30 Ağustos Kazakistan’da önemli bir gündür.
Bunun nedeni de Kazakistan Anayasasının 30 Ağustos 1995 günü referandumla onaylanmış olmasıdır. Dünyada pek çok ülkede bir devlet anayasası bulunmuyor lakin Türk Cumhuriyetlerinin tümünde devlet, anayasa hükümlerince idare ediliyor.
Ancak Kazakistan Anayasası 98 madde ile Kazuistik Anayasa özelliğini taşıyor. Hukuk dilinde Kazuistik, yaşanması muhtemel herhangi bir uyuşmazlığı ve çözümsüzlüğü önceden tasavvur ederek bunun için ayrıntılı çözüm yollarını üretmek anlamına geliyor.
Kazakistan Anayasası, yeri geldikçe zamanın ruhuna binaen güncellemeler yapılan bir anayasadır. Bu anayasada ülkenin idare şekli şu şekilde tarif ediliyor:
“Kazakistan Cumhuriyeti, başkanlık sistemiyle yönetilen, üniter, laik, demokratik, sosyal bir hukuk devletidir.”
Kazakistan önemli günleri kutlama konusunda hassas bir ülke. 30 Ağustos Anayasa Günü münasebetiyle Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, şu açıklamayı yaptı:
“Sevgili vatandaşlarım!
Sizleri Anayasa Günü'nde tebrik ediyorum!
Anayasa, devletimizin sarsılmaz bir direği olup, ülkemizin siyasi ve sosyal yapısını, değişmeyen değerlerini ve kalkınma için stratejik yönelimlerini tanımlayan ana belgedir.
Ulusal referandumla güncellenen Anayasamız, ulusal birliğin gerçek simgesi hâline geldi. Ayrıca temel yasamız, ülkenin siyasi sistemini demokratikleştirmeyi, hukukun üstünlüğünü sağlamayı ve halkın refahını artırmayı amaçlayan büyük ölçekli değişiklikler için sağlam bir temel olarak değerlendiriliyor. Anayasa Mahkemesinin kurulması bu tür kurumsal reformlardan biridir. Bu yapı, vatandaşların hak ve özgürlüklerinin her zaman korunmasını güvence altına alan Anayasamızın rolünü en üst düzeye çıkarmıştır.
Herkese insan hak ve özgürlüğünün yolunu açan adil bir Kazakistan için, Anayasanın ilkelerine yalnızca sıkı bir şekilde uyulması yetmez. Anayasa bilincinin bütün toplumda kalıcı olarak kabulü de gerekmektedir. 'Dürüst vatandaş' ünvanına layık olan her insanın, Anayasa'nın yüksek ideallerini desteklediğine ve bunu hayat tarzı hâline getirdiğine yürekten inanıyorum.
Hepinize sağlık, refah ve başarılar diliyorum!"
Kazakistan tam demokrasi için bütün şartları zorluyor. Devlet kadroları, çok iyi eğitim almış, üst seviyede kendini yetiştirmiş Kazak gençlerinden oluşuyor.
Daha önce Anayasa Mahkemesine sadece devlet kurumları başvurabiliyordu. Yeni düzenlemelerle artık halk da kişisel davaları için Anayasa Mahkemesine başvurabilecek. 7 ayda 43 davadan 23’ünün olumlu neticelenmesi de bu işleyişin insan hak ve özgürlükleri için umut verici olduğunu düşündürüyor.
Bu arada hemen belirtelim ki Kazakistan Anayasa Mahkemesi Başkanı bir kadın. Elvira Azimova ülkede çok başarılı bir hukukçu ve göreve geldiğinden beri de Anayasa Mahkemesi önemli ölçüde bir paradigma değişikliğine gitti.
Cumhurbaşkanı Tokayev, Anayasa Günü dolayısıyla mahkeme başkanı ve üyeleriyle bir araya geldi ve yaptığı konuşmada kurul üyelerine demokratikleşmeyi tavsiye etti ve;
“İnsan haklarına yönelik ihlallerin önlenmesi ve öngörme mekanizmasının geliştirilmesi gerekiyor. Çoğu durumda bu görevin başarıyla uygulanması sivil toplumla yakın ilişkilere bağlıdır. Sizinle kolluk kuvvetleri arasında açık bir diyalog geliştirilmelidir" dedi.
Kardeş ülkenin bu istikrar vadeden yürüyüşü gerçekten bizleri de heyecanlandırıyor. Mavi tonunun huzur, güzellik ve güvenlik ifade eden renkleriyle bezeli bu ata yurdunda olabilecek her güzellik Türkiye’nin de hayrınadır zira.
Her olumsuz durum bizleri de üzüyor zira biz kardeşiz!
