Mevzuatımızda evliliği teşvik etmek için birtakım desteklemeler yer almaktadır. Bu düzenlemelerden biri SGK’dan belirli şartlarda yapılmakta olan evlenme yardımlarıdır.
Halk arasında “Çeyiz yardımı” olarak bilinen evlenme yardımı sadece kız çocuklarına verilmekte olup, erkek çocuklarına verilmemektedir.
Bu ödenek, SSK’dan ölüm geliri veya aylığı almakta iken evlenen ve bu nedenle aylığı kesilen kız çocuklarına bir defaya özgü olmak üzere, evlenme tarihindeki gelir ve aylığının iki yıllık (24 aylık) tutarı olarak SGK tarafından ödenmektedir.
Evlenme ödeneği için hak sahibi kız çocuğunun bir dilekçe ile SGK’nın ilgili ünitesine başvurması gerekir. Evlenme tarihi nüfus kütüğüne işlenmemişse, dilekçeyle birlikte, evlenme cüzdanının bir örneğinin de Kuruma verilmesi zorunlu bulunmaktadır.
Evlenme ödeneği verilen kız çocuklarının, gelir ve aylıkları, evlenme tarihini izleyen ödeme dönemi başından itibaren durdurulmaktadır.
Gelir ve aylıkların durdurulduğu tarihten iki sene sonra da kesilir, varsa diğer hak sahiplerinin gelir ve aylıkları, gelir ve aylığın kesildiği tarihten itibaren yükseltilmektedir.
Evlenme yardımı, SSK ve Emekli Sandığından ölüm geliri veya aylığı almakta iken evlenen kız çocuklarına verilmekte iken, 01.10.2008 tarihinden itibaren bu hak, Bağ-Kur’dan ölüm geliri veya aylığı almakta iken evlenen kız çocuklarına da verilmektedir.
Belirtilen tarihten itibaren Bağ-Kur’dan ölüm geliri veya aylığı almakta iken evlenen ve bu nedenle aylığı kesilen kız çocuklarına da bir defaya özgü olmak üzere, evlenme tarihindeki gelir ve aylığının 24 aylık tutarı olarak SGK tarafından ödenmektedir.
SGK, evlenmeleri nedeniyle, Emekli Sandığına tabi memurdan dolayı bağlanan dul ve yetim aylığı kesilen; eşlere, kız çocuklara, anaya bir defaya mahsus olmak üzere, almakta oldukları dul ve yetim aylıklarının 12 aylık tutarında “evlenme ikramiyesi” adı altında evlenme yardımı yapmaktadır. Bu durumda kız, eş ya da anne evlendikten sonra bir yıl geçmeden boşanırlarsa SGK hemen maaş bağlamaz. Ancak bir yıl geçtikten sonra müracaat edilirse tekrar aylık bağlanacaktır. Ancak, bir yıldan (12 aydan) önce eşlerinin ölmesi nedeniyle dul kalanlar için 1 yıl bekleme söz konusu olmadan maaş bağlanacaktır.
SGK, evlenme yardımını (ikramiyesini) bir defaya mahsus olmak üzere vermektedir.
Bu nedenle evlenme yardımı verilenlerden, dul kalmak veya boşanmak suretiyle yeniden aylık almaya başladıktan sonra tekrar evlenenlere ikinci defa evlenme yardımı verilmemektedir.
Ancak, kız çocukları babalarından dolayı evlenme ikramiyesi aldıktan sonra evlendiği eşi de ölür ve tekrar evlenirse ölen eşinden dolayı tekrar evlenme ikramiyesi alabilecektir.
İş Kanununda kendi isteği ile istifa edip işten ayrılanlara kıdem tazminatı ödenmemesi yönünde düzenlemeler yer almaktadır. Ancak sadece kadınlara mahsus olarak en az bir yıllık çalışması bulunan kadın işçinin evlenmesi nedeniyle bir yıl içinde hizmet akdini feshederek işten ayrılması hâlinde kıdem tazminatını alabilmesi yönünde özel bir hak tanınmıştır.
Devlet uzun süreden beri sadece evlenecek olanlara mahsus çeyiz parası katkısında bulunmaktadır.
Bu destek için evlilik öncesinde mevduat hesabı, katılma hesabı veya özel cari hesap açılarak öngörülen şartların yerine getirilmesi ile devletten alınabilmektedir.
Açılacak çeyiz hesabıyla en az 3 yıl birikim yaparak 27 yaşınızı doldurmadan önce evlilik yapılması hâlinde toplam birikimlerin %25’i kadar devlet katkısı elde etmenin yanı sıra ayrıca bu birikimlerden kâr payı getirisi de elde etmek mümkün bulunmaktadır.
Bütün bu düzenlemelerle evliliğin kolaylaştırılması amacıyla evlenecek olanlara bir nebze de olsa maddi açıdan rahatlatma amaçlanmaktadır.