M. Ali Demirbaş

Sual: Ateist diyor ki: İlk iki âyette canları ölüm meleğinin aldığı bildirilirken, üçüncü âyette, Allah'ın aldığı yazılıdır. Bu çelişki değil mi? Size vekil kılınan [görevlendirilen] ölüm meleği canınızı alacaktır. (Secde 11)

Sual: Ateist diyor ki: Allah'ın kanunları değişmez diye birçok âyet var. Çelişkili olarak, biz hükümleri değiştiririz diye de âyetler var. Madem daha iyisini getirecektir, neden onu baştan getirmemiştir? Ya da, benzerini getirmeye neden gerek görmüştür? İşte âyetler:

Sual: Ateist diyor ki: Bir âyette, her şeyin Allah'a itaat ettiği bildirilirken, diğer âyetlerde İblis'in itaat etmediği bildiriliyor. Bu bir çelişkidir. İşte âyetler: Göklerde ve yerde olanlar, hep Onundur. Hepsi, Ona boyun eğmiştir. (Rum 26)

Sual: Ateist diyor ki: Kur'anda Cennet ve Cennetler diye geçiyor. Bu bir çelişkidir. İşte âyetler: Erkek veya kadın, iman edip yararlı işler işlerse, işte onlar Cennete girer. (Nisa 124) Rablerine karşı gelmekten sakınanlar ise, bölük bölük Cennete götürülür. (Zümer 73) Allah'a ve Peygamberlerine inananlar için hazırlanmış olup, genişliği gökle yerin genişliği kadar olan Cennete girmek için yarışın. (Hadid 21)

Sual: Ateist diyor ki: Aşağıdaki birinci âyette, Yahudi ve Hristiyanlar Cennete gidecek denirken, diğer iki âyette, Cehenneme gidecekleri bildiriliyor. Bu açık bir çelişki değil mi? İman edenler, Yahudi, Hristiyan ve Sabiinlerden Allah'a ve ahirete inanıp salih amel işleyenler için elbette Rablerinin katında mükâfatlar vardır. (Bekara 62, Maide 69) İslam dininden başka din isteyenlerin, dinlerini Allah kabul etmez. Bunlar ahirette en büyük zarara uğrayacaklardır. (Al-i İmran 85)

Sual: Ateist diyor ki, cinler kulluk için mi yaratıldı yoksa Cehennem için mi? İşte çelişkili âyetler: Ben cinleri ve insanları, ancak bana kulluk etmeleri, ibadet etmeleri için yarattım. (Zariyat 56) Biz cin ve insanların çoğunu Cehennem için yarattık. Onların kalpleri var, anlamazlar; gözleri var, görmezler;

Sual: Ateist diyor ki: 1 gün dünyanın kendi etrafındaki 24 saatlik bir dönüşünden meydana geldiğine göre, dünya yaratılmadan önce böyle bir dönüş olamayacağından, bu zamanı gün olarak hesaplamak mümkün mü? CEVAP: Dünya günü, ahiret günü farklı olduğu gibi, Allahü teâlânın indinde, gün de farklıdır.

Sual: Ateist diyor ki: Yer ve göğün yaratılması için, bazı âyetlerde 6, bazılarında 8 yazıyor: Rabbiniz, gökleri ve yeri altı günde yaratandır. (Araf 54) O, gökleri ve yeri altı günde yaratandır. (Hud 7) Rabbiniz, gökleri ve yeri altı günde yaratandır. (Yunus 3)

Yine İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Onun hakkında konuşanlardan bir kısmı haddi aşıyor, bir kısmı büsbütün mahrum kalıyor. Evliyanın büyüklerinden olan Muhyiddin-i Arabi hazretleri, keşiflerindeki hatalardan dolayı büsbütün reddedilemez. Onun vahdet-i vücud bilgisi, görünüşte, Ehl-i sünnet itikadına uymuyor gibi görünüyorsa da, aradaki fark, yalnız sözde ve kelimelerdedir. (1/266)

Sual: Vehhabiler, (Vahdet-i vücutçular, La mevcûde illallah yani Allah'tan başka varlık yoktur. Ne varsa Allah'tır, her şey Allah'ın bir parçasıdır diyorlar. İ. Arabî, Füsûsul-Hikem de, bu küfür olan görüşü savunuyor) derken, bazıları da, (İbni Arabi, sonra o itikattan dönmüştür. Fütuhat-ı Mekkiyye kitabında bu itikadından döndüğünü açıkça ifade etmiştir. Ancak, vahdet-i vücud düşmanları bunu gizliyorlar) diyorlar. Vahdet-i vücut nedir? İbni Arabi, nasıl birisidir?

Sual: Talak-ı bain ile talak-ı ric'i arasındaki fark nedir? CEVAP: Talak, boşamak demektir. Talak-ı bain, kesin boşama demektir. Talak-ı ric'i, açık boşamadır. Mesela seni boşadım denirse, talakı ric'i olur. Ama istediği zaman, eski nikahına dönebilir. İddet bitene kadar dönmezse, talak-ı ric'i, talak-ı bain halini alır. Üç talak hakkından birini kaybetmiş olur.

Sual: Tam İlmihal Seadet-i Ebediyye'nin cemaatle namaz bahsinde deniyor ki: (İmam, namazda iken namazı bozan bir şey hasıl olursa, bunu hemen cemaate bildirir. Namazdan sonra anlarsa, o cemaatten olduklarını hatırladığına, söyleyerek, haber göndererek, yazarak bildirir. Haber alan, iade eder. Alamayan affolur. Bir kavle göre de, imamın cemaate haber vermesi, lazım değildir.)

Sual: Birçok duanın, kırk gün okunması bildiriliyor. Kırk günün önemi nedir? CEVAP: Kırk sayısı, çoğunluğu bildiren işlerde, asgari en büyük sayıdır. Bir duayı çok okumak istenirse, en az kırk kere okumalıdır.

Sual: Bir arkadaş, şiirlerin ölçülü ve kafiyeli olmalarına itiraz ediyor. "Ölçü ve kafiye, maksadı anlatmaya mani oluyor, aruz vezni, hece vezni, bunlar gereksiz, şiir serbest olmalı" diyor. Arkadaşın söylediği doğru mudur? CEVAP: Şiire değil, kötü şiire karşı çıkılmalıdır. Her şiire karşı çıkmak, çok yanlıştır. Her sanatın bir kaidesi olduğu gibi, elbette şiirin de kaideleri vardır. Bu kaidelere uyulursa, ancak bir sanat değeri olur. Mana ve kaideyi birleştirmek ise, ancak şairin derecesine kalmış bir şeydir. Yani bunu başardığı ölçüde toplum ve tarih önünde kabul görür. Dini şiir ve nasihatlerde rabbani tesir olması için, manaya da dikkat etmeli ve yaşayarak, inanarak yazmalı.

Bir sultanın oğluna nasihatleri: Eğer birisinden bir şey istemeyi düşünürsen, önce onu dene, gör; o kişi cömert mi, yoksa cimri mi? Cömertse ihtiyacını dile getir, ama isteyeceğin zamanı iyi seç. Yani, o kişinin gönlü dar veya aç olduğu vakit isteme ki, umduğundan mahrum kalmayasın. Sonra, dilersen, mümkün olanı dile, ele geçmesi mümkün olmayan şeyi dileme, tâ ki elde edebilesin.

Sual: Başı açık Kur'an okumak caiz mi? CEVAP: Erkeğin okuması tenzihen, kadının okuması tahrimen mekruhtur. Kendi avret yeri açık iken ve avret yeri açık olanlar yanında Kur'an-ı kerim okumak, mekruhtur.

Sual: Bir müctehid, eski ictihadından vazgeçse, o ictihadı, artık geçersiz olmaz mı? Sonraki ictihadı, ilk ictihadını nesh etmez mi? Bir hadis âlimi bir hadise uydurma dese, bu hadis, bütün hadis âlimlerince uydurma sayılır mı? CEVAP: Müctehidin eski ictihadı, kendisini bağlamaz.

Sual: Çok vesveseliyim, abdestte, gusülde ve namazda, niyet ettiğimi unutuyorum. Bunları niyetsiz yapsam, sahih olur mu? Kuru yer kaldı zannederek, defalarca orayı yıkıyorum.

Dünkü yazımızda Allah'a, meleklere ve kitaplara imanı bildirmiştik. Bugün de Amentü'nün diğer esaslarını bildiriyoruz:

Sual: Müslüman olmak için Amentü'deki altı esasa inanmak şarttır, ama inanmak ne demektir? CEVAP: İnanmak, görmüş gibi, kabul etmek, tasdik etmek, beğenmek demektir.