Geleceğin eğitiminde teknoloji ve takım çalışması: Yeni yaklaşımlar

Okullarda girişimcilik, dayanışma, görev paylaşımı ve görev bilinci geliştirme, ortak akıl oluşturma ve planlı olma kültürü kazandırma amacıyla takımlar oluşturuluyor. Öğrenciler, erken yaşta takım ruhunu öğreniyor ve bu sayede ortak hedefleri olanlar, birlikte çalışarak başarıyı daha kolay yakalıyorlar. Bununla birlikte iletişim teknolojilerindeki gelişmelere rağmen, dünyada iletişimsizlik ve yanlış bilgilerin yayılması artıyor. Okullarda sorunlar şikâyet edilmek yerine çözülmesi gereken proje konuları olarak görüldüğünde dedikoduları ve boş konuşmaları kısmen önlüyor. Bu yüzden, takımlaşabilen öğrencilerin olduğu okullarda başarıya daha kolay ulaşılıyor. İşlerin takımlar halinde çözülmesi takım ruhunu geliştiriyor.

Öğrenciler, ortak amaçlar doğrultusunda bir araya geliyor ve kendi içlerinde görev paylaşımı yapıyorlar. Farklı yetenek ve bakış açılarını birleştirerek sinerji oluşturuyor, "Birlikten kuvvet doğar" atasözünü hayata geçiriyorlar. Bu sinerji sayesinde her bir üye, farklılıklarını zenginliğe dönüştürerek bir ürün geliştirmenin, bir hedefe ulaşmanın veya bir sorunu çözmenin heyecanını birlikte yaşıyor.

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli doğrultusunda, millî bilince sahip, ahlaklı, erdemli, milleti ve insanlık için faydalı ve güzel olanı yapmayı ideal edinmiş; beden, zihin, kalp ve ruh bütünlüğüne sahip bilge nesillerin yetişmesi kolaylaşıyor. Takım halinde yapılan çalışmalarla, insanlık yararına katma değeri yüksek teknolojiler üretiliyor, mesleki beceriler kazanılıyor ve doğal olarak olgunlaşma, gelişme, ilerleme, değişim ve ahlak güzelliği sağlanıyor.

Bilim ve teknolojideki hızlı değişim, küreselleşme ve artan rekabet koşulları, ülkelerin, toplumların ve işletmelerin bir araya gelerek zenginleştirilmiş, güçlendirilmiş, verimli çalışmalara olan ihtiyacını arttırmaktadır. Bu nedenle, işletmeler insan kaynaklarını seçerken, işe alacakları kişilerin takım kültürüne ve insani değerlere sahip olmasına büyük önem vermektedir. Eğitimde başarı, yalnızca ders notları, sınav sonuçları veya zekâ testleriyle ölçülemiyor. Mezuniyet sonrası edinilen mesleklerin maaşları da tek başına başarı ölçütü olamıyor. Bu sebeple, toplumun büyük bir kısmının odaklandığı sınav başarısı bakış açısından kurtulmanın yollarını aramalıyız. Çocuklarımızın akranlarıyla zengin ilişkiler kurarak hedeflerine birlikte ulaşmalarına katkı sağlamak için onlara destek olmalıyız.

Yanlış meslek seçiminin önüne geçmek amacıyla, çocuklarımızın erken yaşta takım çalışmalarıyla hayallerindeki meslekleri kısmen deneyimlemeleri önemlidir. İnsanca yaşayan, mesleğini severek yapan ve başarılı bireyler yetiştirmek için, takım ruhu kültürünün erken yaşlarda kazandırılması mükemmel bir başlangıçtır. Bu sayede, çocuklarımızın geleceğe daha sağlam adımlarla ilerlemeleri ve toplum için değerli bireyler olmaları daha kolay sağlanacaktır.

TAKIMLARA SORULAR

Takımlar, içeriden ve dışarıdan gelen sorularla kendilerini geliştirebilirler. İyi niyetli eleştirilerden ders çıkarıldığında, takım başarısına önemli katkılar sağlanır. Bu sorular, takımın hedeflerine, amaçlarına ve faaliyet alanlarına yönelik ilerlemeyi teşvik eder. Örneğin:

• Takımdaki her üyenin güçlü ve zayıf yönleri nelerdir?
• Takım üyeleri arasında iletişim ve iş birliği nasıl sağlanıyor?
• Üyeler rol ve sorumluluklarından ne kadar memnun?
• Takımın karşılaştığı en büyük zorluklar nelerdir ve bu zorlukların üstesinden nasıl gelinebilir?
• Takımın kaynaklara erişiminde veya düzenlenmesinde yaşadığı herhangi bir engel var mı?
• Takımın elde ettiği başarılar nelerdir ve mevcut başarı nasıl artırılabilir?
• Takımın hedeflere ulaşma sürecindeki güçlü ve zayıf yönleri nelerdir?
• Takım üyeleri neler öğrendiler ve nasıl geliştiler?
• Mevcut işleyiş ve süreçler üzerinde nasıl bir iyileştirme yapılabilir?
• Bu deneyimler gelecekteki projelerde nasıl kullanılabilir?
• Bazı takımlar neden başarılı olurken, diğerleri başarısız olur?
• Başarının ölçütleri ve gerekli özellikler nelerdir?
• Başarılı bir takım çalışması için gereken temel nitelikler nelerdir?
• Etkili etkileşim, sorun çözme ve iş birliği nasıl sağlanabilir?
• Görev dağılımı nasıl olmalıdır? Herkes her işi yapmalı mıdır?
• Takım üyeleri arasındaki ilişkiler, hedeflere ulaşma açısından ne kadar önemlidir?

TAKIMLAŞMA NEDİR?

Hepimizin özel veya genel amaçları var. Bazı amaçlarımızı birlikte daha kolay ve hızlı yaparız ve sonuç daha başarılı olur. Birbirimizle etkileşime girmemiz, rollerin belirlenmesi, iletişim kurulması, iş birliği yapılması, karar verilmesi, görev ve sorumlulukların tesbiti takımlaşmayı doğurmaktadır. Özetle takımlaşma;

• Topluluklarda görev bakımından birbirinin tamamlanmasıdır.
• Birbirini tamamlayan unsurların bütünüdür.
• Bir görevi yerine getirmek için bilgi, kaynak ve becerilerin bir araya getirilmesidir.
• Bir görev için gerekli altyapı ihtiyaçlarının belirlenmesi ve eksikliklerin giderilmesi sürecidir.
• Bir araya gelerek uzun süreli bir iş için birlikte çalışma sürecidir.
• Hedeftir, birlikteliktir, iş birliğidir, verimliliktir.

TAKIM RUHU NEDİR?

Takım ruhu, birlikte çalışırken ortaya çıkan ruh halidir, atmosferdir. Üyelerin birbirlerine güven duyması, birlikte çalışma isteği ve ortak hedeflere bağlılıklarıdır. Aynı zamanda, sıkıntılarla karşılaşıldığında birlikte çözüm bulma yeteneğidir. Takım üyelerinin birbirlerini heveslendirmeleri, iletişim kurmaları ve yenilikçi fikirler üretmeleridir. Temel özellikleri şunlardır:

• Ortak anlayış, yetenekler ve ekip çalışması becerileri sunar.
• Etkin planlama, stratejik yönetim ve güçlü iş birliği sunar.
• Mesleki gelişim, standartların ve değerlerin yükseltilmesini sağlar.
• Bireyin kendi öğreniminde artan sorumluluk almasını sağlar.
• Yansıtıcı uygulamalar yani süreçlerin gözden geçirilmesi, geleceğe yönelik planlama sağlar.
• Birlikte çalışma doğal olarak başarının gelmesidir.

TAKIMLAŞMANIN FAYDALARI

Hayatın her aşamasında takımlaşma vardır. Çünkü takımlar, karmaşık sorunları çözer, yenilikçi fikirler üretir ve daha etkili sonuçlar doğurur. Takımlarda farklı yetenekler ve bakış açıları bir araya gelerek daha yenilikçi çözümler üretilmesini sağlar. Zorluklarla karşılaştıklarında birlikte çalışarak daha güçlü ve dayanıklı olurlar. Uygulamalar birlikte çalışma ile ruh ve fiziksel sağlık sunarak heveslendirmeyi, öğrenmeyi teşvik ederek başarıyı arttırır. Özetle;

• Kaliteli takım çalışması sayesinde hedeflere daha kolay ulaşılır.
• Nitelikli öğrenme, öğretme ve değerlendirme süreçleri daha etkili uygulanır.
• İş birliği içinde süreçler daha verimli geliştirilir.
• Değerlendirme, derecelendirme ve geri bildirimle ilgili iş yükü azalır.
• Zaman, maliyet ve verimlilik avantajı sağlanır.

TAKIMLARIN BAŞARILARI

Etkili iletişimin, güçlü liderliğin, yetenekli ekip üyelerinin ve uzman danışmanların bulunduğu iş birlikleri, başarıyı beraberinde getirir. Bu ilkeler, iş dünyasında, projelerde, bilimsel çalışmalarda, sporda, kültür ve sanatta kendini gösterir. Başarıya ulaşmak için bazı unsurlar;

• Amaç ve hedeflerin tüm üyeler tarafından net bir şekilde anlaşılması.
• Takım yapısının belirgin olması ve üyelerin birbirleriyle etkili iletişim kurabilmesi.
• Takım liderlerinin insan ilişkileri konusunda kendilerini geliştirmesi.
• Yöneticilerin, alt kademedeki takım çalışması becerilerine değer vermesi.
• Her bir üyenin, bütüne katkısının önemli olduğunun bilincinde olması.
• Hataların eleştiri yerine öğrenme fırsatı olarak görülmesi.
• Her iş paketinde kısa değerlendirme toplantılarının yapılması.
• Üyelerin, birbirleri hakkında olumsuz düşüncelerini hemen paylaşabilmesi.
• Takımda yeterli becerilerin, araçların, tesislerin ve bütçenin bulunması.
• Bu unsurların bir araya gelmesi, başarılı ve verimli bir iş birliğinin temelini oluşturur.

PLANLAMA

Başarıya ulaşmak, hedef belirleme, iletişim stratejileri, uyum, süreçler, roller, zaman, malzeme, para ve insan gücü gibi kaynakların planlı ve etkin kullanımı israfı azaltır ve verimliliği artırır. Takımın verimli çalışması ve hedeflerine ulaşmasında;

• Hedef için ön hazırlık yapılması.
• Çalışma çerçevesinin belirlenmesi.
• Beklenen çıktıların net ve kurum stratejileri ile uyumlu olması.
• İş takviminin oluşturulması.
• Değerlendirme süreçlerinde hedefler ile sonuçların ölçülebilir olması.
• Sürekli eğitim ve rehberlik hizmetlerinin sağlanması önemlidir.

TASARIMLAR

Tahayyül, tasavvur ve tasarım birbirini tamamlayarak projenin gelişim sürecinde kritik bir rol oynar. Tahayyül, projelerde üretken ve yenilikçi fikirlerin ortaya çıkmasını sağlar. Tasavvur, tahayyül edilen fikirlerin somut kavramlara dönüştürülmesi sürecidir. Tasarım aşaması, tasavvur edilen fikirlerin ayrıntılı bir şekilde planlanmasıdır.

• Teorik çalışma tasarımlarının uygulamalar ve tecrübelerle desteklenmesi,
• Bireysel ve toplu bakış açılarıyla değerlendirme yapılması,
• Farklı düşüncelerin ve aykırı görüşlerin göz ardı edilmemesi,
• Süreçte oluşabilecek karmaşıklıkların çözülmesi,
• Çıktılarla bağlantılı tasarım yapılması önemlidir.

UYGULAMALAR

Takımın verimli bir şekilde çalışabilmesi hedeflere ulaşımı kolaylaştırır. Takımlarda teori ile uygulama bilgi ve becerileri pekiştirir. İnsan beyni sorunları çözdükçe gelişir. Uygulamalar, üyeler arasındaki iletişimi ve iş birliğini geliştirir. Uygulamalar iş tatminini arttırır. Güçlü ve zayıf yönlerin keşfedilmesini sağlar. Takımlarda uygulamalar;

• Büyük takımların alt takımlara ayrılması.
• Alt takım seçim yöntemlerinin belirlenmesi.
• Takım kurma, iletişim ve problem çözme müzakerelerinin yürütülmesi.
• Takım çalışmasının planlanması ve başlatılması.
• Uygulamanın yönetiminin sağlanması.
• Takımın ilerleyişinin izlenmesi.
• Çalışmaların değerlendirilmesinin yapılmasını kolaylaştırır.

DEĞERLENDİRME

Projelerde başarıyı artırmak, verimliliği sağlamak ve kaynakları etkin kullanmak için iç ve dış değerlendirmeler hedeflere ulaşmayı kolaylaştırır. Stratejik avantajlar sağlar. Objektif ölçütler, ölçülebilir veriler, metrikler ve geri bildirimler, takımları ileriye taşır. Takımlarda;

• Hedefler ve çıktılar belirlenir.
• Hangi konu ve kişilerin değerlendirileceği belirlenir.
• Başarım ölçütleri belirlenir.
• Gerekli bilgilerin toplanması için başarım ölçütleri ve geri bildirimler kullanılır.
• Değerlendirmeler, düzenli aralıklarla ve belirlenen zamanlarda yapılır.
• Tüm süreçler sonunda kazanımlar, kayıplar ve alınan dersler incelenir.
• Yeni çalışmalar, geçmiş tecrübeler ve gelecek tahminler çerçevesinde planlanır.
• Proje takımlarının daha etkili ve verimli bir şekilde çalışmasında bu süreçlerin uygulanması hedeflere ulaşmayı kolaylaştırır ve sürekli gelişimi teşvik eder.

İlgili Haberler

Dijital dönüşümle eğitimin geleceği: Kişiselleştirilmiş öğrenme yaklaşımları

İTÜ MTAL TAKIM ÇALIŞMALARIYLA MESLEKİ EĞİTİME BAKIŞI OLUMLU YÖNDE DEĞİŞTİRMİŞTİR

İTÜ MTAL, 2019 yılında Millî Eğitim Bakanlığı ve İstanbul Teknik Üniversitesi arasında imzalanan resmi protokol ile eğitim hayatına başlamıştır. Hamisi ve destekçisi MÜSİAD olan İTÜ MTAL, bir Ahilik uygulama merkezidir. İTÜ’nün marka değeri altında mesleki eğitim alanında ortaya koyduğumuz hedefler sayesinde Türkiye’nin yüzde 1’lik dilimindeki öğrenciler, İTÜ MTAL’yi tercih etmektedir. Geçen yıl okulumuzu tercih eden öğrencilerin yüzde 70’i ilk yüzde 5’lik dilimdendir.

Başta TEKNOFEST olmak üzere, ERASMUS, HAREZMİ, E-TWINNING gibi yurt içi ve yurt dışı pek çok projede başarılı çalışmalar gerçekleştiren İTÜ MTAL, yeni dönemde de bu tür çalışmalara hız vermeyi planlamaktadır. ERASMUS projeleri çerçevesinde öğrencilerin yaklaşık yüzde 20’si yurt dışı eğitim programlarına katılmıştır. İTÜ MTAL, Anadolu Meslek Programından farklı olarak Anadolu Teknik Programı (ATP) uygulamaktadır. Okulumuzda 9 ve 10. sınıflarda mesleki beceriye yönelik eğitim programı uygulanırken, 11 ve 12. sınıflarda akademik beceriyi geliştiren bir eğitim modeli uygulanmaktadır.

İTÜ’nün fiziksel ve akademik imkânlarıyla desteklediği okulumuzun hedefi, teknik becerilerini lise eğitimi sırasında edinmiş öğrencilerimizi üniversitelerin mühendislik bölümlerine hazırlamaktır. İTÜ MTAL’de Elektrik-Elektronik bölümümüzde mikro, Bilişim bölümümüzde veri, Denizcilik bölümümüzde ise otonom sistemleri geliştirecek nitelikte ön mühendislik eğitimi verilmektedir. Sayısı 100’ü aşan proje takımımız ve danışman öğretmenlerimiz bu çalışmalarda hizmet vermektedir. Hedeflerimize ulaşabilmek için 10 ayrı ülkeden ortaklar ile projeler geliştirerek mesleki eğitimde yeni metotlar denemekteyiz. Bu sayede diğer okullara ilham olacak bir eğitim hafızası oluşturulmaktadır. Özellikle İstanbul Teknik Üniversitesindeki proje takım kültürü, İTÜ MTAL okulumuzda da denenmiş ve başarılı olmuştur. Bu sebeple sadece bu yıl 30'dan fazla takımımız TEKNOFEST’e başvuru yapmış ve sıralamalarda yerini almıştır. İTÜ MTAL’de planlanıp uygulanan “Öğreterek öğreniyorum”, “Nasrettin Hoca” ve “Ahilik Takım Sistemi” gibi projeler İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından da takdir edilmiş ve ödüle layık görülmüştür.

Eğitim faaliyetine başlayalı henüz beş yıl olmasına rağmen İTÜ MTAL öğrencilerinin yaptığı takım çalışmaları, eğitim camiasında ve kamuoyunda büyük ses getirmiştir. İlk mezunlarını bu yıl verecek olan İTÜ MTAL’nin öğrencilerinden 3’ü daha şimdiden Avrupa’nın en eski teknik üniversitelerinden olan ve dünya teknik üniversiteler sıralamasında 52. sırada yer alan Torino Teknik Üniversitesinden burs kazanarak lisans eğitimi için kabul edilmişlerdir. İTÜ MTAL’nin kısa sürede oluşturduğu eğitim anlayışını, başarılarını incelemek ve yerinde görmek için ülkemizden veya yurt dışından pek çok kurum ve kuruluş yetkilileri, okulumuza ziyaretler düzenlemektedir.

OKUL DEĞİL TAKIM SEÇİN

LGS sınavı bitti. Şimdi binlerce öğrencimiz okul arayışında. Bu yıl liseye başlayanlar 2028’de mezun olacaklar. Meslekler hızla şekil değiştiriyor. İnsan kaynağı ihtiyacı sektörlere göre değişiklikler gösteriyor. Arz ve talep dengesi değişiyor. Tabii ki bir de çocuklarımızın mizacı var. Doğuştan gelen yetenekleri var. Bunlar eğitim, öğretim ve çevre ile birlikte beceriye dönüşecek. Özetle hangi okula gitsin sorusuna cevap vermek kolay değil. 5 yıldır liseli gençler olarak gençlere ve velilerine bazı tavsiyelerim var.

• İkametgahınıza en yakın okulları değerlendirin.
• Bölgenizde sektörleri, değişimleri, arz talepleri gözden geçirin.
• Okula değil, okuldaki proje takımlarına gelin. Okulda istediğiniz proje takımı yoksa siz kurun da gelin.
• Hangi okula kayıt kaptırırsanız yaptırın sorunları şikâyete değil projelere dönüştürün.
• Velilerimiz! Not odaklı değil yetenek odaklı olun. Ders saatleri dışında da ne tür kazanımlar elde edecekler onun peşinde olun. Okul ihtiyaçlarına nasıl yardımcı olabilirsiniz araştırın. Her şeyi okuldan beklemeyin. Okullarda velilerin maddi ve manevi destekleri son derece önemlidir.
• Kurum ve kuruluşlar! Sizlerin uzun vadeli gelişimi insan kaynağına bağlıdır. Nitelikli insan kaynağı sizleri çok ilerilere taşır. Bu sebeple iş yeri yakınınızdaki okulun ihtiyaçlarını gidermeye çalışın. Öğrencileri gezi, staj, işbaşı eğitimleri ile destekleyin.
• Geçen gün özel okul açmak isteyen bir belediye başkanı yardımcısına 2 bölüm önerdim. Elektrik-elektronik ve bilişim. Bir okulda bu iki bölüm varsa tüm sektörlere göre takımlar altında insan kaynağı yetiştirilebilir.
• Özetle eğitim yarınlarda takım çalışmalarına dönüşüyor. Takımlarda kendilerini bulabilen çocuklar sektörün aradığı aranan insanlar oluyor.
• Belki de eğitim ve öğretimde alan ve dal kavramı yerine belli sayıda öğrenci alıp sektör desteği ile tamamen takım kültürünün hâkim olduğu hale dönüştürmek gerekiyor. Değişen dünya şartları takımlaşmayı ön plana çıkarıyor. Kurum ve kuruluşlar için hangi okul, hangi bölüm yerine neler yaptın sorunu ön plana çıkıyor.
• Gençler! Yarınlar konfor alanı dışına çıkanların, takımlaşarak iş yapanların olacak. Yarınlarınız için şimdiden daha isabetli kararlar almanız dileğimle.

Prof. Dr. Hüseyin Toros
İstanbul Teknik Üniversitesi Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi ve İTÜ MTAL Müdürü

İlgili Haberler

Çağın gereklerine uygun mesleki eğitim: Girişimcilik ve meslek ahlâkı