3 katlı konağın yıllık vergisi 1 lira 92 kuruş

Yeni Vergi ve harçlar arasında halkın en çok şikayet ve sızlanmasına sebep olan "Temizlik Vergisi"nin her yıl küçümsenemeyecek oranlarda artış kaydetmesi, bu şikayetlerde büyük rol oynuyor. Cumhuriyetin ilk yıllarında adı "Tanzifat" olan geçtiğimiz yıllarda ise "Temizlik" adını alan bu vergiye ait 1932 yılında düzenlenen bir makbuz elimize geçti. Bu makbuzda görüldüğü üzere, bu tür vergiler veya resimler, vergi sahibinin işyerinde veya evinde tahsil ediliyor. Mükellef, vergi dairelerine gitme, saatlerce kuyrukta bekleme çilesinden kurtarılıyordu. Vergi mükellefinin bizzat evine veya işyerine gidilerek tahsil edilen paranın miktarı, tedavülden yıllar önce kalkmış 1.000 (Bin) liralarla bile kıyas edilemeyecek kadar küçüktü. Evet, elimizde bulunan 4 Ağustos 1932 tarihli vergi makbuzu, sadece bugünün gençlerinin değil, 50-60 yaş civarındaki insanların bile ağzını açık bırakacak cinsten. Edirnekapı ana cadde üzerindeki 3 katlı, 14 odalı koca konağın "Tanzifat" vergisi yıllık 1 lira 92 kuruş tutuyor. Tahsildar, bu parayı tahsil için bazı yerlere birkaç kez gidiyor ve hiç de sıkılmıyor. Tahsil ettiği parayı o anda elindeki büyük, siyah kaplı deftere işliyor ve sonra da gördüğünüz makbuzu veriyor, teşekkür ederek mükellefin yanından ayrılıyor. Yalnız şunu da belirtmekte yarar görüyorum; 1932 yılında verilen makbuzların hepsine pul da yapıştırılıyordu. Bugün ise büyük kolaylık sağlanmış ve bu tür makbuzlardan, dilekçelerde olduğu gibi pul kalkmış. Üstelik de şimdi bazı vergiler bilgisayar ve internet aracılığı ile dahi ödenebiliyor. 1932 yılında 1 lira 92 kuruş tanzifat (temizlik) vergisi tahsil edilen 3 katlı evin bugünkü fiyatı 80-120 milyar civarında. Beher dairenin kirası da 300 milyon lira. Temizlik vergisi de 2. grup, 1. derece. Zira yer ana cadde ve önünden otobüs ile çeşitli araçlar geçiyor. Yıllık vergi tutarı ise 29 Milyon 606 bin lira. Varın aradaki mukayeseyi siz yapın. 1932'de, yani 69 yıl önceki fiyatlara göre bu konağı en çok 2 bin liraya almak mümkündü, yani bugün esamisi bile okunmayan ve tedavülde de hükmü kalmayan bir para...