Rusya-Ukrayna savaşının sona ermesi için Moskova ile bir anlaşma yapabileceklerini kaydeden ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna'da uzun zamandır seçim olmadığını belirterek “Artık seçim ve Ukrayna'ya aktarılan paraya ne olduğunu öğrenmenin de zamanı geldi…" demiş.
Trump, savaşı değil ama Ukrayna’yı bitirecek!..
Ukrayna’yı önce savaşa teşvik edip sonra mağlubiyetini ilan eden ABD şimdi verdiği paraları geri almak için işgalciler ile iş birliği yapıyor.
Bunun zemini Rusya ile Suudi Arabistan’da yapılan görüşmelerde hazırlandı. Riyad zirvesinde üzerinde anlaştıkları üç aşamalı Barış Planı’nın(!) ilk aşamasında yapılacak ateşkesin ardından Ukrayna’daki devlet başkanlığı seçimleri yer alıyor.
Trump, Florida’daki malikânesinde yaptığı açıklamada “Bunu söylemekten nefret ediyorum ama Ukrayna’daki lidere destek oranı yüzde dörde düştü” diyerek seçimlere işaret etti.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, Rusya ile yapılan müzakerelerde kendilerinin saf dışı bırakılıp yer almamasını eleştirerek “Savaşın bitmesine ilişkin planları bizde sorulara yol açıyor. Biz bu müzakere masasının neresindeyiz?.. Bu savaş Ukrayna’da yaşanıyor. Putin, Ukraynalıları öldürüyor ABD’lileri değil…” diye tepki gösteriyor.
Ne var ki Ukrayna barış şansını çok daha önce yakalamıştı.
Rusya ve Ukrayna, İstanbul görüşmeleri (Mart-2022) olarak bilinen müzakereler sırasında bir anlaşmanın eşiğindeydi.
Ukrayna, NATO üyeliğinden vazgeçmeyi ve yabancı askerlerin ve askerî tesislerin konuşlanmasına izin vermemeyi taahhüt etmişti ve Rusya, görünüşe göre güçlerini 23 Şubat'taki seviyelerine çekmeyi kabul etmişti.
Ancak İngiltere Başbakanı Boris Johnson, 9 Nisan'da Kiev'e müdahale etti ve anlaşma imzalanmasını engelledi. Gerekçesi ise: “Rusya'nın kan kaybetmesi için uzun bir savaşa bel bağlayan Batı ülkelerinin savaşın sona ermesine hazır olmamasıydı…”
Bugün ise Ukrayna’nın geleceğini belirleyecek görüşmelerde masada yer alması tartışma konusu oldu. Gelişmeler, başta AB ülkeleri olmak üzere tüm dünyanın ABD ile olan ilişkilerini gözden geçirmesini zorunlu kılıyor.
Trump artık, müttefiklerine yönelik büyük bir "Rus yayılmacılığı" söylemleri kullanarak “Amerikan liderliğinin ne kadar gerekli olduğuna” kimseyi ikna edemez.
Nitekim Fransa Cumhurbaşkanı Macron, barış müzakerelerinde masa dışı kalma endişesiyle yeni bir zirve planlıyor.
Riyad'da, ABD ile Rusya'dan üst düzey heyetler arasında yapılan görüşmelerin sonrasında Avrupa Parlamentosu'ndaki (AP) en büyük dört grubun yayımladığı ortak bildiride, "Avrupa, ortak değerlerimiz ve çıkarlarımızın savunulmasında artık ABD'ye tamamen güvenemez" ifadesi yer aldı.
Sonuçta, Ukrayna ve AB ülkeleri Rusya'dan algılanan tehdidin dengelenmesinde en etkili aktörün ABD olacağı konusunda endişeliler.
Trump üzerinde ortak kanaat: “Çok hızlı hareket ediyor, çok fazla şeyi kırıyor… Trump yönetiminin değişken ve güvenilmez politikalarından uzaklaşmak ve daha istikrarlı müttefiklere yönelmek, her hükûmet için akıllıca bir seçim olacaktır…”
ABD korumacılığının Ukrayna’da iflası ile büyük hayal kırıklığı yaşayan AB ülkeleri kendi gelecekleri için ihtiyaç duydukları adres olarak Türkiye’yi işaret ediyor.
“Türkiye Azerbaycan’ın işgal altındaki Karabağ’ı kurtarmasını sağlamıştı. Ukrayna’nın Ankara’nın desteğine ihtiyacı var…” diyen Batı medyası ABD korumacılığının iflas ettiğini ilan ediyor.
Haksız da değiller… Trump, savaşı değil ama Ukrayna’yı bitirecek!..
Hikmet Köksal'ın önceki yazıları...
