ABD Başkanı Donald Trump, ithal ürünlere getirdiği tarifeleri 2009’da görülen seviyelere indirdi, “İkinci Dünya Ticaret Savaşı” başladı! Borsalar yangın yerine döndü. Geniş kapsamlı tarifeler 5 Nisan’da, ülke bazındaki artışlar ise 9 Nisan’da yürürlüğe girecek. Bu kararlar ABD’nin büyüme hızını %10 aşağı çekerek resesyona sürükleyecek. Aynı tablo 1930 yılında büyük buhran döneminde yaşanmış, getirilen yüksek ithal vergileri sonrası ekonomi felakete sürüklenmiş, işsizlik oranı %8’lerden %25’e fırlamış, enflasyon patlamış sonu hüsranla sonuçlanmıştı.
Pandeminin etkilerini fark etmeyerek başkanlığı kaybeden Trump bu denemede de sınıfta kalırsa tarihe en berbat başkan olarak geçecek. Çin, hâlihazırda yürürlükte olan %20’lik vergilere ek olarak %34’lük ek bir tarife ile karşı karşıya. Avrupa Birliği, Japonya ve diğerleri %20 ile %49 arasında değişen tarifeler görecek. Türkiye’ye ise %10 gümrük vergisi uygulanacak olması ticarette büyük fırsat kapısı açıyor. 2024’te ABD’ye 16,4 milyar dolarlık ihracat, 16,2 milyar dolarlık ithalat yaptık. İhracatta özellikle makineler, mekanik cihazlar, kıymetli taşlar, metaller, otomotiv, halılar, diğer tekstil zemin kaplamaları, kireç, çimento, elektrikli makine ve cihazlar sattık...
Türkiye bu düzenlemeden nasıl kazançlı çıkacak? Çin, Hindistan ve Güney Kore yüksek vergilerle karşılaşırken, özellikle tekstil sektöründe büyük kazanımlar elde edeceğiz. Trump, ABD için getirdiği vergiler dolayısıyla ithal ürünlerin artacak olan fiyatları hayat pahalılığını yükseltecek... Türkiye’ye getirilen vergi diğer ülkelere nazaran İngiltere’yle birlikte en düşük orana sahip. Özellikle ihracatta pahalı kalan sektörler için bir “koridor” açılacak... Türkiye’nin avantajlı konuma gelmesiyle AB, Çin gibi ülkelerin dev markaları Türkiye’de yatırım kararı alacak. Türk şirketleriyle birlikte ortak olarak ürettikleri malları ABD’ye ihraç etme şansını elde edecek. Türkiye’nin yüzde 10 oranı hem yerli üretim hem de yatırım çekme açısından tarihî fırsat karşımıza çıktı. Petrol fiyatlarının düşüşe geçmesi, Trump’ın Türkiye’ye sağladığı ikinci büyük destek oldu. Agresif gümrük tarifesi politikaları, enerji ve sanayi metalleri gibi büyümeye duyarlı emtiaları ciddi oranda baskıladı. Küçülen ülkelerin petrol ihtiyacının azalacak olması fiyatları aşağı çekti. Ayrıca Trump’ın Suudi Arabistan öncülüğünde fiyatları düşürün çağrısı üzerine OPEC (Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü) Rusya öncülüğünde mayıs ayında günlük üretimi 411 bin varil arttırma kararı aldı. Brent petrolün varil fiyatı 65 dolara indi.
Petroldeki düşüş bizim gibi enerji ithalatına dayalı ekonomilere sahip ülkeler için büyük destek sağlıyor. 10 dolarlık düşüş enerji faturamızı 6 milyar dolar küçültüyor, cari açık daralıyor. Ayrıca petrol düşünce akaryakıt fiyatları geriliyor, böylece enflasyon zayıflıyor.
Türkiye ile Avrupa Birliği arasında 6 yıl aradan sonra ilk defa ekonomide diyalog toplantısı yapıldı. Finans kuruluşlarının katıldığı buluşmada ilişkilerin derinleştirilmesi kararı alındı. Türk ekonomisi için tarihî bir dönem başladı... Muhalefet bu gelişmelere alkış tutacağına İmamoğlu’nun suçunu örtbas etmek için sokağa çağırdığı vatandaşa “Türk firmalarından alışveriş yapmayın” diyor! Polisle çatıştıkları için tutuklanan 301 gencin vebali onları “saldırın, vurun, kırın, geçin” diyerek tahrik eden CHP Genel Başkanı Özel’e aittir. Aileler tutuklanan evlatlarının hesabını ondan sormalıdır...
Boykotta duvara çarptılar, kimse dinlemedi, aksine satışlar katlandı. Özel devlete karşı başlattığı bu isyan hareketinin bedelini yarınki Olağanüstü Kurultay’da ödeyecek. Bu daha başlangıç. Eden bulur!
Necmettin Batırel'in önceki yazıları...