Necmettin Batırel

Türkiye’de dev projeler hayata geçiriliyor, bankacılık kesimi kaya gibi sağlam, ihracatta Çin’in boşalttığı alana yerleştik rekorlar dönemi başladı

Mevduat faizleri ve katılım hesaplarına ödenen kâr paylarından yapılan stopaj kesintilerinin 2 ay uzatılması TL'ye geçişi hızlandırdı. Mevduat artışına yol açacak bu gelişmeden bankalar çok olumlu etkilendi. Kurlardaki gevşeme hızlandı..

Türk ekonomisi kur-faiz-enflasyon üçgeni arasında sıkıştı. Faiz artınca normalde kurlar düşer. Ama güven ortamı ivme kaybedince yüksek faiz yüksek kur olarak karşımıza çıkıyor, enflasyon ateşleniyor. Faiz düşünce TL değer kaybediyor, enflasyon yine yükseliyor...

Merkez Bankası Başkanının görevden alınmasının ardından ekonomide yeni dengeler oluştu. 1 hafta önce kime sorsanız, "Mayıs ayından itibaren enflasyondaki düşüşe bağlı olarak faizler aşağı çekilecek" derdi. Şimdi resim değişti. Eylül sonuna kadar faiz indirimi yok. Yok diyoruz, zira uluslararası banka ve fonlarla kredi kuruluşları bu konuda karşımıza duvar örüyor. Fonlar diyor ki: Zamanından önce faiz inerse doları 10 liraya çıkarırız... Kredi kuruluşları diyor ki: Faiz indirimine giderseniz, notunuzu indiririz... Yeni Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu diyor ki: Ara toplantı yapılmayacak, 15 Nisan’da o günün verilerine göre faiz kararı verilecek...

Merkez Bankasında 20 ayda değil 50 ayda 4 başkan göreve geldi. En uzun başkanlığı 2,5 yıl ile Murat Çetinkaya yaptı. Onu 16 ay ile Murat Uysal izledi.

16 Mart tarihli “Büyük imtihan” başlıklı yazımda “Enflasyon tahminleri aşınca faizler de onu izliyor. Yatırım kararları erteleniyor.

Amerika’da 1,9 trilyon dolarlık paket yürürlüğe girdi. Enflasyon beklentileri tazelendi, 10 yıllık ABD tahvillerinden çıkış yeniden hız kazandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıkladığı ekonomik reform paketinde çok önemli gelişmeler var. Kamu giderleri kısılıyor, bütçe rahatlıyor... Doğrudan yatırımların arttırılması için özel teşvikler getiriliyor. Bürokrasi azaltılıyor, uygun yatırım yeri sağlanıyor. Tarım ve sanayi ve hizmet sektörü temsilcilerinin yer aldığı Fiyat İstikrar Komitesi kuruluyor...

ABD Başkanı Biden ilk zaferini kazandı. 1,9 trilyon dolarlık teşvik paketi Senato’da 12 saatlik görüşmeden sonra 49’a karşı 50 oyla kabul edildi. Yasa bu gece Temsilciler Meclisinde son düzeltmeler yapıldıktan sonra onaya sunulacak. Ama hemen belirteyim, paket geniş katılımla kabul edilmedi. Hiçbir Cumhuriyetçi destek vermedi. Asgari ücreti saatte 15 dolara çıkarma teklifi yine reddedildi. Yine diyorum zira Amerika’da asgari ücret 2009’dan bu yana hâlâ saatte 7,25 dolar. Bizimkiler duysun da işitmesin!

Türkiye 2020’de nasıl büyüdü, hükûmet doğru söylemiyor, insanlar aldatılıyor deniyor. Rakamlar ortada. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği verilerine göre 2020 yılında Türkiye'de 102 bin 794 şirket kurulmuş, 15 bin 349 şirket kapanmış. Açılan şirketler kapananları 7’ye katlamış. Kurulan şirket sayısı son 10 yılın zirvesinde.

Türkiye ekonomisi dünya ülkeleri gibi 2020’de asrın virüs felaketi sebebiyle oldukça zorlu bir yıl geçirdi. İlk Covid-19 vakasının mart ayında görülmesinin ardından birinci çeyrekte yüzde 4,5 büyüyen Türk ekonomisi ikinci çeyrekte salgın dolayısıyla yüzde 9,9 oranında daraldı. 1 Haziran’dan itibaren başlayan normalleşme süreci ve hükûmetin ekonomiyi canlandırmak için açtığı kredi muslukları sayesinde temmuz, ağustos ve eylül aylarında yüzde 6,7 oranında büyüdü. Tarım (%4.8) ve sanayideki (%2)’lik hızlı artış sayesinde GSYHİ dördüncü çeyrekte %5,9 arttı yılın tamamında %1,8 genişledi...

ABD’de açıklanan verilerin tahminleri aşması risk iştahını arttırdı 10 yıllık ABD hazine bonolarından çıkış hızlandı. Borsalarda tahvil yangını var... Gösterge niteliğindeki 10 yıllık Hazine getirileri, son 1 yılın en yüksek seviyesi olan %1,60’a ulaştı. Aşılama hızındaki artış, ekonomilerin erken açılma ihtimalini güçlendirdi.

Bir ülke ekonomisinin durumunu en iyi yansıtan gösterge para biriminin satın alma gücüdür

Kripto paralar 2009 yılında ilk Bitcoin’in piyasa sürülmesi ile hayatımıza girdi.

Türk ekonomisi pandemiyi yendi, hızlı büyüme potasına girdi. Sanayi üretimi kasımda yıllık %11, aralıkta %9 yükselerek göz kamaştırıyor... Yılın ilk yarısında ekonominin 2020’de %5 daralacağını öngören uluslararası fonlar ve bankalar utandı, rakamları değiştirmeye başladı. Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal dördüncü çeyrekte Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın %7-8; yılın tamamında ise %2,5 artacağını açıklayınca ABD’nin en büyük yatırım bankası JP Morgan utandı ve Türkiye'nin 2020 büyüme tahminini yüzde 1,1’den yüzde 1,9’a 2021 büyüme beklentisini yüzde 3,3'ten yüzde 4,6 seviyesine çıkardı.

Kasımda para politikası değişikliğine gidilmesinden sonra TL, %20 değer kazandı. Geçen hafta 2,1 milyar dolarla son 10 ayın en fazla döviz satışı yapıldı.

Altın kâbustan uyanacak mı? Faiz getirisi olmayanı güvenli liman yeniden talep görecek mi? Risk iştahının artmasına rağmen yatırımcı nasıl altına dönecek? Altıncıların yüzü ne zaman gülecek?..

Boğaziçi Üniversitesinde, meşru yolla atanan rektörü protesto olayları 1 aydan beri devam ediyor. Çok merak ediyorum öğrencilerin yüzünü bile görmedikleri rektörle ne işi var! Tamamen tahrikle hareket ediyorlar. Taşkınlıklar kamu mallarına zarar verir hâle geldi.

Son 10 yılın en kötü ocak ayını geçiren altın, şubat ayına yükselişle başladı. Fiyatların seyri açısından temel belirleyici ABD mali teşvik paketi…

Avrupa, Çin ve Rus aşısına güvenmedi yarı yolda kaldı. Pfizer BionTech ve Astra Zeneca şirketleri geç sipariş verdiklerini öne sürerek aşı tedarikinde eksik teslimat yapacaklarını açıkladı. Avrupa Birliği ise AstraZeneca’nın AB dışında, İngiltere gibi başka ülkelere kesintisiz sevkiyatı sürdürdüğünden şüphelendiği için ilaç firmaları hakkında yasal yollara başvuracağını açıkladıktan sonra üye ülkelerde üretilen aşıların 3'üncü ülkelere ihracatını izne tabi tuttu.