Necmettin Batırel

Delta varyantından ağır darbe yiyen Pekin hükûmetinin komünizm damarı kabardı.

Merkez Bankası borç istatistikleriyle ilgili köklü bir revizyona (düzeltmeye) gitti. Bununla birlikte kısa vadeli dış borç, reel kesimin döviz açığı ve net uluslararası yatırım pozisyonu açığı azaldı.

Reel kesimin (yani ülkedeki tüm mal ve hizmetlerle ham madde ara mallarını üretenlerin) güven endeksi temmuzda 114.8 seviyesine çıkarak 9 yılın zirvesinde...

Merkez Bankası Başkanı Cumhurbaşkanının verdiği mesajı almadı mı alamadı mı belli değil ama sonuçta ortaya korkak bir karar çıktı! Deutche Bank’ın, JP Morgan’ın, Morgan Stanley’in, Goldman Sachs’ın, Bloomberg’in, Reuters’in faizler sabit kalmalı, düşerse felaket olur, sözlerini dikkate aldı. Kim bunlar? Yıllardan beri Türk ekonomisinin bir numaralı düşmanları. Faiz lobisinin adamları. Yahu bugüne kadar bu kuruluşların ağzından hiç lehimize bir cümle bir değerlendirme duydunuz mu? Bunların yap dediğini yapmayacak, yapma dediğini yapacaksın. Ölçü bu! Bunlardan asla kılavuz olmaz. Olursa böyle olur! Yazıklar olsun, ele geçen tarihî fırsat ancak bu kadar hovardaca harcanır! Enflasyon canavarı Türk halkını inim inim inletiyor, sen kalkıyorsun, politika faizini %19’da sabit bırakıyor, sıkı duruşa devam diyerek ona çanak tutuyorsun...

Yurt içi ve yurt dışı piyasaları bu hafta temelinden sarsacak iki büyük gelişme yaşanacak. Yarın Amerika’da temmuz TÜFE belli olacak, 12 Ağustos’ta Merkez Bankası Para Politikası Kurulu faiz kararını açıklayacak.

Enflasyon dinamiklerini etkileyen iki temel faktör var:

Türkiye’de ikinci 15 Temmuz darbe girişimi yaşandı. Bu defa tanklarla değil, ateşle saldırdılar. Vatan hainleri 28 Temmuz’da ülkenin ciğeri ormanlarını yaktı. Tam 30 ilde 150 bölgede binlerce hektar alan kül oldu. Ana hedef turizmin göz bebeği kıyı kentleriydi. Antalya, Manavgat, Marmaris, Bodrum, Milas’ta korkunç manzaralar yaşandı. Ama Türk milleti ülkesini korumak için kenetlendi, alevlere meydan okudu saldırıyı püskürttü.

Ekonomi dünyasının en etkili göstergesi güven endeksidir.

Dünyanın süper gücü(!) Amerika borç batağında. Sırtında 25 trilyon dolarlık yük var. Bunun 18,2 trilyon doları hazineye ait. 6,8 trilyonu hükûmetler arası borçlar. ABD'de borcun millî gelire oranı dünya bankası verilerine göre yüzde 130 seviyesinde. Ama gelin görün ki, Amerika’nın kredi notu buna rağmen 3 A ile en yüksek yatırım yapılabilir ülke seviyesinde.

Ekonominin temel taşı sanayi sektörü ihracatın bel kemiği. Üretimde tarihî rekorlar kırıyor. Pazar payları artıyor. Evet ülke genelinde enflasyon yüksek, faizler sabit ama kurlar istikrar kazanmış durumda. Açıklanan şirket bilançolarında kârlar tahminleri aşıyor..

Merkez Bankası’nın döviz rezervi neden önemlidir? Rezerv güç demektir.

Savunma sanayinde yerlilik oranının yüzde 70 seviyesine yükselmesi sektörün geleceği için umut veriyor. Ancak bu altın yumurtlayan tavuğu sadece devlet değil özel sektör de beslemeli.

Faiz ekonomi yönetiminin ihtiyaç duyuldukça kullanacağı bir silahtır. Ama uzun süre elde tutulursa geri teper. Ekonomiye getireceği ağır yük dengeleri bozar. Faiz, genel kabul görmüş ifadesiyle ‘‘paranın fiyatıdır’’...

En büyük problem henüz çözülemedi… Bugün itibarıyla 15 ve daha yukarı yaşlarda 4,5 milyon kişinin işi yok. İşi olmayanlar nasıl geçiniyor?

Ticaret Bakanlığı rakamlarına göre, Türkiye 2020 yılında 169,5 milyar dolarlık ihracata karşılık 219 milyar dolarlık ithalat yaptı. 49,5 milyar dolar dış ticaret açığı verdi.

Türk ekonomisi gümbür gümbür büyüyor... Dünya ağzı açık izliyor. Rakamlar ortada. Haziranda ekonomik güven endeksi 97,8’e, tüketici güveni 81,7’ye, reel kesim güven endeksi 109,8’e, hizmet sektörü güven endeksi 108,5’a, perakende ticaret sektörü güven endeksi 105,7’ye, inşaat sektörü güven endeksi 82,4’e yükseldi. İmalat endeksi ise 51,3 oldu...

Türkiye’de yeni bir tarih yazıldı. Kanal İstanbul’un temeli törenle atıldı. Her dev projede olduğu gibi muhalefetin şiddetle karşı çıkması son derece normal ve de sağlıklı.

Pandemi bitti, terör bitti, ABD ile gerginlik bitti... Türkiye'ye 3 milyar avro vermeyi kabul eden AB Gümrük Birliğini güncelliyor. Türk ekonomisindeki canlanma zirveye çıktı. İmalat sanayi kapasite kullanımı haziranda 76,6 seviyesine hizmet sektörü güven endeksi 108,5’e; perakende ticaret sektör endeksi 105,7’ye, inşaat sektörü güven endeksi 82,4’e yükseldi. Reel kesimin (yani faizden değil üretim yaparak para kazananların) güven endeksi 113’e tırmandı.

14 Haziran Brüksel’deki NATO zirvesinden tarihî bir sonuç çıktı: Türkiye Amerika’nın isteği doğrultusunda Kabil Havaalanının güvenliğini sağlamayı kabul etti.

Dünya ekonomilerinin ABD’nin güdümünde olduğu bir kere daha ispatlandı. Amerika’nın parası doların değerinde ve de faiz oranlarındaki değişim beklentisi taşları yerinden oynattı. Tüm dengeler değişti, para birimlerinin altı üstüne geldi. Amerika’da ekonomi güçlenince doların da gücü artıyor. Çok gelişmiş veya az gelişmiş bütün ülkelerin paraları değer kaybediyor.