Kırgızistan… İstikrarı ve huzuru arayan en uzak ve en yoksul Türk Cumhuriyeti…
Kırgızistan ile Rusya arasında bugünlerde en üst düzeyde bir kriz var!
Her şey Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov’un 18 Temmuz’da “Kırgızistan Cumhuriyeti Devlet Dili” hakkındaki kanunu imzalamasıyla başladı. Bu kanuna göre bundan böyle bütün devlet kurumlarında, Uluslararası antlaşmaların akdinde, hukukta, medyada, üniversitelerde, özel ve tüzel sermayeli işletmelerde, bilimsel çalışmalarda Kırgız dilinin kullanılması zorunlu hâle getirildi.
Sadır Caparov’un millî devlet oluşturma gayretleri sadece dil konusuyla da sınırlı değil zira enerji, maden konularında ülkede bulunan yabancı sermayenin sömürgeci tutumlarına karşı da millî serveti koruma altına alma, ülke çıkarlarını gözetme kabilinden önemli kararları ve millî bir duruşu var.
Dil konusu belki de ülkede alınan en radikal karar! Ancak bu millî karar Rusya’yı fena hâlde öfkelendirdi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Kırgızistan’ın aldığı bu karara ilişkin önceki gün şu açıklamayı yaptı:
“Aylar önce böyle bir çalışmanın kanunlaşacağını öğrenince bunun demokratik bir uygulama olmadığı hususunda Kırgız dostlarımızı uyardık. Yani bütün memurların Kırgızca bilmesi zorunluluğundan bahsediyorum. Devlette çalışan doktorlar, hemşireler, öğretmenler memur statüsüne alındı. Defalarca uyardığımız hâlde sonuç alamadık. Kırgızlar bizim uyarılarımızı dikkate almadıkları için biz de Rusya olarak başka çareler aramaya mecburuz!”
Bir dakika! Başka çareler aramak da ne demek?
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, alenen Kırgızistan’ı tehdit mi ediyor acaba?
Bunun cevabı bir Rus yazarın köşe yazısında saklı. Ünlü Rus Gazetesi Life.Ru yazarı, siyaset bilimci Dmitry Rodionov, “Kırgızistan neden ABD'nin önünde eğiliyor ve yeni bir 'renkli devrim'e giriyor?” başlıklı yazısında çok ilginç iddialarda bulunuyor. Yazar Rodionov:
“Bişkek, hem ekonomide hem de siyasette ABD'nin liderliğini takip ediyor. Kazakistan gümrük memurlarının RF Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaçları için Kırgız firmaları tarafından transfer edilen 15,8 milyon ruble tutarında DJI AgrasT30 insansız hava aracını alıkoymasının ardından Rusya, ABD’nin bu ülkeleri Rusya’ya karşı kışkırttığı gerçeği ile yüz yüze geldi. Aslında bu Kiev'e fiilî yardım olarak da görülebilir.
Bişkek'in sonunda Washington'un liderliğini takip etmesi, en hafif deyimiyle, Kırgızistan’da GSYİH'sının %23'ünü Rusya'da çalışan 700.000 Kırgız işçinin havaleleri sağladığından bu durum çok garip görünüyor. Nitekim 2022'nin ilk 11 ayında Kırgızistan'dan Rusya'ya yapılan ihracat hacmi de yaklaşık 2,5 kat arttı…
Kazakistan, ABD'ye açıkça boyun eğen başka bir ülkedir, ayrıca orada aktif nazifikasyon yapılıyor. Bu arada, bu 'enfeksiyon' son zamanlarda aktif olarak komşu Kırgızistan'a sızıyor.
Besleyen eli ısırmak intihardır. Son birkaç yılda üç 'renkli devrim'in gerçekleştiği Kırgızistan'da bunun iyi anlaşılması gerekiyor. Bu arada Kazakistan, Kırgızistan’a kendisini geçen yıl kimin kurtardığını hatırlatsa iyi ederdi.”
Hâsılı ortada her iki Türk Cumhuriyetine karşı çok ciddi tehditler var. Kuzeybatı kanadında NATO’ya yeni katılan ülkelerle birlikte çevrelenen Rusya, güneydoğusundaki Türk Cumhuriyetlerinde ABD ve NATO izi görmeye tahammül edemiyor ve ciddi tepki veriyor. Rusya, hâlâ Sovyet olduğunu sanıyor!
Türk dünyasındaki TDT başta olmak üzere Uluslararası örgütlerin bu konuda ortak bir bildiri yayınlamaları gerekmez miydi? Şu saate kadar hâlâ kimseden ses seda yok!
Hâlbuki Türk dünyası Rusya’dan büyüktür!
