Depremzede iş yeri çalışanlarına kısa çalışma ödeneği

06.02.2023 ve 07.02.2023 tarihlerinde merkez üssü Kahramanmaraş olan depremler bu ilimizle birlikte Adana, Adıyaman, Hatay, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa illeri ve ilçelerinde büyük yıkım ve felakete sebep olmuştur. Bahse konu illerde istihdamın korunması, işsizliğin önlenmesi ve iş yerlerine destek sağlanması için ivedi olarak kısa çalışma uygulamasının şartsız olarak devreye konulması elzemdir.

DEPREM: “ZORLAYICI SEBEP”

İşverenin kendi sevk ve idaresinden kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen, bunun sonucu olarak bertaraf edilmesine imkân bulunmayan, geçici olarak çalışma süresinin azaltılması veya faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması ile sonuçlanan dışsal etkilerden kaynaklanan 06.02.2023 ve 07.02.2023 tarihlerinde mezkûr illerde vuku bulan depremlerin zorlayıcı sebep olduğu izahtan varestedir.

 

Bu bağlamda belirtilen depremler nedeniyle kısa çalışma ödeneğinden faydalanılması açısından yasal bir engel bulunmamaktadır.

 

Geçmiş yıllarda deprem felaketinin olduğu illerimizde işsizlik sigortası fonundan çalışanlara kısa çalışma ödeneği verilmiştir.

 

Kısa çalışma uygulamasının mevzuatımıza girdikten sonra örneğin 2011 yılında Van ilimiz ve etrafında meydana gelen depremde çalışanlar bu ödenekten faydalanmıştır.

KISA ÇALIŞMA BAŞVURULARI

Depremin vuku bulduğu Kahramanmaraş, Adana, Adıyaman, Hatay, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Malatya, Osmaniye, Elâzığ, Şanlıurfa illeri ve ilçelerinde depremin ekonomik etkilerinin azaltılması, istihdamın korunması ve çalışanların geçimlerini sürdürmeleri açısından kısa çalışma uygulaması hayati önem taşımaktadır. Bu illerimizde depremden etkilenen işverenler kısa çalışma ödeneği başvurusunda bulunabilirler.

 

Kısa çalışmaya tabi tutulan işçinin kısa çalışmanın başladığı tarihte çalışma sürelerini ve prim ödeme şartlarını sağlamış olması gerekmektedir. İşçiler için aranan şartlar deprem yaralarının sarılması için yumuşatılarak mümkün olduğunca bütün işçileri kapsayacak şekilde faydalandırılması iş yerlerinin ayakta kalması açısından hayati ehemmiyet taşımaktadır.

 

Önceki uygulamalarda olduğu gibi depremden olumsuz etkilendiği gerekçesiyle kısa çalışma talep eden işveren; buna ilişkin kanıtlarla birlikte “Kısa Çalışma Talep Formu” ile “Kısa Çalışma Uygulanacak İşçi Listesi”ni bağlı olduğu İŞKUR biriminin elektronik posta adresine, elektronik posta göndermek suretiyle kısa çalışma başvurusu yapabilmesinin mümkün olduğu değerlendirilmektedir.

İŞÇİLERE VERİLECEK KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNİN MİKTARI

Kısa çalışma ödeneği; sigortalının son 12 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %60’ı esas alınarak hesaplanmaktadır.Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği tutarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %150’sini geçememektedir. Kısa çalışma ödeneği, iş yerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde çalışılmayan süreler için, işçinin kendisine ve aylık olarak her ayın beşinde ödenir. Ödemeler ilgililerin IBAN hesaplarına aktarılmakta, IBAN bilgisi bulunmayan vatandaşların ödemeleri de PTT Bank aracılığı ile yapılmaktadır.Kısa çalışmanın günlük, haftalık veya aylık çalışma süresi içerisinde yapılacağı zaman aralığı iş yerinin gelenekleri ve işin niteliği dikkate alınarak işverence belirlenir.

Kısa çalışmada sağlık yardımlarından faydalanılması

Kısa çalışma uygulaması süresince işçilerin çalışmadıkları günler için aynen işsizlik ödeneğinde olduğu gibi GSS (Genel Sağlık Sigortası) primleri İŞKUR tarafından SGK’ya ödenmektedir.Dolayısıyla sigortalılar ile bakmakla yükümlü olduğu kişiler sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir.

 

Sigortalının kısa çalışma ödeneği alırken aynı anda SGK geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması durumunda geçici iş göremezlik ödeneğine konu olan sağlık raporunun başladığı tarih itibarıyla kısa çalışma ödeneği durdurulmaktadır.

 

Durdurulan dönem için sadece geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir. Aynı anda iki ödenek verilmez. İşverenlerin iş göremezlik ödeneği almaya başlayan sigortalılara İŞKUR’a bildirmeleri mecburidir.  

 

***

 

"Çaresizlik nedir bilir misin? Kalbin kanatlanıp gittiği yere, bedenin gidememesidir." Şems-i Tebrizî