Gözümüzü
temizlemek ve göz üzerini nemlendirmek için göz kırparız. Hayatımız
boyunca yaklaşık dört yüz on sekiz milyon kere hem de... Sıradan bir
beden rutini olsa da aslında pek arızalı, pek tehlikeli bir eylemdir. Aç
kapa, aç kapa, Mors alfabesi gibidir. Her göz kırpış ayrı anlam
içerdiğinden dikkatli tatbik etmek gerekir.
N'aber?;
Tek göz sallamalı kırpış. Tanıdıkla karşılaşıldığında refleks olarak
yapılan, 'merhaba, ne haber?' demeye gerek duyulmayan (kaşlar da
kaldırılarak) pratik selamlama hareketi. Kalabalık, sessizlik gerektiren
ortamlarda kullanışlıdır. Standart karşılığı; baş hafif sağa eğilirken
gözleri kapatarak "iyilik" cevabıdır.
Hadi; İfadesiz
saniyelik tek kırpış. "Hadi" anlatımı olmakla birlikte sinyal
vermektir. Göz kırpılan kişi kuvvetle muhtemel bir tehdit altındadır, ya
da harekete geçmesi gereken zamanı ıskalamaktadır. Derhal pozisyon
değiştirilmeli, manasız ataklar sergilenmemelidir. En sağlıklısı, kırpan
kişiyi yalnız yakalayıp olayın içyüzünü tartmaktır.
Alarm; Seri
ve atipik kırpışlar. Kırmızı alarma eş değerdir! En kısa zamanda ilgili
aksiyon terk edilmeli veya ortamdan uzaklaşılmalıdır.
İşmar; Baygın
uzun süreli kırpış. Açık davettir.Gülümse-me ile desteklenebilir.
Beklenti doğurur. Kırpan kişinin sürprizlerine açık ve ortak olunacağına
dair mesajlar yüklüdür. Yine de sağlıksız ve demode bir kur yapma
yöntemdir.
Yeşilçam; Türk filmlerindeki göz
kırpıştırma ekolünün devamıdır. Türkan Şoray duayendir. Ben safım,
kınalı kuzuyum anlamına geldiği gibi çekicilik ve albeni de içerir.
Devir değiştiğinden mütemadiyen yapılması çekicilikten ziyade ifadeye
salaklık kazandırır. Erkeklerin göz kırpıştırması ise, yanlış anlamalara
sebep olacaktır. Kimsenin aklına "ya belki adamın gözünde arpacık
çıkmıştır" fikri gelmez, aman derim.
Bana güven; Eğimli
uzun tek kırpış; baş hafifçe aşağıya indirilir, iki göz birden orta
uzunlukta kırpılır. 'bana güven...' anlamı taşır. Tekrarlı yapılması,
aralarında anlaşmış iki kişinin 'sen biliyorsun ne yapacağını' anlamında
mesajlaşmasıdır. Bir araştırın bakalım neler dönüyor.
Eyvallah; Eğik
kırpış ve baş eğilmesi; "eyvallah" sözcüğünün yerini tutan bir onama
mimiğidir. Huylanılmasına gerek olmadığı gibi, hâlihazırda sergilenen
davranışın sürdürülmesinde yarar vardır.
Devam et; Çift
göz seri kırpış. Yukarı aşağı baş hareketi ile desteklendiğinde "devam
et" anlamı içeren "seni dinliyorum" mesajı da gönderen mimiktir. Can
sıkıcı sohbetlerin vazgeçilmez davranışıdır.
Zzzz...; Çift göz ağır rahvan kırpışlar; karşıdaki kişinin uykusunun geldiğine delalettir. Ayrıca bir anlam çıkarmanın manası yoktur...
Ninem diyor ki: Gözü tanede olan kuşun ayağı tuzaktan kurtulmaz!..