"Herkese, şefkat ve merhamet et!"

Allahü teâlâ, insanlara dâimâ merhamet, şefkat ve af ile muâmele etmeyi, kendilerine kötülük yapanları affetmeyi, güler yüzlü, tatlı sözlü ve sabırlı olmayı emretmektedir...
Allahü teâlânın yarattığı her mahlûka, merhametli olunmasını emreden nice âyet-i kerîme ve hadîs-i şerîfler vardır. Ayrıca mü'minlerin de, birbirlerine öfkelenmemesi, iyilik ve ihsân yapmaları, affetmeleri emrolunmaktadır. Hadîs-i şerîfte;
(Birbirlerine merhamet edenlere, Allahü teâlâ merhamet eder. O, merhamet edicidir. Yer yüzünde olanlara merhamet ediniz ki, gökte olan melekler de, size merhamet etsin) buyuruldu.
İnsanlara şefkat, merhamet etmek, onların âhıretlerini kurtarmaya çalışmak ve Cehennem ateşinden korumak demektir. Dünyâ işlerinde yardım etmek, âhıretlerine yardım yanında hiç kalır. Abdülhâlık Goncdüvânî hazretleri, nasihat isteyen bir talebesine;
"Herkese, şefkat ve merhamet et! Kimseyi hakîr görme! Kimse ile münâkaşa, mücâdele etme!" buyurmuştur.
Seyyid Ahmed Rıfâî hazretleri, insanlara  olduğu gibi, hayvanlara da çok merhametli idi. Bir köpek cüzzam hastalığına yakalanır. Hiç kimse, köpeği bu  hâlinden dolayı kapısından içeri koymaz. Köpek, bu şekilde kapılardan kovula kovula, Seyyid Ahmed Rıfâî hazretlerinin kapısına gelir. Dermansız ve yara, bere içindedir. Köpeğin bu hâlini gören Seyyid Ahmed Rıfâî hazretleri, ona şehir dışında bir yer yapar ve orada tedâviye başlar. Köpeğin üstünü temizler, yarasına merhem sürer ve karnını doyurur. Kırk gün bu şekilde tedâvî gören köpek sıhhate kavuşur, cüzzamdan eser kalmaz. Sonra köpeği güzelce yıkayıp şehre getirir. Onun, köpeğe karşı bu muamelesini görenler;
-Efendim, bu köpeğe çok ilgi gösterdiniz, hikmeti nedir? diye sorarlar. Seyyid Ahmed Rıfâî hazretleri, onlara;
-Kıyâmet günü Rabbimin bana, bu köpeğe niçin acımadın, onu uğrattığım bu belâdan niçin kurtarmadın, aynı belâya seni de düşürmem ihtimâlini niçin düşünmedin? diye sormasından korktum. Ey insanlar! Kalblerinizi Allahü teâlânın yarattıklarına karşı merhamet hissiyle doldurunuz. Cenâb-ı Hakkın sizi de aynı derde müptelâ kılmasından korkunuz, buyururlar.
Muhammed Sâlim hazretlerine;
-Bir kimsenin velî olduğu nasıl anlaşılır? dediklerinde;
-Tatlı dili, güzel ahlâkı, güler yüzü, cömertliği, münâkaşa etmemesi, özürleri kabûl etmesi ve herkese merhamet etmesi ile anlaşılır buyurmuştur.
Netice olarak Allahü teâlâ, insanlara dâimâ merhamet, şefkat ve af ile muâmele etmeyi, kendilerine kötülük yapanları affetmeyi, güler yüzlü, tatlı sözlü ve sabırlı olmayı emretmektedir. Hadîs-i şerîfde buyurulduğu gibi:
(İnsanlara merhamet edene, Allahü teâlâ merhamet eder.)