Necmettin Batırel

Amerika'da istihdam verisindeki büyük iyileşme dolara değer kazandırdığı gibi, hisse senetlerine dönüş başladı. Dow Jones 10 bin 388 puana yükseldi.

Piyasalardaki iyimser hava güçlendi. ABD'nin en büyük bankalarından Bank of America'nın hükümetten aldığı 45 milyar dolarlık desteği geri ödeyeceği haberi global piyasaları canlandırdı. Bankacılık hisselerine alım geldi. Euro bölgesinde üçüncü çeyrek büyüme hızında ikinci tahmin, binde 4 artıda gerçekleşti. Avrupa Merkez Bankası faizleri değiştirmedi. Avrupa'da yüzde 1'e varan artışlar oldu. Ünlü kredi kuruluşu Fitch'in, Türkiye'nin kredi notunu iki basamak artırması ve ardından yaptığı açıklamada, (eğer IMF anlaşması yapılırsa, yatırım yapılabilir ülke sınıfına yaklaşırsınız) demesi, İMKB'yi şahlandırdı.

Küresel piyasalar rahatladı. Krize yolaçan Dubai World şirketinin gelecek hafta alacaklı bankalarla borçlarının yeniden yapılandırılmasını görüşecek olması gergin havayı dağıttı.

Dünya borsalarında biz tatildeyken sert bir düzeltme yaşandı.

Küresel borsalarda satışlar ağırlaştı. Rusya Merkez Bankası döviz rezervlerini Kanada Doları ve değişik para birimleriyle çeşitlendireceğini açıkladı.

ABD Merkez Bankasının 3-4 Kasımdaki toplantı tutanaklarına göre, ekonomideki toparlanmaya ilişkin güvende artış var.

Kurban Bayramı dolayısıyla 3.5 günlük kısa haftaya giriyoruz. Bugün ABD'de ekim ayı mevcut ev satış rakamları ile Euro bölgesi kasım ayı imalat ve hizmet endeksleri açıklanacak.

Küresel piyasalarda yıl sonu rehaveti var. Endeksler son 13 ayın zirve seviyelerinde tutunmaya çalışıyor. Ama İMKB'de satışların etkisi giderek artıyor.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya'nın, dinleme olaylarını siyasi partiler hukuku açısından incelediklerini açıklaması piyasaları karıştırdı. İMKB'nin yurt dışından farklı olarak sert gerileme göstermesinin temelinde aslında bu gelişmenin payı büyük. Tatil sezonuna girilmesi, yeni beklenti kalmaması, faizlerde düşüşün sonuna gelinmesi, hisse senetlerinden kaçışı beraberinde getiriyor. Unutmayın bu yıl endeks bazında borsada %70'e yakın artışlar yaşandı. Bu yüzden endeks 1 ay içinde %8 fire verdi.

ABD borsaları, ekonomik göstergelerden daha çok, açıklanan şirket bilançolarındaki iyimserliği satın alıyor. Nitekim Cuma günü Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi 71 yerine 66 geldiği için ilk anda olumsuz algılandı ama dünyanın en büyük medya şirketi Walt Disney ve Amerika'nın dev giyim markası Abercrombie'den gelen, beklentilerin üzerinde kâr rakamlarıyla değer kazandı. Dolar değer kaybetti. Hafta boyunca Dow Jones, Nasdaq ve S&P 500 endeksi %2.5 prim yaptı. Euro Bölgesi üçüncü çeyrekte yüzde 0.4 büyüyerek resesyondan çıktı.

Piyasalar yön arayışına girdi. Hisse senetlerinde kazançlar zirveye çıkınca, düzeltme hareketi başladı. Doların dünya para birimleri karşısında değer kazanması, borsalardaki kâr satışlarının artmasını sağlıyor. Endekslerdeki artış eğilimi durdu.

Global borsalarda dolar değer kaybediyor, hisse senetlerine olan talep artıyor.

ABD borsaları, ekim ayı işsizlik oranlarının yüzde 10.2'yle 1983 yılından bu yana en yüksek seviyeye çıkmasına rağmen, haftayı artıda kapatmayı başardı.

ABD Merkez Bankası faizleri uzun süre düşük tutacağını açıklayarak piyasalara moral aşıladı. Ancak Temsilciler Meclisinde kredi kartı faizlerine sınırlama getirilmesini bankalar olumsuz karşıladı. İngiltere'de eylül ayı sanayi üretim rakamları %1'lik beklentiyi aşarak, %1.6 yükseldi.

Küresel borsalar tepki alımlarıyla toparladı. Endeksler artıda seyretti.

ABD'de binlerce küçük ve orta ölçekli şirkete destek sağlayan 101 yıllık finans kuruluşu CIT Group'un iflas anlaşması yapması Wall Street'e yılın en büyük düşüşünü yaşattı.

Piyasalardaki gerginlik kayboldu. Amerika'da bu hafta açıklanan göstergeler tahminlerin altında kaldı. Ama 3. çeyrek büyüme beklentileri aşarak şaşırttı. Avrupa'daki yükseliş yüzde 1.5'ları buldu. Euro bölgesinden iyi rakamlar geldi. Amerikan ekonomisi yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 3.1'lik tahmini aşarak yüzde 3.5 artıya geçti. Aynı dönemde, çekirdek PCE+%1.4; PCE+%2.5 oldu. Önceki rakam +%1.4'tü.

Dünya piyasalarında iki günden beri etkili olan satış dalgası zayıfladı. Beklentilerden yüksek çıkan 3. çeyrek kârlarına tepki vermeyen hisse senedi piyasaları, ekonomi cephesinden gelen kötü haberlerle fire verdi.

Piyasalar bu hafta ekim ayı reel kesim güven endeksi ile öncü göstergeleri izleyecek Salı günü açıklanacak olan enflasyon raporu oldukça önemli.

Dolardaki kan kaybı durmuyor. ABD para birimi uçurumdan aşağı yuvarlanıyor, kimse sorumluluk almıyor.