Düğün kıyafetleri de konuşuyor! Her elbisenin ayrı bir mesajı var

İRFAN ÖZFATURA'NIN HABERİ — Eylül-ekim düğün mevsimi malum. Van çarşılarında allı pullu kumaşlar dikkat çekiyor.

“Fotoğraflarını çekebilir miyiz?” diye sorduğumuz fistancı Gökhan kardeşimiz “Tabii abi, ne demek, buyur” diyor hoşgörü ile karşılıyor. Çay söylüyor ve alıcı olmadığımız hâlde kumaşlarını gösteriyor, yörenin fistan kültürünü anlatıyor:

"Bu kumaşlardan Van, Hakkâri, Şırnak’a has mahallî elbiseler dikilir. Düğünlerde gelin ve yakınları albenili kumaşları tercih eder. Hısım akraba nispeten sade giyinir.

Taşlı ürünler Dubai’den gelir ve her zaman kadınların gözdesidir. Sadece Doğu’da değil Batı’da da sevilir.

Bizim fistan kültürümüz köklü ve eskidir, İran ve Irak’ta da aynısını görebilirsiniz. Yalnız seneden seneye renkler değişir. Eskiden parlak ve canlı kumaşlar tutulurdu şimdi sadeleşti. Bilirsiniz; hanımlar başkasının dolabında, sandığında olmayan renkleri seçer, yeniliği severler. Mesela bu sene kiremit rengi, saks mavi, yağ yeşili ve pudra pembe önde. Cizre bölgesi ise beyaza bayılır. Kadınların asla vazgeçemeyecekleri renk siyahtır, âdeta âşıktırlar."

ELBİSEDEN MEDENİ HALİ ANLAŞILIR

'Peki siz elbisesine baktığınız zaman gelen kız mı, dul mu, evli mi, nişanlı mı anlar mısınız?' sualini şöyle cevaplıyor:

"Bunca yıldır mesleğin içindeyiz kimin ne giyeceği aşikâr. Gelinler göze batan şeylerle çıkar, damadın kız kardeşleri de aşağı kalmaz, gençler şatafattan hoşlanırlar. 

Pısmam (emmi oğlu) dotmam (amca kızı) pahalı şeyler giyinip kuşanmaz.

Malum bazı kadınlar zor beğenir, ben on defa gelip kumaş değiştirenleri bilirim. Sesimiz asla çıkmaz.  Yanındakiler usanır biz güler yüzle karşılarız her defasında.

Burada kız isteyen 20-30 kat kumaşla kapı çalmaya hazırlansın. Bazıları güpürlü, bazıları yollu sever. Empirmeler pamukludur; nem emer, rengi ve deseni çoktur, her zaman prim yapar. Hasılı bizde hanımlar kıymetlidir, el üstünde tutulurlar, bi’ istedikleri iki olmaz."