Sosyal Güvenlik Kurumu uygulamasında çok sayıda riske karşı farklı gelir ve maaş bağlanmaktadır.
Hastalık ve engellilik nedeniyle SGK bu hastalıkların işe girmeden önce mi, yapılan iş kaynaklı mı yahut sigortalılık başlangıcından sonra mı ortaya çıkıp çıkmadığına bakmaktadır.
2025 yılının ilk ayında hastalık ve engellilik nedeniyle emeklilikte en çok vergi indirimiyle emeklilik damgasını vurdu. Zira engellilerin SSK döneminden beri müktesep hakları olan vergi indirimiyle emeklilik uygulamasına son verilmesi infiale yol açtı.
Şimdi bu yazımda çok farklı bir emeklilikten bahsedeceğim.
Yine hastalıklara bağlı bir emeklilik. Ancak bu emeklilik tamamen yapılan işe göre mesleğe göre ortaya çıkan hastalık kaynaklı bir emeklilik çeşididir.
Meslek bazlı bu emeklilik uygulaması, diğerlerinden daha kolay. Hatta hiçbir yaş, sigortalılık süresi, prim şartı bile yok.
Tek şart SGK tarafından hastalığın meslek nedeniyle ortaya çıktığına karar verilmesidir.
Yaptığı işten dolayı hastalandıkları tespit edilenler kaç yaşında olurlarsa olsunlar hiçbir yaş şartı gerekmeksizin hemen SGK’dan emeklilik geliri almaya hak kazanabilmektedir. İş veya meslek kaynaklı hastalıklar diğer hastalıklardan farklı olarak meslek hastalığı olarak değerlendirilmektedir.
Meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik hâlleri olarak tanımlanmıştır. Bir hastalık veya engellilik hâlinin meslek hastalığı sayılabilmesi için;
Sigortalı olunması,
Yürütülen işin sonucu olarak ortaya çıkması,
Meslek hastalığının Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilmesi, (Hastalığın Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliğinde yer alması ve Kurum Sağlık Kurulunca maruziyet/yükümlülük sürelerinin yeterli/aşılmamış olduğunun tespit edilmesi) unsurlarının bir arada gerçekleşmesi gerekmektedir.
Meslek hastalığı tamamen yürütülen işle ilgili olayları kapsamaktadır.
Bu hastalıkların en belirgin özelliği zamanla ve tekrarlanan eylemler sonucu oluşmasıdır.
Meslek hastalığına maruz kalan kişiler hem kendileri hem de ölümleri hâlinde hak sahipleri maddi ve manevi tazminat davaları açmaktadır. Açılan davaların büyük bölümü de kazanılmaktadır.
Hangi hastalıkların meslek hastalığı sayılacağı ve bu hastalıkların, işten fiilen ayrıldıktan en geç ne kadar zaman sonra meydana çıkması hâlinde sigortalının mesleğinden ileri geldiğinin kabul edileceği meslek hastalıkları listesine göre tespit ve tayin edilmektedir.
Herhangi bir meslek hastalığının klinik ve laboratuvar bulgularıyla kesinleştiği ve meslek hastalığına yol açan etkenin, iş yeri incelenmesiyle kanıtlandığı hâllerde, meslek hastalıkları listesindeki yükümlülük süresi aşılmış olsa bile, söz konusu hastalık, Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunun kararı ile meslek hastalığı sayılabilmektedir.
Meslek hastalıkları, meslek hastalıkları listesinde;
A Grubu: Kimyasal maddelerle olan meslek hastalıkları,
B Grubu: Meslekî cilt hastalıkları,
C Grubu: Pnömokonyozlar ve diğer meslekî solunum sistemi hastalıkları,
D Grubu: Meslek bulaşıcı hastalıklar ve
E Grubu: Fizik etkenlerle olan meslek hastalıkları,
Olmak üzere 5 grupta toplanmıştır.
İsa Karakaş'ın önceki yazıları...