Necmettin Batırel

​Yılda yaklaşık 44 milyon ton petrol ithal ediyoruz. Bunun yarısını İran’dan alıyorduk. ABD, yaptırımlarının başladığı Kasım 2018’de İran’dan petrol ithalatını sıfırlamıştık. Ancak Aralık ayında 100 bin, Ocak’ta 300 bin ton petrol ithal ettik. Bunlar çok küçük rakamlar. Hesap kapanmasın kabilinden.

ABD ekonomisi 2019’un ilk çeyreğinde %2,3’lük beklentiyi aşarak %3,2 büyüdü. Ancak büyümedeki artış 2015'ten bu yana satılmayan en yüksek miktarda ürün birikiminden kaynaklandı.

​Faiz, paranın maliyetidir. Yani parayı kullanma karşılığı alınan veya ödenen bedeldir. Para değer kaybederse maliyet artar. Para değer kazanırsa maliyet azalır. Öyleyse yapılması gereken, Türk lirasının değerlenmesini sağlamaktır.

31 Mart yerel seçimlerinin üzerinden 22 gün geçti. İstanbul için yapılan olağanüstü itiraz yüzünden KESİN sonuç alınamadı. İmamoğlu mazbatasını aldı, göreve başladı, ancak seçim iptal olursa pembe rüyadan uyanacak. Siyasi istikrar bozulduğu için piyasada büyük bir belirsizlik hâkim. Yatırımcılar tercihlerini belirlemekte zorlanıyor.

Yerel seçimlerde üst düzey planlı operasyonla millî iradeye gem vuruldu. Ardından ekonomide yıkım harekâtı başlatıldı. Önce Hazine ve Maliye Bakanı’nın açıkladığı yeni reform paketi karalandı. Washington’daki sunumda ikna edici bulunmadığı haberi yapıldı. Ancak Albayrak finans kesimiyle yaptığı toplantılarda büyük beğeni topladı. Başkan Trump’la Oval Ofis’te yüz yüze görüşerek tüm yalanları suratlarına vurdu.

Türkiye’de şaibeli yerel seçimlerle planın ilk devresi tamamlandı. Şimdi ülkemiz IMF’ye muhtaç gösterilerek, ikinci darbe vurulmak isteniyor. "Hain medya" aracı olarak kullanılıyor. Bankalardaki mevduat azaldı, krediler daraldı, takipteki krediler arttı, palavrasıyla suni gündem oluşturmaya çalışıyorlar.

​31 Mart’taki yerel seçimlerde Türk siyasi tarihinde görülmemiş organize yolsuzluklar yapıldığı ortaya çıktı. Vatandaşın iradesi sandığa yansıtılmadı. Yüksek Seçim Kurulu, Büyükçekmece'de seçimin iptaline yönelik yapacağı görüşmeyi erteledi.

Ekonomi, uzun vadeli kalıcı reformların tavizsiz uygulanmasıyla kalkınır. Türkiye’de son 4 yılda yoğun siyasi gündemin ağırlığı dolayısıyla ekonomik sorunlar kısa vadeli tedbirlerle çözülmeye çalışıldığı için, yüksek borç ve yüksek enflasyon en büyük problem hâline geldi.

Piyasalarda bahar rüzgârı esiyor. Üst üste yaşanan olumlu gelişmeler hisse senetlerine ralli yaptırdı. 29 Mart haftasında kurlardaki anormal artışı durdurmak için Swap pazarı kilitlenmişti. Yabancıların TL ihtiyaçlarını gidermek için 1,34 milyar dolar tutarında menkul kıymet sattıkları ortaya çıktı. Merkez Bankası swap piyasasını destekleyince şimdi sattıklarını geri aldılar. Peki, son 3 günde neler oldu? Şimdi dilerseniz kısaca onlara bakalım...

Türkiye, tarihinin en zor seçimini yaptı. Cumhurbaşkanına karşı olanlarla, ona taraf olanlar sandıkta yarıştı. Cumhur İttifakı %51.7 oy ile halkın yarısından fazlasının onayını alarak güven tazeledi..

​Vatandaş yarın sandık başında! Adı yerel, aslında tarihî seçim yapacak. Ya 17 yılda kazandıklarını koruyacak, ya kaybedecek. Ya istikrara evet diyecek, ya sefalete. Ya geleceğe kucak açacak, ya kaosa.

Türkiye tarihî beka seçimine gidiyor. Düşmanlar ülkeyi kaosa sürüklemek için bütün silahlarını kullanıyor. Dövizi ateşlediler, vatandaşı kandırdılar.

Türkiye’de korkunç bir döviz çılgınlığı yaşanıyor. Yerli yatırımcılar 6 aydan beri aralıksız piyasada alım yapıyor. Ekim 2018’de 155 milyar dolar olan döviz tevdiat hesapları 15 Mart haftasında 4 milyar dolarlık artışla 175,8 milyar dolara ulaşarak rekor kırdı.

Türkiye'de Erdoğan gerçeği var. Sevin ya da sevmeyin ama yiğidin hakkını verin. Cumhurbaşkanı kelimenin tam anlamıyla "tek kişilik ordu" misali Türkiye’yi sırtlamış götürüyor.. 31 Mart yerel seçimleri dolayısıyla AK Parti Genel Başkanı olarak tüm ülkeyi karış karış dolaşıyor. Yağmur, soğuk, kar, fırtına demeden her gün en az iki şehirde, ilçelerde saatlerce konuşuyor. Akşamları ya televizyon sohbetlerine katılıyor, ya da özel etkinliklere.. Cumhurbaşkanlığı görevini de eksiksiz yerine getiriyor. Kararnameleri imzalıyor, yurt dışı gelişmeleri anında izliyor. Kabulleri yapıyor. Müthiş bir tempo, azim, kararlılık sergiliyor..

Ekonomide 3 büyük gelişme var. Önce en kritik konudan başlayalım. Türkiye ile ABD arasında yaşanan füze krizinde negatif hava pozitife döndü. Millî Savunma Bakanı Hulûsi Akar, “F-35 savaş uçağı teslim sürecinin normal işlediğini, Türk pilotların ABD’de eğitim almayı sürdürdüklerini ve kasım ayında yeni teslimatın yapılacağını söyledi.

Türkiye ile ABD arasında füze gerilimi giderek keskinleşiyor. ABD Savunma Bakanlığı gemileri yaktı, “Eğer Rusya’dan S-400 füze sistemi alırsanız askerî ilişkilerimiz bakımından ağır sonuçları olur, F-35 ve Patriotları vermeyiz" diyor.

Amerika, Çin’den ithal ettiği ürünlere %10 gümrük vergisi uyguluyor. Maksat Çin ürünlerini pahalı hâle getirerek ABD’deki satışlarını azaltmak. Böylece dış ticaret açığının daralacağı tahmin ediliyordu. Tam tersi oldu. Bu vergilere rağmen, Çin Amerika’ya daha fazla mal sattı. Rakamlar böyle diyor.

Benim uzmanlık alanım siyaset değil. Ama rakamlarla oynanan büyük bir oyun var. Olay tamamen yanlış ve taraflı bir şekilde yansıtılıyor. Bel altından vuruyorlar. Sonra "halkın görüşü bu yönde" diyorlar!.. Zihinler bulanıyor. 31 Mart’ta Türkiye, tarihinin en önemli seçimini yapacak. Adı yerel, yani halk kendilerini 5 yıl yönetecek belediye başkanlarını seçecek. Ama hükûmetin karşısındaki cephe böyle düşünmüyor. Yerel seçimi güven oylaması gibi görüyorlar. Ortaya çıkacak tablonun sistem tartışmasına yol açmasını sağlamak için bütün kozlarını ortaya koyuyorlar. Bunun için "düşmanımın düşmanı dostumdur" diyerek tüm muhalif çevreler aynı çatı altında toplandı.

Küresel borsalar büyüme telaşına düştü. Açıklanan göstergelerdeki bozulma yöneticileri kara kara düşündürüyor. Ortadaki problem bir ülkeyle sınırlı değil. Zira tüm dünya globalleşmenin etkisi altında. İhracat ve ithalat rakamları azalıyor. Yapılan hesaplar tutmuyor. Merkez Bankaları elindeki bütün silahları kullanıyor, ama işlemiyor. İnsanlar korktu, tüketmiyor. Enflasyon yerlerde sürünüyor. Orta doğu’da savaş ortamı sona erdi. Silah tüccarları şimdi Pakistan-Hindistan gerilimine oynuyor. Peki buna hangi gelişme yol açtı? Kestirmeden söyleyelim. Amerika’nın agresif başkanı Trump’ın akıl almaz korumacılık politikası..

Suriye'de 8 yıl devam eden iç savaşın artık son evresine girildi ABD, askerlerini çekiyor. Bölgede güvenliği sağlamak için ortak barış gücü oluşturuluyor. Devlet Başkanı Beşar Esad'ın görevden ayrılmayacağını pek çok siyasi aktör örtülü olarak kabul etmiş durumda. Türkiye ile Suriye imzalanan Adana Protokolü ile iki ülke arasındaki gerginliği bitirmede önemli rol oynayabilir..