Enver Seyidoğlu

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) ile Televizyon Yayıncıları Derneğinin (TVYD) iş birliğiyle yürütülen çalışmalar sonucunda hazırlanan ve Türkiye'de radyo ve televizyon yayıncılığı alanında ilk uygulama olan "Yayıncılık Etik İlkeleri" 3 Temmuz 2007 tarihinde taraflar arasında düzenlenen törenle imzalandı. "Biz Türk radyo ve televizyon yayıncıları, yayıncılığın toplumsal öneminin ve sorumluluğunun bilincinde olarak aşağıda yer alan ilkelere bağımlılığımızı ilan ederiz" şeklinde başlayan ilkeler, şu şekilde sıralanıyor:

"Yalancı Yarim" adlı dizinin başrol oyuncusu Barış Akarsu maalesef hayata vedâ etti... 28 yaşındaydı... Bir yıldız adayıydı... Güzel bir sesi vardı... Bir hayli yakışıklıydı... "Yalancı Yarim" adlı diziyle birçok kişinin yüreklerini hoplatıyordu; rolü gereği... Ancak maalesef, Bodrum'da geçirdiği trafik kazasında ağır yaralanan genç sanatçı ve oyuncu Barış Akarsu, 6 gündür tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.

TÜK ve Milli Eğitim Bakanlığı arasında 22 Ağustos 2006 tarihinde imzalanan iş birliği protokolüne uygun olarak, 2006-2007 öğretim yılında Ankara, İstanbul, İzmir Adana ve Erzurum'daki beş ilköğretim okulunda pilot olarak başlatılan "Medya Okuryazarlığı" dersi 2007-2008 öğretim yılından itibaren Türkiye genelindeki 35 bin ilköğretim okulunda seçmeli ders olarak okutulacak.

Okullar tatil oldu, karneler alındı ve yaz tatili başladı. Yurdum insanının bir kısmı izinlerini kullanmaya başlayadursun bir kısmı da hâliyle 22 Temmuz genel seçimlerine göre tatil planları yapıyor. Radyo ve televizyon kanallarının bir kısmı doğal olarak seçimlere yönelik programlar yayınlarken özellikle televizyon kanallarının bir kısmının da yapımlarını Türk turizmine yönelik yayınlarla süsleyip gerçekleştirmesinde büyük yararlar var diye düşünüyorum.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'na (RTÜK) yayınlarla ilgili olarak bu yılın ilk 5 ayında toplam 85 bin 28 bildirim yapıldığı, bu sayının geçen yılın aynı dönemine oranla 3 kat fazla olduğu bildirildi. İlk 5 aylık dönemde izleyiciler tarafından en çok şikâyet edilen programlar içinde yerli dizilerin başı çektiği, bunu reklâm kuşakları, haber bültenleri ve direnç yarışmalarının izlediği kaydedildi.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından yayınlarda Türkçe'nin doğru ve özenli kullanılmasını teşvik etmek, kitle iletişim araçlarının Türk Dilini doğru kullanmadaki duyarlılıklarına ve toplumda dil birliğinin güçlendirilmesine katkı sağlamak amacıyla ihdas edilen, RTÜK Güzel ve Doğru Türkçe Kullanımı Ödüllerini hak kazananlar açıklandı. Türk Dil Kurumu, RTÜK, iletişim ve edebiyat fakülteleri ile meslek kuruluşlarının temsilcilerinden oluşan bir jüri tarafından değerlendirilerek Güzel ve Doğru Türkçe Kullanımı Ödüllerine lâyık görülen programların yapımcı ve sunucularına ödülleri 14 Haziran 2007 Perşembe günü bir törenle verilecek.

Radyo ve televizyon yayınları 22 Temmuz'da yapılacak olan genel seçimlere odaklandı. Açık oturumlar, tartışma ve haber programları, yavaş yavaş hararetlenmeye başladı. Bir ay yirmi gün sonra bütün gözler tamamıyla televizyon kanallarına kilitlenmiş olacak. Çünkü ülkemizdeki bütün siyasî gelişmelerin, haberlerin ve çeşitli yorumların, başta televizyon kanalları aracılığıyla, düşüncelerimize ve duygularımıza yön verdiği tartışılmaz bir gerçek.

22 Mayıs Salı günü Ankara'nın Ulus semtinde 6 kişinin ölümüne ve 91 kişinin yaralanmasına yol açan feci patlamanın ardından RTÜK'ten yapılan yazılı açıklamada şöyle denildi:

Değerli okurlar; bu hafta da sizlere, bir seyircimizin bütün seyircilere tercüman olabilecek nitelikteki bir yazısını aynen aktarıyorum: "Televizyonlarımız artık yoldan çıktı. Saçma sapan diziler aldı yürüdü. Aileleri parçalanmaya kadar götüren, boşanmaları arttıran dizilere lûtfen bir sınırlama getirin. Evlerimizde ne huzur kaldı ne de sohbet. Bir hayal dünyasına giren eşlerimizle ilişkilerimiz artık kopma noktasında. Biraz da programları altüst edin!

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, kadın izleyicilerin televizyon izleme eğilimlerini belirlemeye yönelik olarak, 21 ilde, 18 ve daha yukarı yaştaki 4086 kadının katılımıyla gerçekleşen ve Türkiye genelini kapsayan bir kamuoyu araştırması yaptı.

Ülkemiz son derece hassas bir dönemden geçiyor. Bir yanda Cumhurbaşkanlığı Seçimleri, bir yanda genel seçimler... Gündem, TV kanallarının reyting rekabeti için son derece ehven... Haber ve haber programlarına gün doğdu. Malzeme çok; Anayasa Mahkemesi, Yüksek Seçim Kurulu, Türkiye Büyük Millet Meclisi, partiler, vatandaşlar, çeşitli gösteriler, 1 Mayıs Kutlamaları sonuçları, Siyasi Parti Liderlerinin açıklamaları ve dolayısıyla TV haber programlarına katılan konuklar ve birbirinden farklı yorumları...

Bu aralar ben de -mâlum ülkemizin en önemli gündemini oluşturan- 'Cumhurbaşkanlığı Seçimleri'ni takip ediyorum birçok kişi gibi, çeşitli TV haber ve haber kanalları ve programlarından... Tabiatıyla dolaşıyorum arada bir diğer TV kanallarını; ne olup ne bitiyor kabîlinden... Ünlülerin katıldığı ilginç yarışma programlarına takılıyor gözlerim hâliyle zaman zaman... Bunlardan biri 'Şarkı Söylemek Lâzım' diğeri ise 'Ünlüler Sirki'. Birçok kişi gibi benim de ilgimi çekmiyor bu türden -güya- yarışma programları. Sıra dışı olmak adına, sanki ünlüler, şöhretler birbirlerini ağırlıyor, zaman zaman da birbirlerini yiyiyorlar bu tür programlar aracılığıyla...

Çocuklarımız -sık sık vurguladığım gibi- geleceğimizin temînâtı olan biricik yavrucaklarımız. Dünyanın en zor ve fedâkârlık isteyen işi çocuk eğitimi ve terbiyesidir. Çocuk ve gençleri iyi anlıyor, onları eğlendirerek eğitiyor ve yönlendirebiliyorsanız şayet, dünyanın en meşakkâtli ve zor işini başardınız demektir. Daha sonra yetişkinleri yönlendirmek ve yurdum insanıyla sağlıklı bir iletişim kurmak çok daha kolay olacaktır.

Bütün radyo ve televizyon kanallarında görev alan spiker ve program sunucuları dünyada eşi ve benzeri olmayan-mantık-matematik ve şiir dili-Türkçe'mizi ne güzel de icrâ ediyorlar!..

"Televizyonun karakteristiklerinden biri onu açmanız, ekrana ne gelirse seyretmeniz ve dipsiz bir pasifizm kuyusunun ışıksız karanlıklarına doğru kaymağa başlamanızdır. Gözleriniz açık da olsa beyninizin pencereleri kapanmaktadır. Beyniniz alışageldiğinin dışında bir yoldan meşgûl, meşgûl ne kelime işgal edilmektedir. Sizi harekete geçirecek, aktif kılacak duygularınız artık televizyon tarafından işgal edilmiştir." Bu çarpıcı ve son derece doğru sözler, Amerikalı yazar Rudolph Arnheim'e ait.

Çoğu ulusal televizyon kanalının gerçekleştiremediği bir tartışma programını geçen Perşembe günü canlı yayında TGRT HABER TV kanalı ekrana getirdi. TGRT HABER TV'de Nuri Elibol ve Murat Odabaş'ın sunduğu "Ankara'nın Gündemi" programında Melih Gökçek ve Emin Çölaşan kıyasıya kapıştı.

Radyo ve Televizyon İzleyicileri Derneği Başkanı İbrahim Dumrul'un TV dizileriyle ilgili mesajları çok net: "Diziler 'Beyin' yıkıyor!..." Dumrul dizilerde, "bilinçaltı beyin yıkama faaliyetlerinin" Türk toplumuna enjekte edildiğini belirterek, dizilerdeki şiddet olayları ve sonrasında yaşanan intiharların artması sebebiyle, TBMM Dilekçe Komisyonuna yazılı olarak başvurdu.

Son araştırmalar sonucu dünya rekoru kırmış durumdayız. Hangi konuda dersiniz?.. Ortalama günde dört buçuk saâtimizi televizyon başında geçirmemizden dolayı...

TV kanallarından çok daha "sihirli" ve "güçlü" bir kutu var. Adı "Ayna!.." Kişiyi olduğu gibi ve eksiksiz; ne bir fazla ne bir eksik, ne şişman ne zayıf, ne koyu ne de açık gösteren "Sihirli bir Ayna"...TV kanallarının sihirli kutusundan sıyrılıp-fırsat bulursak şayet-bakmakla doyamayacağımız bir ayna bu. Adı: "Aynadaki Adam"

Ümraniye Belediyesi'nin düzenlediği 'Televizyon ve Çocuk' başlıklı seminerde konuşan psikolog Ferhat Çelik, anne-babaları uyardı: "Çocuğunuzu televizyonun insafına bırakmayın!" Çelik, şiddet içerikli yayınların çocuklar üzerindeki etkilerini şöyle sıraladı: *Aile fertleriyle arası açılıyor.