EPT’lilerin eksik primleri tamamlama yolları

Dört maddelik EYT Kanununun Resmî Gazete’de yayımlanmasının ardından bir milyona varan EYT’li uzun yıllardan beri bekledikleri emeklilik hayali için SGK’ya müracaat etti. Bahse konu kanunla EYT’lilerin yaş şartı tamamen kaldırıldı. Ancak SSK’lılar, Bağ-Kur’lular, Emekli Sandığına tabi olanlar, Tarım SSK, Tarım Bağ-Kur, Banka ve TOBB sandıklarına tabi olan tüm sigortalılar EYT için prim gün sayısı şartını mutlaka yerine getirmeleri gerekmektedir.

 

Özellikle SSK’lı EYT’liler EYT mağduriyetine yol açan 4447 sayılı Kanun öncesinde olduğu gibi 5000 gün primle emeklilik beklerken EYT çözüm kanununda sürpriz bir düzenleme ile kademeli prime göre emeklilik düzenlemesine yer verildi. Hâl böyle iken çok sayıda EYT’li bu kez prime takıldı. Kamuoyunda bu EYT’liler artık “EPT’li” olarak tabir edilmektedir.

SSK’lı EYT’lilerden 23/11/1980 tarihi ve öncesinde sigortalı olan erkekler ile 23/05/1985 23/05/1985 tarihi ve öncesinde sigortalı olan kadınlar yine 5 bin gün prim şartıyla emekli olacaklardır. Ancak izleyen tarihlerde sigortalı olanlar ise kademeli olarak daha fazla prim şartıyla emekli olacaklardır. Nihayetinde sigortalı işe başlangıcı en geç olan EYT’liler 5975 bin gün prim şartıyla emekli olacaklardır.

 

Eksik primleri olan EYT’liler yapmamışlarsa askerlik, doğum, yurt dışı ve yasada yer alan diğer borçlanmalarla tamamlayabilirler.

 

Buna rağmen eksik primleri dolmayan ve herhangi bir işte çalışma imkânı bulunmayanlar bir an önce isteğe bağlı sigorta yoluyla prim açıklarını ikmal edebilirler.

Çalışmayan EYT’liler hemen e-Devlet üzerinden isteğe bağlı sigortalı olarak eksik primlerini tamamlayabilirler. Hemen belirtelim isteğe bağlı sigortalılık Bağ-Kur’a sayılmaktadır. Bu nedenle Bağ-Kur dışında sigortalı olanların Bağ-Kur kapsamında emekli olmamaları için 1260 güne varmadan isteğe bağlı sigortadan ayrılmaları gerekmektedir. İsteğe bağlı sigortalılık için aşağıda açıkladığımız şartlar gerekmektedir.

İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için Türkiye’de ikamet etme şartı aranmaktadır. Kimlik Paylaşım Sistemindeki adres ikamet adresi olarak esas alınmaktadır. Ancak, Ülkemiz ile uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki iş yerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri ile uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinden dolayı yurt dışından da ülkemizde isteğe bağlı sigortaya devam etme hakkı olanlar için Türkiye’de ikamet şartı aranmamaktadır.

 

İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için gereken diğer bir şart SGK’ya müracaat tarihinde 18 yaşın doldurulmuş olması gerekmektedir. 18 yaşın tespiti isteğe bağlı sigortalılık müracaat tarihinden doğum tarihinin çıkarılması suretiyle belirlenmektedir. EYT’liler zaten bu yaşı çoktan doldurmuş olduklarından hemen isteğe bağlı sigortalı olabileceklerdir.

İsteğe bağlı sigortaya müracaat edenlerin, sigortalılıklarının başlayacağı tarihte Bağ-Kur, SSK ve diğer zorunlu sigortalılıklarının olmaması gerekmektedir. Yapmış olduğu faaliyetinden dolayı zorunlu Bağ-Kur kapsamında olanlar borcunu ödemiyor olsa bile isteğe bağlı sigortalı olamaz. Bu sigortadan faydalanması için Bağ-Kur’lu olmayı zorunlu kılan şirket ortaklığı, vergi kaydı, esnaf ve sanatkâr odası kaydını sildirmesi gerekmektedir.

SSK (4/1-a) kapsamında sigortalı olarak çalışanlardan ay içinde 30 günden az çalışan ya da tam gün çalışmaması nedeniyle ay içindeki gün sayısı 30 günden az olan sigortalılar da isteğe bağlı sigortaya prim ödeyerek noksan sürelerini 30 güne tamamlayabilirler. Bu durumda noksan primi olan EYT’liler özellikle faydalanmalıdır. Keza buradaki isteğe bağlı sigortalılık SSK kapsamında değerlendirilmektedir. Kendi çalışmalarından dolayı emekli (malullük, yaşlılık) aylığı alanlar isteğe bağlı sigortalı olamaz. Ancak sürekli iş göremezlik geliri alanlar ile ölen sigortalıdan dolayı ölüm geliri/aylığı alanlar ile başka ülke mevzuatına göre sigortalı olmayan veya aylık bağlanmamış olanlar, diğer şartları taşımaları hâlinde isteğe bağlı sigortalı olabilirler. 

İlk defa isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenlerin e-Devlet üzerinden veya “İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi” ile SGK’ya başvurmaları gerekmektedir. Tekrar isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenlerin ise talep dilekçesi ile müracaatları yeterli olmaktadır.

 

Adi posta veya Kuruma doğrudan yapılan başvuru ve bildirimlerde, başvuru veya bildirimin Kurumun gelen evrak kayıtlarına intikal tarihi; taahhütlü, iadeli taahhütlü, acele posta servisi, PTT Alo Post veya PTT Kargo ile yapılan başvuru ve bildirimlerde ise başvuru veya bildirimin postaya veya kargoya verildiği tarih; başvuru veya bildirim tarihi olarak kabul edilecektir. SSK ve Bağ-Kur’lulardan farklı olarak memur ve diğer kamu görevlilerinden Emekli Sandığına tabi isteğe bağlı iştirakçilik başvurularının Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığına yapılması gerektiğini belirtelim. EYT’li olup ceza infaz kurumları ile tutukevlerinde bulunanlardan isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenlerin talepleri mahkemece tayin edilecek vasileri tarafından yapılabilecektir.

 

Son olarak ay içerisinde 30 günden az çalışan ya da tam gün çalışmayan sigortalılardan isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenlerin ay içerisinde zorunlu sigortalı olacağı gün sayısını beyan etmeleri gerektiğinin altını çizelim.