Mehmet Oruç

İslam büyükleri, riyadan, şöhretten kaçınmak için orta halli giyinmekle beraber, nimeti göstermek için iyi ve kıymetli giydikleri de olurdu.

Allah adamları, orta halli giyinirler giyim hususunda haddi aşmazlar, helâlinden ne bulurlarsa onunla iktifa ederlerdi. İsterse keten ipliğinden dokunmuş bir bez olsun! Sadece zaman zaman İslamın vakarını göstermek için güzel ve pahalı şeyler giyerlerdi. Onların bu husustaki delillerinden biri: "Bezâzet imandandır" meâlindeki hadistir. Bezâzet ise süsü bırakmaktır.

Peygamber efendimiz buyurdu ki: "Allahü teâlâ, Kıyamette, şu yedi sınıf mümini, hiçbir gölgenin bulunmadığı günde, Arş'ın altında gölgelendirir. Yani onu kendi himayesine alır:

Şerefüddin Ahmed bin Yahya Müniri hazretleri buyuruyor ki: "İslamiyet, nefsin arzusu olan şehvet ve gadabın yok edilmesini değil, her ikisine hakim olup, dine uygun kullanılmasını emreder. Süvarinin atını ve avcının köpeğini yok etmesi değil, bunları terbiye ederek, kendilerinden faydalanması gerektiği gibidir. Yani, şehvet ve gadap, avcının köpeği ve süvarinin atı gibidir. Bu ikisi olmadıkça, ahiret nimetleri avlanamaz. Fakat, bunlardan faydalanmak için, terbiye ederek, dine uygun kullanılmaları gerekir."

Süfyan-ı Sevrî buyurdu ki: "Ben, her şeyden fazla bir itina ile nefsime bakmışımdır. O, bazen benimle beraberdir, bazen de aleyhime geçmiştir... Ey insanlar, birbirinizle husumete düşmezden evvel, nefslerinizi şehevî arzulardan alıkoyunuz!" Onların bu husustaki delillerinden biri, Peygamber efendimizin: "Cennet nefse hoş gelmeyen şeylerle, cehennem de şehvetlerle süslenmiştir" meâlindeki sözleri ile nefsine ve şehvetine hakim olamayanın Cehenneme gideceği bildirilmiştir.

Allah adamlarının güzel ahlâkından biri de, dünyevî arzularına kavuşamadıkları zaman üzülmeyip aksine sevinç duymaları idi.

İslam büyüklerinin, ihyaç fazlası mal istememelerinin sebebi, mubah olan bu malın insanı azdırıp harama sebep olması korkusuydu.

İslamiyetin esası, "Ettazim-ü li-emrillah veşşefakatü li-halkıllah"tır. Yani, Allahü tealanın emirlerine tazim ve hürmet ve mahluklarına şefkattir. Yapamasa bile dinin emirlerine inanıp saygı göstermektir...

Allah adamları, ihtiyaç miktarı mal edinirler, fazlasından sakınırlardı. Fazlasının hesabından korkarlardı. Zaten fıkıh âlimleri de, helal malı, ihtiyaçtan fazla toplamak mekruhtur, demişlerdir. Zekatını vermezse, bu mal ayrıca günaha, azaba sebep olur. Hadis-i şerifte, "Paranın kuluna, paraya tapana lanet olsun!" buyuruldu. Malı ahiret için kullanmak çok iyi ise de, bu çok zor bir iştir, manileri engelleri çoktur.

"Benim kerîm bir Rabbim var. O derece kerîm, o derece cömert ki, bir günde bende yetmiş günâh birden görse benim sahibim yine de öfkelenmez, beni kapısından kovmaz..."

İslam büyükleri, mevki makam, mal mülk gibi dünyalıklar ellerinden çıktığı zaman, kalblerinde derin bir rahatlık ve genişlik hasıl olurdu.

Muhammed Masum hazretleri buyurdu ki: İnsana gelen hastalıklar, elemler, takdir-i ilahi ile gelmektedir. Sabredip Allahü tealanın kereminden afiyet beklemelidir. Her şeyin Hak tealadan geldiğini bilmelidir. Dertlerden, elemlerden kurtulmak için dua ve istigfar etmelidir. Tesiri, faydası kati olan sebeplere yapışmalı, sebeplerin tesirini Allahü tealadan beklemelidir.

Allah adamları, musibet ve sıkıntıları, nimet ve rahata tercih ederlerdi. Allah'a olan yönelişlerinin devamlı oluşu da bundandı. Çünkü, Allah'ı seven, kulu Allah'a yaklaştıran şeyleri de sever.

İslam büyüklerinin, takdiri ilahiye, Allah'tan gelene rızaları tamdı. Bunun için, başlarına gelen sıkıntılardan, belalardan üzüntü değil zevk duyarlardı. Bunların acılarını hissetmezlerdi.

Habbâb bin Eret hazretleri anlatır: Bir defasında biz, Resûlullah efendimize gitmiştik. O, Kâbe'nin gölgesinde oturmaktaydı.

İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Her gün insanın karşılaştığı her şey, Allahü teâlânın dilemesi ve yaratması ile olmaktadır. Bunun için, irâdelerimizi O'nun irâdesine uydurmalıyız! Karşılaştığımız her şeyi aradığımız şeyler olarak görmeliyiz ve bunlara kavuştuğumuz için sevinmeliyiz! Kulluk böyle olur.

İyiliği emredip kötülüğü önlemek isteyen kimse, bunu Allah rızası için yapmalıdır. Dünyalık menfaat söz konusu olmamalıdır. Sevgi ve şefkatle muâmele etmeli; sert, kaba ve kırıcı davranmamalıdır...

Resûlullah efendimiz buyurdu ki: "Üç şey vardır ki, kim onlara kavuşursa dünyada ve âhirette en hayırlı şeye ermiş olur. Bunlar: Allahü teâlânın hükmüne râzı olmak, belâlara sabretmek ve bolluk, rahatlık anlarında Allahı unutmamaktır."

"Siz, iyiliği emretmeli, kötülükleri de önlemelisiniz. Yoksa, Allahın, tarafından size bir cezâ vermesi yakındır. İyiliği emredip kötülüğü önleme vazîfesini yapmadıkça Allahın azâbına çarpılmanızdan korkulur."

Süleyman aleyhisselâm, "Yâ Rabbî, halinden razı olan fakîrlerin sâlih olanlarını çok seviyorsun.