sembolik olduğunu düşünüyorum. Çünkü Türkistan, Türk Dünyası şehirleri arasında isminde 'Türk' kelimesinin geçtiği tek şehirdir. Ülke olarak Türkiye, şehir olarak Türkistan! Dolayısıyla Türkistan, Türk Dünyası’nın birliğinin mihenk taşıdır.”
- Aynı zamanda bütün TURAN coğrafyasının da ortak adıdır. Peki Fuzuli Bey, ortak değerlerin oluşmasında kutsal mekânların rolü ne olabilir?
“Türk Akademisi tarafından 2017 yılından beri yürütülen Türkbarometre sosyolojik anket çalışmasında ankete katılanların büyük çoğunluğunun Türk Dünyası'nın Kutsal Mekânlarını zikretmediği görülmüştür. Örneğin Kazaklar Azerbaycan’ın kutsal yerlerini, Özbekler Kırgızistan’ın kutsal yerlerini bilmemektedir. Dahası Türkiye’nin kutsal yerleri sorulduğunda katılımcıların çoğunluğu 'Antalya' cevabını vermişlerdir! Dolayısıyla bu anket Türk Topluluklarının Türk Dünyası Kutsal Yerleri konusunda bilinçli olmadığını ortaya koymuştur!”
-Çok düşündürücü ve hazin bir tablo! Peki bu sorunu aşmak için ne yapıyorsunuz?
“Meryem Hanım, biz Türk Akademisi olarak bu çerçevede Ortak Türk Tarihi, Ortak Türk Edebiyatı ve Türk Dünyası Coğrafyası kitaplarını hazırladık. Örneğin, Türk Dünyası Coğrafyası ders kitabında “Kutsal Coğrafya” başlığı altında Ötüken, Ergenekon, Türkistan, Gobustan, Nahçıvan’daki Eshab-ı Kehf, Ulutau, Jideli Baysın, Semerkant, Buhara, Özgön, Bulgar ve İstanbul, kutsal yerler ve şehirler olarak sunulmuştur. Ayrıca bu seneden itibaren okul çocukları için ek okuma kitapları olarak “Türk Dünyası’nın Büyük Şahsiyetleri”, “Türk Dünyası'nın Kutsal Yerleri” ve Türk Dünyasındaki Önemli Olaylar” vb. eserleri hazırlamaktayız. Hazırlanan bu kitapları ve “Türk Dünyası’nın Büyük Şahsiyetleri” atlas kitabını 11 Kasım’da Semerkant’ta düzenlenecek olan Türk Devletleri Liderler Zirvesi’nde devlet başkanlarımıza takdim edeceğiz."
Semerkant’a gitmek için tek yönlü uçak bileti 20-25 bin lira! Bu ulaşım sorunu ve ortak dil meselesi çözüme kavuşmadıkça havanda su dövmeye devam edeceğiz! Bu yıl Türk Devletleri Teşkilatı Liderler Zirvesinde bu hususlara çözüm getirilmesini umuyoruz.
Her yıl bir ülkede Uluslararası Türkoloji Kongresi düzenlenmelidir. TDT bünyesinde görev yapan yüksek memurlar içinde tek bir Türkolog’un bulunmaması ise şaşılası bir durumdur.
Dr. Fuzuli Mecitli başkanlığındaki Türk Akademisi hakikaten çok önemli çalışmalar yapıyor. Az konuşup çok icraata imza atan, bilimsel çalışmalarıyla, buluşlarıyla Türk Dünyası’nda farkını ortaya koyan Türk Akademisi’nin sekretaryası, Kazakistan Astana’da bulunuyor.
Hasılı, 300 milyonluk Türk Dünyası, itikat İmamı İmam Maturidi Hazretlerini, Türkistan Piri Ahmet Yesevi’yi bilmiyorsa, İlmi Hadisin Üstadı İmam Buhari’yi tanımıyorsa bunun vebali, gezip tozmaktan icraat yapamayan sorumluluk görevi olan herkesin üzerinedir.
Türkiye’nin kutsal mekânları olarak “Antalya” diyenlerin bilgisizliği de elbette.
Öyle değil mi?
