Mehmet Oruç

"Servet ile biz sanırdık ki, rahat artar/Rahat ile umardık ki, taat artar/Bulduk bir ehli tahkik sorduk, hakikatinden/Dedi: "Servetle gaflet, rahatla illet artar..."

Hazret-i Ali'nin veciz sözleri: "Söz ilaç gibidir. Azı faydalı, çoğu zararlıdır." "Yumuşaklık, öfke ateşini söndürür. Hiddet ise öfke ateşini körükler."

Hazret-i Ali'nin veciz sözleri: "İlim, maldan daha hayırlıdır. İlim seni, sen de malı korursun." "Sabır iki kısımdır: Sevmediğin şeye sabretmek ve sevdiğin şeye sabretmek."

Hazret-i Ali'nin veciz sözleri: "İnsan, sözü ile tartılır veya işi ile değerlendirilir. Seni ziynet yönünden ağır getirecek şeyi söyle ve kıymetini artıracak şeyi yap!"

Hazret-i Ali'nin veciz sözleri: "Olgunluk üç şeyde gereklidir: Musibetlere sabır, isteklerde aşırıya kaçmamak ve isteyene vermektir."

Hz. Ali'den veciz sözler:

Hazret-i Ali'nin veciz sözleri: "Ayıbın en büyüğü, aynısı kendisinde de varken başkasını ayıplamaktır." "Kimseye danışmadan iş yapan helak olur; insanlara danışan onların akıllarına ortak olur." "Fitneye karşı iki yaşındaki deve gibi ol; onun ne binilecek sırtı ne de sağılacak sütü vardır."

"Mallarını Allah yolunda harcayanların hâli, yedi başak bitiren ve her başağında yüz dane bulunan bir tohuma benzer. Allah dilediğine daha fazla da verir." (Bekara 261)

Hazret-i Ali'nin veciz sözleri: "Cahil; bilmediğini sormaktan utanmasın. Âlim, içinden tam çıkamadığı bir meselede; en iyisini Allah bilir demekten sıkılmasın..."

Hazret-i Lokman Hakîm ile oğlu arasında şöyle bir konuşma geçer: "Ey babacığım! Bir insan için en hayırlı haslet nedir?" "Dindir" "Ya iki haslet olsa?" "Din ve mal" "Üç haslet olsa?" "Din, mal ve hayâdır." "Dört olsa?" "Din, mal, hayâ ve güzel ahlâk" "Ya beş haslet olsa?" "Din, mal, hayâ, güzel ahlâk ve cömertlik" "Altı olsa?" "Ey oğlum! Bir insanda bu beş haslet toplanırsa, o insan müttekî, velî ve Allahü teâlânın kendine yakın kıldığı kullarından olup, şeytandan uzaklaşır."

Eskiden, "Sağ elinin verdiğini sol elin duymayacak" prensibi gereği, en yakınları bile yapılan yardımlardan haberi olmazdı hayırsever kişinin. Yaptığı iyiliği söylemek utanılacak bir işti...

Hazret-i Lokman Hakîm'e "Halkın en zelîl ve rezîli kimdir?" diye sorulunca; "Halk arasında rezâlet ve çirkin işlerden utanmayıp, en rezil hâller üzere görünmekten sıkılmayandır" buyurdu.

Birisi Hz. Lokman Hakîm'e; "İnsanların sana gelip, sözünü dinlemelerine şaşıyorum" deyince şöyle cevap verdi: "Ey kardeşim! Sana söyleyeceğime kulak verirsen, sen de böyle olursun. Beni, gördüğün duruma getiren şeyler; gözümü harâmdan korumam, dilimi tutmam, yemede ölçülü olmam, nâmusumu korumam, doğruyu söylemem, ahdime vefâ etmem, misâfirime ikrâmda bulunmam, komşumu korumam ve beni ilgilendirmeyen şeyleri terk etmemdir."

Hazret-i Lokman Hakîm'e sordular: "Bize peygamberlerden öğrendiğiniz ilimleri özetleyerek, nefis terbiyesine dâir, en derli toplu bir nasîhat verir misiniz?"

Hazret-i Lokman Hakîm'in hikmetli sözleri: Ey oğlum! Dünya derin deniz gibidir. Çok insanlar onda boğulmuştur. Takvâ gemin, îmân yükün, tevekkül hâlin, sâlih amel azığın olsun. Kurtulursan Allahü teâlânın rahmetiyle, boğulursan günâhın sebebiyledir.

Hazret-i Lokman Hakîm'in kıymetli kitaplarda bildirilen hikmetli sözleri, nasîhatleri, menkıbe ve hâlleri, bilhassa kendi oğluna ettiği nasîhatler, altın harflerle yazılsa yerinde olup, pek çoktur. Bunlardan ba'zıları şunlardır:

Lokman Hakîm hazretleri günlerden bir gün eşkıyâ tarafından yolu kesilip, esîr edildi.

"Allahü teâlâ Cennet için "Mü'minlere hazırlanmıştır", Cehennem için de; "Kâfirlere hazırlanmıştır" buyuruyor. Allahü teâlâ, Cennet ve Cehennemi mükâfat ve ceza için yarattı. İkisi de devamlı olup, geçici değillerdir."

Lokman Hakîm'in hikmetli sözleri ve oğluna verdiği nasîhatleri meşhûrdur. Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerîmde Lokman sûresi 12. âyet-i kerîmesinde meâlen şöyle bildirmektedir: "Muhakkak Biz, Lokman'a hikmet verdik ve sana verilen hikmet ni'metine şükret dedik. Kim, Allahü teâlânın verdiği ni'mete şükrederse, şükrünün faydası kendinedir." Hz. Lokman Hakîm oğluna dedi ki:

Hicri ikinci asrın ortalarına doğru, Dehriyyun denilen dinsizler ve Mutezile, Cebriye, Harici, Şia gibi İslamın ana caddesinden ayrılmış akımlar İslama büyük zararlar vermeye başlayınca, İmam-ı a'zam hazretleri Ehl-i sünnetin esaslarını toparlayıp ortaya koydu.