Dünyanın psikolojisi bozuldu! Antidepresan kullanımında patlama
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünyada depresyondan etkilenen kişi sayısı 322 milyon. OECD verilerine göre İzlanda’da bin kişiye günlük 153 doz antidepresan düşüyor. Türkiye’de ise bu rakam bin kişi başına günlük 49 doz. Uzmanlar Türkiye’de antidepresan kullananların yaklaşık yarısının psikiyatriste danışmadan gereksiz ilaç aldığını söylüyor.
ZİYNETİ KOCABIYIK'IN HABERİ - Küresel ısınma, art arda yaşanan deprem, kasırga, yangın ve kuraklık gibi doğa olayları, ülkeleri kıskacına alan ekonomik krizler dünyanın psikolojisini bozdu. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre gezegenimizde depresyondan etkilenen kişi sayısı 322 milyon. Bütün dünyada antidepresan kullanım oranları giderek artıyor. Sağlık İstatistikleri Yıllığı’na göre Türkiye’de ruh sağlığını düzenlemek için kullanılan ilaç tüketiminde 10 yılda yüzde 63 artış oldu. OECD verilerine göre Türkiye’de bin kişiye günlük 49 doz antidepresan düşüyor. Dünyada ise rekor ada ülkesi İzlanda’da. Bu ülkede bin kişiye günlük 153 doz antidepresan düşüyor. İkinci sırada Portekiz, üçüncü sırada ise Kanada var. Böyle bakınca Türkiye OECD ülkeleri içinde 22. sırada bulunuyor.
HER SIKINTIDA İLACA SARILMAYIN
Antidepresanların çeşitli ruhsal bozukluklarda sıklıkla başvurulan ilaçlar olduğunu hatırlatan Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Murat Yusuf Hüseyin, antidepresanların genellikle depresyon tedavisinde kullanıldığını ancak, anksiyete bozuklukları, obsesif-kompulsif bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu ve uyku bozuklukları gibi durumlarda da etkili olabildiğini söyledi. Dr. Hüseyin, ilk iş olarak antidepresanlara başvurmak yerine, bir psikiyatristin tavsiyesiyle kullanılmasının daha uygun olacağı konusunda da uyardı. Antidepresan kullanımının problemleri çözmediğini, gerekli vakalarda ruh sağlığının korunmasına yardımcı olduğunu söyledi.
GEÇMEYEN SIKINTIDA DOKTORA GİDİN
Depresyon ve anksiyete gibi psikolojik sıkıntıların, günlük hayat zorluklarından kaynaklanabileceğini ifade eden Dr. Hüseyin “Ancak, işlevsellikte bozulma, okul başarısının azalması, ilişkilerde zorluklar yaşanması gibi belirtiler devam ederse veya şiddetlenirse, bir psikiyatriste başvurulması önemlidir. Kaygılanmak, korkmak, tedirgin hissetmek ve uyku düzeninde bozulmalar gibi belirtiler herkesin başına gelebilir, ancak sürekli bir şekilde devam ederse, profesyonel yardım almak önemlidir” dedi.
YAN ETKİLER GENELLİKLE GEÇİCİ
Birçok farklı grup antidepresan olduğunu belirten Dr. Hüseyin “Bunların yan etkileri de farklı oluyor. Muhtemel yan etkileri ilk beş gün veya bir hafta gibi sürede görülebilir. Bu etkiler genellikle geçicidir, zamanla azalır ve sonrasında yok olur. Antidepresanların düzenli kullanımı önemlidir, ancak antibiyotikler gibi aynı saatte alınmaları gerekmez. Tedavi süresi ve dozu, doktorun önerilerine göre belirlenmelidir. Antidepresan kullanım süresi, tedaviye verilen cevaba ve hastanın durumuna bağlı olarak değişebilir. Tedaviyi bir uzmanla görüşerek belirlemek önemlidir” diye konuştu.
DEPRESYONUN TEMEL BELİRTİLERİ
HAYATTAN ZEVK ALMIYOR MUSUNUZ?
- Karamsar ve kederli duygu-durumu. Kötümser düşünce içeriği. Umutsuzluk ve çaresizlik hisleri. Hayattan zevk alamama.
- Günlük hayatta her konuda ilgi kaybı. Kişi günün çoğunda, özellikle sabahları depresiftir. Beraberinde boşluk hissi olur ve her şey anlamsız gelebilir.
- Kaygı, korku, iç huzursuzluğu ve gerginlik hisleri olabilir. Hüzünlü duygu duruma eşlik eden ağlama olabileceği gibi bazı hastalar ağlayamamaktan şikâyetçidir.
- Geçmişte yaşanmış olumsuz olaylar sık sık akla gelmeye başlar, pişmanlık hissi yoğunlaşabilir.
- Şimdiki zamanda ise hasta kendini sürekli değersiz, yetersiz, ya da suçlu hisseder kendine ve çevreye güvenmekte zorlanır.
- Alınganlık artar. Yalnızlık hissedilebilir.
- Düşünce yavaşlayarak konuşmanın da yavaşlamasına ve azalmasına sebep olur.
- Unutkanlık olur. Dikkat bozulabilir. Yeni bir şeyler öğrenmek güçleşir. Enerji düşer, kişi çabuk yorulur.
- Uykuya dalmak zorlaşabilir. Gece boyunca uykuda bölünmeler ya da sabaha karşı yorgun bir şekilde uyanma ve tekrar dalamama görülebilir. Tersine, uykuya meyil ve uyku süresinde uzama da olabilir.
- İştah azalması ve kilo kaybı olabileceği gibi aşırı yemek yeme ihtiyacı da olabilir.
- Ağır durumlarda kişi kendine zarar verme planları yapabilir ya da zarar verebilir. İntihar düşüncesi /planı / girişimi olabilir.
ARKADAŞ TAVSİYESİ ÇOK TEHLİKELİ
Türkiye’de depremler, felaketler, pandemi ve ekonomik şartların, antidepresan kullanımını artırdığına işaret eden uzmanlar, birçok insanın sosyal medyadan veya yakın çevresinden aldığı tavsiyeler ile antidepresan kullanmaya başladığını hatırlatarak, antidepresanların komşu teyzeden ya da iş arkadaşından alınacak tavsiye ile kullanılamayacak kadar riskli ilaçlar olduğu uyarısını yapıyor. Uzmanlar Türkiye’de antidepresan kullananların yaklaşık yarısının pskiyatriste danışmadan ilaç kullandığını söylüyor.
ANTİDEPRESAN KULLANMA KILAVUZU
TEDAVİ KİŞİSEL OLMALI
- Antidepresanları düzenli kullanmak önemlidir, çünkü alındığı anda etki etmeyebilir.
- Genellikle ilk hafta veya on gün içinde bazı muhtemel yan etkiler görülebilir. İlaç kesilmemeli ve etkisinin görülmesi için bir süre beklenmelidir. Çoğu antidepresan, ikinci veya üçüncü haftadan sonra etki etmeye başlar ve yan etkileri izlemek önemlidir.
- İlaç tedavisi kişiye göre planlanır.
Her ilacın kendine göre bir kullanımı var. Doz değiştirilerek başlanabilir veya bırakılabilir. Bu konuda doktorunuzun tavsiyelerini dinlemek önemlidir. Genellikle, antidepresanlar günde bir kere alınır ve iki veya üç hafta sonra etkileri değerlendirilir.
'da Takip Edin!
