Mehmet Oruç

Resûlullah efendimiz buyurdu ki: "Bütün günahların aslı dünyâ sevgisidir." Ahireti unutturan dünyalıklar zararlıdır. Akıllı adam zararına olan işleri yapmaz. Bunu ancak ahmaklar yapar. Buyuruldu ki: "Ahmakla arkadaşlık etmek, bereketsiz ve faydasız bir iştir."

Hz. Ebû Bekr buyurdu ki: "Kabre azıksız, sâlih ameli olmadan giren, denize gemisiz girmiş gibidir." Hz. Ömer buyurdu ki: "Dünyânın izzeti mal ile, âhiretin izzeti, sâlih amel iledir." Yanî, dünyâ işleri mal ile kuvvetli olur ve iyi gider. Âhiret işleri de sâlih amellerle kuvvet bulur ve iyi olur.

İslam büyüklerinin meşhurlarından İbn-i Hacer-i Askalânî hazretleri buyuruyor ki: Hadis-i şerifte, "Şu iki hasletten daha üstün bir şey yoktur: Allahü teâlâya îmân ve Müslümanlara faydalı olmaktır. Şu ikisinden de daha kötü bir şey yoktur; Allahü teâlâya şirk koşmak ve Müslümanlara zarar vermektir" buyuruldu.

Hepsi Cennetlik olan Eshab-ı kiramın bazısını, hangi sebeple olursa olsun kötülemek caiz değildir. Bu birkaç bakımdan caiz değildir: 1- Eshab-ı kiram Peygamber efendimizin arkadaşları ve dostlarıdır. Onun dostlarını üzmek, Onu üzmek demektir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:

Hiçbir Sahabinin Müslüman olmadan önceki hâlini kötüleyerek anlatmak asla caiz değildir. Müslüman olmadan önce işlenen bütün günahları Cenab-ı Hak affeder, hatta sevaba da çevirir. Âyet-i kerimede mealen buyuruluyor ki: "Allah, kâfirken tövbe edip iman eden ve salih amel işleyenlerin seyyiatını hasenata (günahlarını sevaplara) çevirir. Allah çok affedici ve çok merhamet sahibidir." (Furkan 70)

Tekbir de dahil, huzuru, sakinliği bozacak, alkış, şarkı, nutuk, yüksek sesle konuşma gibi davranışların dinimizde yeri yoktur. İbadet ve siyasetin yerini karıştırmamalı, buna yol açacak davranışlardan kaçınılmalıdır...

Senâüllah Pâni-püti hazretleri buyuruyor ki: Allahü teâlânın varlığı, sıfatları, razı olduğu ve beğendiği şeyler, ancak Peygamberlerin bildirmesi ile anlaşılır. Akıl ile anlaşılamaz. Bunları bize Muhammed aleyhisselam bildirdi. Eshabı kiramın çalışmaları ile, her tarafa yayıldı. Eshab-ı kiramın bu hususta üzerimizdeki hakları çok büyüktür. Bunun için hepsini sevmemiz, övmemiz ve itaat etmemiz emrolundu.

Senaullah-i Dehlevi hazretleri buyurdu ki: Evliyalıkta, fenâ makamına kavuşan, muhakkak imanla ölür. Bekara suresinin, "Allah, imanınızı zayi etmez" mealindeki 143. âyet-i kerimesi ve "Allahü teâlâ, (Fenâ makamına kavuşan) kulların imanlarını geri almaz" hadis-i şerifi, hakiki imanın geri alınmayacağını göstermektedir. Allahü teâlâ, fenâ makamına kavuşmuş evliyanın imanını almadığına, yani mürted yapmadığına göre, evliyadan daha yüksek olan sahabiyi mürted yapar mı hiç?

Ehli sünnet âlimleri, "Ehli sünnet" olabilmek için, Eshabı kiramın hepsini, iyi bilmeği, onları hayırla yad etmeği şart koşmuşlardır. İmam-ı a'zam hazretleri, "Eshab-ı kiramın tamamını hayırla anarız" buyurdu. İmam-ı Gazali hazretleri buyurdu ki:

Eshabı kiramın bazı kerametleri: Hz. Ebu Bekir, vefat edeceği zaman, "Ya Âişe, bir oğlum ile iki kızım sana emanettir" dedi. "Babacığım benim bir kız kardeşim var. Öteki nerede?" diye sorunca, "Hanımım hamiledir" dedi. Vefatından sonra bir kızı doğdu.

Eshab-ı kiram, bütün evliya-i kiramdan üstündür. Eshab-ı kiramın en alt derecede olanı Evliya-i kiramdan en üst derecede olandan daha üstündür. Eshabı kiramın kerametlerinin az bilinmesi, onların kerametlerinin az olmasından değildir. Menkıbelerin bizlere intikal etmediği ve bütün kitaplar tercüme edilmediği için bize az gibi geliyor. Onların evliyalık makamları, rütbeleri çok üstündür.

Eshabı kiram biribirlerini çok severdi. Müslüman kardeşini kendisine tercih ederdi. Yermük Harbinde, Eshab-ı kiram birçok şehit verdi ve birçoğu da gazi omuştu. Şehadet şerbeti içerken bile birbirlerine ne kadar bağlı olduklarını, birbirlerini ne kadar sevdiklerini gösterdiler.

Peygamberlerin en üstünü, bizim Peygamberimizdir, en iyi eshab Onun Eshabı, en iyi ümmet de Onun ümmeti yani bütün Müslümanlar. Eshab birbirinin dostu idi ve birbirini çok severlerdi. Kur'an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:

Cenab-ı Hakkın bizlerden istediği, şüpheden uzak, halis bir iman, halis bir dindir. Nitekim, ayeti kerimede mealen, "Biliniz ki, Allahü teala için olan din, yalnız Onun için olan halis dindir" buyuruldu...

Ehl-i sünnet âlimleri tefsir ve hadis bilgisini, dört halife içinden, en çok Hz. Ali'den almıştır. Hz. Ali, "Benden istediğinizi sorunuz! Her âyet, gece mi, gündüz mü geldi, savaşta mı, barışta mı, ovada mı, dağda mı geldi bilirim", "Her âyetin ne için geldiğini bilirim. Her âyetin manasını sordum, öğrendim, ezberledim, anlatırım. Bana sorun" buyururdu.

Muhammed Masum Faruki hazretleri buyuruyor ki: Eshab-ı kiramın hepsi fena fillah (evliya) makamına yükselmiş zatlardı. Eshab-ı kiramın hepsini böyle salih ve adil bilmek ve hiçbirini kötü bilmemek kesin delillerle her Müslümana vaciptir.

Sahabe-i güzin toplanmışlar, kendi hallerinden konuşuyorlardı. Birisi aralarından kalkıp, dedi ki: Ya Eba Bekir! Allahü teâlânın izzet ve azameti için söyle, bu mertebeye ne ile eriştin? Buyurdu ki: Yemin verdiğiniz için söylemek lazımdır. Dinimi dünyaya tercih ettim. Ahiret için, Allah rızasını seçtim. Her zaman Allah'ın hakkını üstün tuttum, her işimde sadece Allah'ın rızasını gözettim ve bunun dışına asla çıkmadım.

Ehl-i sünnet âlimlerinin en büyüklerinden olan İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Ehl-i beytin ve Eshab-ı kiramın hepsini sevmek, saymak lazımdır. Birini sevmemek, hepsini sevmemek olur. Çünkü, insanların en iyisi olan Resulullahın sohbeti ile şereflenmek fazileti, hepsinde vardır. Sohbetin fazileti ise, bütün faziletlerin üstündedir.

Ebu Zeri Gıfari hazretleri rivayet eder: Bir gün Resulullah giderken görüp onu takip ettim. Bir yere varıp oturdu. Ben de yanına oturdum. "Neden geldin, ya Eba Zer" buyurdu. "Allah ve Resulü bilir" diyerek sustum. O sırada Ebu Bekir geldi. Resulullahın sağ tarafına oturdu. Sonra Ömer gelip Ebu Bekr'in sağ tarafına oturdu.

Resulullah efendimiz Hazreti Ömer ile ilgili sözlerine şöyle devam buyurdu: "Bu öyle kıymetli biridir ki, acı da olsa, hakkı kabul eder ve söyler. Allah'ın emir ve yasakları olan bir işte, ayıplanmaktan çekinmez. Şeytan ondan kaçar. Bunun heybetinden, taş ve demir erir. Bu, Cennetin ışığıdır ve Cennet ehlinin kendisiyle övündüğü kimsedir. Allah'ın, meleklerin ve bütün halkın laneti, buna buğz edenin üzerine olsun. Allahü teâlâ buna buğz edenlerden uzaktır, ben de uzağım."