2023/Mart ayında EYT’lilerin de emekli olmalarıyla birlikte yıl sonunda emekli sayısı 16 milyonu aşacak. Ancak düşük emekli maaşları, hayat pahalılığı ve yüksek enflasyon nedeniyle emeklilerin %70’inden fazlası geçinmek için tekrar iş hayatına dönmekte ya da bir iktisadi faaliyet icra etmektedir.
Hâl böyle iken emekliler rahat bir nefes almak için gözleri, her sene maaşlarına yapılan güncellemeler ve verilen vaatlerde olmaktadır.
Her sene ocak ve temmuz aylarından SSK, Bağ-Kur ve memur emeklilerin maaşları güncellenmektedir. Yapılan güncellemelerde enflasyon ve refah payları dikkate alınmaktadır. Ancak Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili Seçimlerinin hemen öncesinde nisan ayında en düşük SSK ve Bağ-Kur maaşları 5.500 TL’den 7.500 TL’ye yükseltilmiştir.
Memur emeklilerinin maaş güncellemesi ise 74 yıldan beri çalışan memurların maaşlarına yapılan güncellemelere endeksli bulunmaktadır.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI ASGARİ ÜCRET VE AÇLIK SINIRININ ALTINDA
Geçtiğimiz nisan ayında emekli maaşı 7.500 TL’nin altında olanlara zam yapılmıştı. Bu durumda en dipten en az prim ve kazançtan emekli olanlardan gerçek maaşı 3.000-3.500-4.000-4.500-5.000-5.500-6.000-6.500-7.000-7.499 TL olan tüm emekliler aynı kefeye konulmuştur. Hâl böyle iken aynı kategoride yer alanlar arasında bile memnuniyetsizlik oluşturulmuştur. Yüksek primler ve kazançlar ödeyerek yüksek emeklilik maaşı bekleyen 7.500 TL üzeri maaş alanlara ise nisan ayında tek bir kuruş zam yapılmamıştır.
Oluşan memnuniyetsizliğin giderilmesi için temmuz ayında yüksek refah payı sözü verilmiştir. Buna karşın SSK ve BAĞ-KUR emeklilerinin zam oranı memur emeklileri ile birlikte sadece %25 yükseltilmiştir. Bu durumda kök maaşı 6.000 TL ve altında olan milyonlarca emekliye tek kuruş bir güncelleme yapılmamış olmaktadır.
En düşük emekli maaşı haziran ayında asgari ücretin %88,5’na denk gelirken temmuz ayında asgari ücrete yapılan artışla birlikte yeni asgari ücretin %65’ine kadar gerilemiştir. Bu durumda asgari ücret bazında bile en düşük emekli maaşı yaklaşık %23 oranında azalmıştır.
Türk-İş’in en son araştırmasında açlık sınırı 10.373 TL’den 11 bin 658 TL'ye yükseldiği ilan edilmiştir. Bu durumda emeklilerin çoğunluğunun maaşı açlık sınırının altında kalmaktadır.
En düşük SSK ve Bağ-Kur maaşları ise açlık sınırının %65,5’na kadar gerilemiştir.
MEMUR EMEKLİSİ DE AÇLIK SINIRININ ALTINDA
Emeklilik sistemimize bakıldığında memur ve memur gibi sosyal güvenlik kapsamında bulunan kamu görevlilerinin emeklilik işlemleri ile emeklilik maaşlarının güncellenmesinin daha sade, anlaşılır ve köklü uygulamalara dayandığı görülmektedir. Yaklaşık 74 yıldan beri memur emeklileri maaşlarının güncellenmesinde her zaman aktif olarak çalışan memurlara bakmaktadır. Keza memurlara gelen güncellenmeler memur emeklilerine de uygulanmaktadır.
Temmuz ayında yapılacak artışlarda Cumhurbaşkanımızın en düşük memur maaşının 22 bin TL’ye yükseltilmesi vaadi muvacehesinde memurlara oransal olarak %17,55 ve seyyanen 8.077 TL zam yapılmasını öngören Kanun Teklifi TBMM’ye intikal ettirilmişti. Kanun teklifinde öngörülen seyyanen zamdan maalesef memurların mahrum bırakılması öngörülmüştür.
Bu durum memur emeklileri arasında infiale yol açmıştır. Zira memur emeklileri daha önceden böyle bir durumla karşılaşmamıştı. Üstelik Cumhurbaşkanımızın en düşük memur maaşının 22 bin TL’ye yükseltilmesinin otomatikman memur emeklilerine de yansıtılacağı vaadine rağmen…
Diğer yandan memur emeklilerinin nisan ayında da zam beklentileri karşılanmamıştı. Özetle memur emeklilerinin maaş artışlarının geleneksel olarak çalışan memurlarla arasında bağ ilk defa koparılmış ve sadece %25 oranında zam yapılmıştır. Bu durumda en düşük memur emekli maaşı 7.901 TL’den 9.288 TL’ye çıkarılmıştır. Böylece en düşük memur emeklilerinin maaşları hem asgari ücretin hem de açlık sınırının altında kalmış olmaktadır.
EMEKLİLERİN BEKLEMEYE MECALİ KALMADI
Yüksek gıda ve kira enflasyonu ve son günlerde peş peşe gelen zam ve yüksek vergiler takati kalmayan memurları sahalara döktü. İstanbul’da Ankara’da ve yurdun dört bir yanında emekliler geçinemediklerini feryat u figan etmektedir. İktidar ittifakında yer alan parti liderleri emeklilerin bu durumuna sessiz kalmadılar.
Öte yandan iktidar cenahındaki milletvekilleri de emeklilerin yakınmaları nedeniyle zor durumda kalmaktadır. Bu ahvalde tüm emeklilerimizin bir an evvel rahatlatılmasını umuyoruz.
Zira her daim vermiş olduğu vaatleri yerine getiren ve halkın sorunlarına duyarlı olan Cumhurbaşkanımızın emeklilerimizin mutlaka sesine kulak vereceğini ve en geç 1 Ekim’de TBMM açılır açılmaz yeni bir güncelleme yapmasını bekliyoruz…