SGK ve vergi borçları başta olmak üzere belediye ve diğer yerel yönetimlere olan borçlar, gümrük borçları, TOBB üye aidatları, Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu hükümlerine göre esnaf ve sanatkârların üyesi oldukları odalara olan aidat borçları, ihracatçı birliklerine olan üyelik aidat borçları, yükseköğretim kredi borçları ile diğer kamuya olan borçların en kapsamlı şekilde yapılandırılmasını öngören kanun teklifi hâlen TBMM’de işlem görmektedir.
Özellikle SGK ve vergi borç yapılandırmalarını takip eden okuyucularımız kanun teklifinin akıbetini takip etmektedir. Zira bu kanun teklifi gazetemizi takip eden borçlu EYT’liler ve diğer çalışanlar başta olmak üzere esnaf-sanatkâr, şirket ortağı, iş yeri sahibi ve diğer okurlarımızı yakından ilgilendirmektedir.
28 ŞUBAT 2023 GÜNÜ TAKVİM BELLİ OLACAK
Şubat ayının başında yasalaşması ve yürürlüğe girmesi beklenen Borç Yapılandırma Torba (Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair) Kanun Teklifi, maalesef 6 Şubat tarihinde vuku bulan ve yüreğimizi parçalayan elim deprem silsilesi felaketi nedeniyle TBMM’nin yasama faaliyetlerine ara vermesi nedeniyle gecikmiştir.
28 Şubat 2023 günü TBMM tekrar yasama faaliyetlerine hızlı bir şekilde başlayacaktır. Dolayısıyla EYT Kanun Teklifi ile Borç Yapılandırma Kanun teklifinin hemen ele alınması söz konusu olacaktır.Dolayısıyla yasama sürecinin bitmesiyle birlikte önümüzdeki mart ayı başında SGK ve vergi borçları başta olmak üzere kamuya ait tüm borçlar için başvuru süreci başlatılacaktır.
YAPILANDIRILACAK KURUM ALACAKLARI
TBMM’ye intikal ettirilen kanun teklifinde borç yapılandırmasına ilişkin Kanunun yayım tarihinden önce Kanunun ilgili hükümlerinde belirtilen sürelerin sonuna kadar tahakkuk ettiği hâlde ödenmemiş olan borçlar yapılandırılacaktır.
Bu kapsamda yapılandırmaya konu alacakların ait olduğu idareler; Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, il özel idareleri, belediyeler, Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı (YİKOB) yer almaktadır.
YAPILANDIRMAYA KONU OLACAK BORÇ TÜRLERİ
Kanun teklifinde yapılandırmaya konu borçlar esas itibarıyla 31/12/2022 tarihi dikkate alınarak belirlenmiştir.
Buna göre vergiler, vergi cezaları, idari ve adli para cezaları, gümrük vergileri ve idari para cezaları, sigorta primleri, topluluk sigortası primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ile bu alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi, cezai faiz, gecikme cezası gibi fer'i alacaklar kapsama alınmıştır.
Ayrıca, bu idarelerin Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında takip ve tahsil edilen diğer alacakları ile belediyelerin, su, atık su ve katı atık gibi alacakları Kanun kapsamındadır. Diğer yandan işletmede mevcut olduğu hâlde kayıtlarda yer almayan ya da kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat, demirbaşlar ile kasa mevcudu ve ortaklardan alacakların beyanına ilişkin düzenlemeler de Kanun Teklifinde yer almaktadır.
İHTİLAFLI BORÇLARIN DURUMU
Bahse konu borç yapılandırma kanununda kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan kamu alacaklarının ne şekilde yapılandırılacağı açıklığa kavuşturulmuştur. Buna göre Kanunun yayımı tarihi itibarıyla ilk derece yargı mercileri nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan ikmalen, re'sen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkukların yapılandırılması, ayrıca kanunun yayımı tarihi itibarıyla ilgisine göre istinaf veya temyiz süreleri geçmemiş ya da istinaf/itiraz veya temyiz yoluna başvurulmuş ya da karar düzeltme talep süresi geçmemiş veya karar düzeltme yoluna başvurulmuş olan ikmalen, re' sen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkukların yapılandırılması da düzenlenmiştir.Bu meyanda ihtilaflı kamu borcu olanların da yasanın yürürlüğe girmesi hâlinde ilgili kamu idaresine başvurarak faydalanmasını tavsiye ediyorum.
YAPILANDIRMA TÜRLERİ
Yapılandırmadan faydalanmak isteyenlerin, yapılandırma kanununun yürürlüğe gireceği tarihten itibaren müracaat etmesi gerekecektir. Daha önceki yapılandırmalarda olduğu gibi yine hem peşin ödeme hem de taksitli ödeme seçenekleri olacaktır. Başvuruda bulunan mükelleflerin borçlarını genel olarak aylık devreler hâlinde azami 48 eşit taksitte ödemeleri öngörülmüştür. Ayrıca daha kısa sürede ödeme seçenekleri de düzenlenmiştir. Ancak, yapılandırılan borçların taksitler hâlinde ödenmek istenmesi durumunda, söz konusu borçların kanunda belirtilen katsayılara göre arttırılmış şekliyle ödenmesi gerekecektir. Borçların, ilk taksit ödeme süresi içinde peşin ödenmesi veya yapılandırılan alacağın ilk taksit ödeme süresi içinde tamamen ödenmesi şartına bağlı olarak fer'i alacaklar yerine hesaplanmış olan Yİ-ÜFE tutarından %90 oranında indirim yapılacağı öngörülmüştür.