Söz uçar yazı kalır

Eskişehir'den H. Ş. rumuzlu okuyucumuzun sorusunu cevaplamaya bu hafta da devam ediyoruz. Şöyle ki; Kat karşılığı inşaat sözleşmeleri adi sözleşmeler ile olmaz. Bu tür sözleşmeler resmi şekle tabidir. Borçlar Kanunu'nun 213. maddesi ve Noterlik Kanunu'na göre, gayrimenkul satımına yönelik sözleşmeler resmi şekilde yapılmak zorundadır. Bunun için, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin de noterden, düzenleme şeklinde ve hususi olarak yapılması gerekmektedir. Okuyucumuz bu kurala uymadığı için, arsa sahibinden bir hak iddia edemez. Keza, noterden yapılacak bu sözleşmenin dahi, arsa sahibine karşı bir hak bahşedebilmesi için, mutlaka tapu siciline şerh verilmesi gerekir. Şerh ile alenilik ilkesi sağlanmış olur. Böylece üçüncü kişileri de bağlayıcı olur. Okuyucumuzun mektubunda böyle bir şerhin de verilmediği anlaşılmaktadır. Bundan dolayı, arsa sahibine karşı yine bir hak iddia edilemez. Üçüncü olarak, arsa sahibi ile müteahhit arasındaki sözleşme, tapu siciline şerh edilmediği için müteahhide bir hak vermez. Özellikle üçüncü kişi konumundaki alıcılara ise hukuki bir imkan tanımaz. Bundan dolayı da okuyucumuz hukuken arsa sahibine yönelemez. Zarar, zarar ile giderilmez Okuyucumuzun müracaat edeceği hukuki imkanlara gelince; 1- Arsa sahibi ile yazılı bir anlaşma yapıp, arsa üzerinde kat irtifakı tesisini sağlayabilirler. Böylece, herkes satın aldığı yere isabet eden kat irtifaklı tapu senedini alabilir. 2- Bunun için, arsa sahiplerine belge ve sözleşme mukabilinde bir bedel ödenebilir. Bu bedel üzerinde pazarlık yapılabilir. 3- Arsa sahibine ödenen bedel için ve ayrıca gecikilen aylar açısından ecrimisil olarak müteahhitten tazminat talep edilebilir. Bunun için mahkemeye müracaat etmek gerekir. 4- Müteahhit, bu inşaatı kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile yaptığını, binanın yarısının arsa sahibine ait olduğunu, tapuların intikalinin binanın bitiminde yapılacağını alıcılardan gizlemiştir. Bir hile içine girmiştir. Bu hile ve desiseler neticesinde alıcıları aldatmış ve böylece dolandırıcılık suçunu işlemiştir. Bu hususu şahit beyanları ile ispat edebilir. Bunun için, Cumhuriyet Savcılığı'na suç duyurusunda bulunabilir. Bir musibet bin nasihatten yeğdir Hukuki imkanlarını ve haklarını kullanmak noktasında takdir okuyucumuzundur. Ancak, kat karşılığı inşaatlar ile ilgili yoğun problemlerden ibret almak ve bundan dolayı tedbir almak yalnız musibete uğrayanın işi olmamalıdır. Bunun için, bu konularla ilgili iştigal sahası olanların hukukçu gözetiminde iş yapması ve müşavirlik hizmetlerinden sonuna kadar faydalanması esastır. Uygulamada, bazı müteahhitlerin, üzerlerinde arsa olmadığı halde veya bazen hisse vererek, bir yeri birden çok kişilere sattıkları gerçeği ile karşılaşabilmekteyiz. Bu durumda ise vatandaşların mağdur olduğu da açıktır. Bunun için, inşaat sahiplerinin mutlaka malik olması; kat irtifakının mutlaka ruhsat ile birlikte kurulması, kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapılması halinde bunun tapu siciline şerhinin kanuni zorunluluk haline getirilmesi icap etmektedir.